Spis treści
Dalia ogrodowa, zmienna (Dahlia x cultorum syn. Dahlia hybrida) nazywana też georginią, to roślina należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). Jest to gatunek mieszańcowy (skrzyżowanie D. coccinea × D. pinnata i innych) i nie występuje w naturze. Jest jedną z najefektowniejszych kwiatów ogrodowych lata, które są bardzo popularne w polskich ogrodach.
Wygląd dalii
W zależności od odmiany dalia może osiągająć od 20 do nawet 200 cm wysokości. Roślina wytwarza pierzastodzielne, owalne, ostro zakończone liście o mocno ząbkowanym brzegu blaszki liściowej. Mogą być w różnych kolorach – od jasno-zielonego do brązowego.
Dalia kwitnie od lipca do października. Duże koszyczki kwiatostanowe mogą być pojedyncze, półpełne oraz pełne. Niektóre odmiany osiągają nawet do 30 cm średnicy i mają niezwykle dużą gamę barw – mogą być żółte, pomarańczowe, czerwone, lawendowe, ciemno-purpurowe, różowe, białe czy zielonkawe.
Dalia ma bulwiasto zgrubiałe korzenie co zalicza ją do ogrodowych roślin cebulowych.
Podział dalii na grupy ze względu na budowę kwiatostanu
Zastanawiasz się jakie dalie posadzić w ogrodzie? Wybierając swoją roślinę warto wiedzieć, że dalia ogrodowa posiada bardzo wiele odmian, które można podzielić na kilkanaście grup biorąc pod uwagę typ kwiatostanu:
- dalie pojedyncze (np. z grupy TOP-MIX),
- dalie anemonowe (np. 'Polka'),
- dalie kołnierzykowe (np. 'Pooh'),
- dalie grzybieniowe (np. 'Nancilee'),
- dalie dekoracyjne (np. 'Malibu'),
- dalie kuliste (np. 'Cornel'),
- dalie pomponowe (np. 'Franz Kafka'),
- dalie kaktusowe ( np. ' Park Princess'),
- dalie półkaktusowe (np. 'Maki'),
- dalie storczykowe (np. 'Honka'),
- dalie strzępiaste (np. 'Tsuki Yori no Shisha')
- dalie peoniowe (np. 'Bishop of Llandaff').
* W sprzedaży spotkamy też dalie, które nie kwalifikują się do powyższych grup, oraz o dekoracyjnych liściach.
Wymagania i uprawa dalii
Uprawa dalii w ogrodzie nie jest ciężka ale wymaga od nas nieco więcej pracy niż w przypadku innych roślin ozdobnych. Dalia najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym. Preferuje lekko wilgotną, żyzną i przepuszczalną glebę o pH zbliżonym do obojętnego. Nie są odporna na mrozy.
Sadzenie dalii to prosty zabieg. Bulwę umieszcza się w ziemi późną wiosną. Zdarza się jednak, że roślina zaczyna wegetację (kiełkuje) wcześniej – np. już w kwietniu. Co wtedy robić? Aby uchronić ją przed zniszczeniem przez chłody, najpierw sadzi się ją w doniczkach. Po minięciu ostatnich przymrozków przesadza się ją do gruntu.
Podział bulw/zgrubiałych korzeni to najprostszy sposób na uzyskanie nowych roślin, ale rozmnażanie dalii z sadzonek to równie prosta czynność. Wystarczy odciąć wyrośnięty, ulistniony pęd i użyć ukorzeniacza przed umieszczeniem go w świeżym podłożu w doniczce. Tak zrobioną sadzonkę pędową należy trzymać w wysokiej wilgotności powietrza (np. pod folią) i w półcieniu. Po 3-5 tygodniach powinna się ukorzenić.
Pielęgnacja dalii
Roślina ta bezwzględnie potrzebuje podlewania w suchych i upalnych okresach letnich – w przeciwnym razie dalia może nie kwitnąć. By wyhodować piękną dalię trzeba ją też dokarmiać nawozami dla roślin kwitnących w okresie kwitnienia.
Roślina ta z reguły wymaga podpór (wysokie odmiany łatwo wyginają się do ziemi).
Dalię ogrodową należy wykopywać jesienią – po kwitnieniu (glebę wokół bulwy w promieniu 20-40 cm najlepiej delikatnie rozluźnić widłami). Łodygę przycina na wysokości 20 cm, a liście usuwa. Następnie bulwę układa się w pojemniku, korzeniami do góry, aby pozbyć się wody z wnętrza pustych łodyg. Oczyszczoną z ziemi, części zielonych i wody, przechowuje się w suchym, chłodnym pomieszczeniu aż do późnej wiosny.
Zastosowanie dalii
Dalie, często znane pod nazwą georginie to łatwe w pielęgnacji rośliny o pięknych kwiatach. To królowe letnich nasadzeń kwietnych. Z uwagi na wielkie zróżnicowanie odmian, rabaty z daliami mogą mieć bardzo różnorodny wygląd. Możemy dobrać rośliny pasujące do wysokich jak i niższych roślin – posadzić obok dalii można wiele gatunków kwitnących, w tym najczęściej wymienia się zestawienia z jeżówkami, rudbekiami czy pysznogłówkami.
Dalię chętnie sadzi się również w pojemnikach na tarasach czy balkonach.
Zastosowanie znajdują również dalie do wazonu, ponieważ dość długo zachowują świeżość po ścięciu.
Ciekawe odmiany dalii
Wśród dali ogrodowej można już wyróżnić ok. 2000 odmian! Oto kilka wartych uwagi:
- 'Arabian Night' – wysokość ok. 50-100 cm; kwiaty pełne, bordowe
- 'Brilliant Eye' – wysokość do 90 cm; dalia pomponowa, tylko 5 cm średnicy, żywo czerwona
- 'Clair de Lune' – z grupy dalii kołnierzykowych (kryzowanych), żółto-kremowa
- 'Milena Fleur' – (zdj. 1)
- 'Walzing Mathilda' – (zdj. 2)
- 'Hollyhill Orange Ice' – (zdj. 3)
- kolekcja odmian Dinnerplate – ogromne kwiaty, które mogą osiągać średnicę 30 cm
Gdzie kupić sadzonki i bulwy dalii?
Dalie ogrodowe są dostępne w formie bulw (zwyczajowo zwanych cebulkami) gotowych do posadzenia. Znajdziemy je w sklepach wiosną. Rośliny te są bardzo popularne, dlatego znajdziemy je w niemal każdym sklepie oferującym różne nasiona i cebulki kwiatowe. Ciekawe odmiany dalii warto też kupować w sprawdzonych sklepach internetowych, takich jak:
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: iBulb; Jacques GAIMARD, HOSSY98, MA_MINA/Pixabay
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
