Spis treści
Opis rośliny
Wymagania i uprawa
Zastosowanie
Wybrane odmiany

Pysznogłówki ogrodowe (Monarda x hybrdia) to grupa bylin, skupiająca wielogatunkowe mieszańce z rodzaju. Należą do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Rośliny te rosną dziko na terenach Ameryki Północnej na obszarach prerii i suchych pól.

Pysznogłówki dorastają od 60 do nawet 150 cm. Tworzą wzniesione, grube, sztywne, owłosione łodygi. Są pokryte parami ułożonych naprzeciwlegle, dużych, szeroko-sercowatych i ząbkowanych na brzegach liści, które są lekko owłosione.

Pysznogłówki ogrodowe kwitną latem (VI-VIII). Na szczycie pędów rośliny tworzą pojedyncze, duże, główkowate kwiaty, które wyglądają jak barwny pióropusz. W zależności od odmiany kwiaty mogą być białe, różowe, czerwone lub fioletowe.

Cała roślina wydziela przyjemny, cytrusowy aromat (szczególnie po potarciu), dlatego bywa też nazywana bergamotką.

Wymagania i uprawa

Pysznogłówka jest piękną i niezbyt trudną w uprawie rośliną. Jeśli jednak ma bujnie rosnąć, potrzebuje słonecznego stanowiska oraz żyznego, przepuszczalnego, stale lekko wilgotnego podłoża (w półcieniu i na typowej glebie ogrodowej będzie wytwarzać mało kwiatów). Nie lubi mokrego podłoża, ale źle też znosi suszę, dlatego w okresach bezdeszczowych wymaga podlewania (glebę wokół niej warto ściółkować).

Pysznogłówka ogrodowa jest dostatecznie mrozoodporna, więc nie wymaga zimowego okrycia. Jest bardzo wrażliwa na mączniaka prawdziwego, dlatego w sezonie letnim może wymagać zabiegów ochronnych.

Na dobrym stanowisku roślina szybko się rozrasta, dlatego pozostawiona bez kontroli, może stać się inwazyjna. Dzięki temu bardzo łatwo się rozmnoża – wiosną można podzielić rozrośnięte egzemplarze. Młode rośliny uzyskuje się też z siewu nasion.

Pysznogłówka ogrodowa mimo całej swojej urody jest byliną krótkowieczną i już po 2-3 latach uprawy zaczyna tracić ładny pokrój i atrakcyjny wygląd, dlatego wymaga systematycznego odmładzania.

Zastosowanie

Pysznogłówka ogrodowa to jedna z najpiękniejszych bylin lata. Wspaniale wygląda w towarzystwie innych bylin, z którymi tworzy piękne kompozycje (min. jeżówkami, rudbekiami, floksami wiechowatymi, krwawnikami). Dobrze czuje się też w pobliżu oczka wodnego. Posadzona w grupie tworzy na rabacie wspaniałą, barwną plamę. Niskie odmiany można też uprawiać w pojemnikach. Kwiaty nadają się także na kwiat cięty.

Jej liście można dodawać do herbaty lub łączyć z wodą, miętą i cytryną tworząc orzeźwiający, letni napój.

Wybrane odmiany

Pysznogłówka ogrodowa to wielogatunkowy mieszaniec, dlatego w uprawie można spotkać wiele jej odmian, w tym min.:

  • 'Red Shades' – kwiaty czerwone, wys. ok. 0,9-1 m
  • 'Pink Supreme' – kwiaty różowe, wys. ok. 60 cm
  • 'Fireball' – kwiaty amarantowo-czerwone, wys. ok. 60 cm
  • 'Croftway Pink' – kwiaty jasnoróżowe, wys. ok. 1,30 m
  • 'Blaustrumpf' – kwiaty fioletowe, wys. ok. 1 m
  • 'Schneewittchen' – kwiaty białe, wys. ok. 1 m


Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde, Pixabay