Od czego zacząć plan ogrodu na balkonie?
Sytuacja z urządzaniem balkonu wygląda podobnie jak z ogrodem – najpierw wykonujemy przemyślany plan, na którym będziemy mogli wszystko wyraźnie oznaczać, a następnie przechodzimy do wykonywania projektu zgodnie z prawidłową kolejnością etapów tworzenia "balkonowego ogrodu".
Zaczynamy klasycznie – wykonujemy pomiary (długość, szerokość, wysokość balkonu i inne) i przenosimy je w odpowiedniej skali na kartkę. Bardzo ułatwi nam to rozmieszczanie poszczególnych elementów takich jak meble, duże pojemniki wolnostojące i skrzynie oraz dobór ich wielkości.
Praktyczne porady
Warto do tego zadania posłużyć się różnymi kolorami kredek lub pisaków – pozwala do w łatwy sposób zauważyć, czy z czymś nie przesadziliśmy. Wybierzmy po innym kolorze dla: roślin niskich (bylin, niskich krzewów, kwiatów jednorocznych, skalniaków w doniczkach), dobrze tez oddzielić w wyraźny sposób donice wiszące na balustradzie, dla roślin wysokich, dla mebli oraz dla elementów stałych lub mocowanych na stałe (koniecznie należy oznaczyć miejsce drzwi balkonowych, kratki na pnącza, skrzynie na narzędzia itp.).
Jak wybierać rośliny na balkon?
Dobór roślin będzie przede wszystkim zależeć od tego, jaką posiadamy wystawę balkonu, czyli na którą stronę świata jest on skierowany.
Balkon wschodni i zachodni
W takich warunkach dobrze rośnie większość roślin (gatunki ozdobne, warzywa, owoce i zioła). Na wystawie wschodniej zimą trzeba będzie dokładnie zabezpieczyć rośliny wieloletnie rosnące w dużych pojemnikach (np. bukszpan). Silne wschodnie wiatry mogą powodować duże szkody, zwłaszcza u roślin uprawianych w pojemnikach.
Balkon cienisty
W takim miejscu uprawia się m.in. bratki, plektrantus, bluszczyk kurdybanek, barwinek i bukszpan. Zaleca się wybierać przede wszystkim rośliny odstraszające komary (wspomniany plektrantus, pelargonia pachnąca, zioła). Wiele gatunków daje sobie radę na wystawie północnej – jednak kwitnie wtedy mniej obficie. Ekspozycje roślinne nie powinny być sadzone zbyt gęsto, aby nie stwarzać ryzyka wystąpienia chorób grzybowych.
Balkon słoneczny
Na wystawie południowej powinno się uprawiać gatunki wybitnie światłolubne i mało wymagające (pelargonie, werbeny, osteospermum, żeniszek meksykański). Rośliny wrażliwe na suszę oraz gatunki o ozdobnych liściach będą zbyt kłopotliwe w uprawie.
Praktyczne porady
- W wiszących pojemnikach uprawiamy głównie rośliny o pokroju pnącym. Do mało wymagających gatunków należą m.in. petunie, lobelie, plektrantusy i surfinie;
- Rośliny uprawiane w pojemnikach wymagają większej troski od tych rosnących w gruncie. Należy je regularnie nawozić (zwykle co 1-3 tygodni) i często (nawet 1-2 razy dziennie) podlewać.
- Zabieg podlewania należy przeprowadzać rano lub wieczorem (dotyczy to miesięcy letnich). W ten sposób ograniczymy ryzyko poparzenia liści lub kwiatów.
- W skrzyniach montowanych przy oknie zaleca się sadzić rośliny światłolubne, stosunkowo odporne na prażące słońce (np. pelargonie).
Na co zwrócić uwagę przy wyborze doniczek?
Pojemniki wykorzystywane do aranżacji balkonu powinny być nie tylko praktyczne, ale często także dekoracyjne. Każdorazowo muszą mieć otwory na dnie, umożliwiające odpływ wody (nie zaszkodzi też dobry drenaż).
Donice wolnostojące mogą być umiarkowanie ciężkie (ceramika, glina), dzięki czemu zapewnią roślinom stabilność i uchronią je przed przewracaniem. Pojemniki montowane na poręczach, przy oknach i pod daszkiem najczęściej wykonane są z lekkiego tworzywa sztucznego.
W przypadku uprawy roślin pnących estetyka donic czy skrzyń nie jest aż tak istotna – zieleń po pewnym czasie je zakryje. W nowoczesnych aranżacjach często wykorzystuje się donice z technorattanu.
Praktyczne porady
- Trzeba pamiętać, że roślina jest główną dekoracją balkonu, a donice tylko jej dopełnieniem. Odstępstwa od reguły są marginalne (awangardowe i nowoczesne budownictwo). Dlatego nie należy przesadzać ze zdobnictwem pojemników, ich różnorodnością kształtów i kolorystyki.
- Do uprawy gatunków krzewów i pnączy warto używać wysokich, wąskich donic, które zajmują mniej miejsca.
- Do uprawy warzyw zwykle stosuje się szerokie skrzynie.
- Osobom zapominalskim poleca się zakup (niestety drogich) donic z automatycznym systemem nawadniania.
Jakie meble będą najlepsze na balkon?
Meble niestety zajmują dużo miejsca na balkonie i nie każdy może sobie na nie pozwolić. Wybierając odpowiedni zestaw należy zachować pewne rezerwy przestrzeni, niezbędne do swobodnego poruszania. Zwykle w skład mebli wchodzi stolik oraz kilka krzeseł (ewentualnie fotele). Zaleca się wybierać modele lekkie (np.: technorattan, nieokorowany bambus lub tanie tworzywo sztuczne).
Praktyczne porady
- Na słonecznych balkonach lepiej sprawdzają się meble jasne, gdyż wolniej się nagrzewają.
- Jeśli nasz balkon jest w cieniu musimy się liczyć z tym, że przedmioty takie jak poduszki czy inne materiałowe przedmioty mogą niszczeć od wilgoci – pleśnieć (nie będą tak łatwo wysychać tak jak na pół-słonecznych i słonecznych wystawach).
- Na balkonie zawsze dobrym rozwiązaniem będzie zakup mebli składanych, które w razie potrzeby zajmują mało miejsca.
Inne przydatne elementy na balkon
Na balkonie można dodatkowo zainstalować ścianki chroniące rośliny przed wiatrem oraz nadmiernym słońcem. Ścianki mogą być wykonane z lekkiego drewna, bambusa, technorattanu, kory, wikliny lub tworzywa. Zamiast ścianek można oczywiście zainstalować ażurowe kratki, przy których sadzi się pnącza. Po czasie stworzy się żywa, zielona ścianka, która zajmie nieco więcej miejsca, ale będzie cieszyć swoją urodą.
Daszek na balkonie to kolejny element, który jest niezwykle przydatny. Oprócz tego, że daje cień, pozwala on też chronić delikatniejsze rośliny przed silnymi opadami atmosferycznymi (silne opady burzowe czy też grad).
Praktyczne porady
- Przed planowaniem dodatkowych elementów na balkonie warto zwrócić uwagę na to, czy nie będziemy nimi przeszkadzać sąsiadom. Warto ustalać takie rzeczy i stworzyć wspólnie piękną całość ładną również z zewnątrz budynku.
- Tak jak z pozostałymi elementami na balkonie najlepiej wybierać rzeczy, które mogą być składane, by w razie potrzeby bez większego wysiłku je złożyć.
- Pamiętajmy, że zima nie omija naszych balkonów – miejmy na uwadze możliwą sytuacje, gdy na naszym balkonie znajdzie się dużo śniegu i zaplanujmy dodatkowe elementy tak, by nam wtedy nie przeszkadzały.
Galerie inspiracji na ogród na balkonie
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl na podstawie tekstu Michała Mazika, zdjęcia tytułowe: thejoyofplants.co.uk, Udo Kroener/Fotolia