Właściwości lecznicze wrzosu
Wrzos zwyczajny, inaczej pospolity, jest zgodnie z nazwą pospolitym gatunkiem krzewu, a ściślej rzecz ujmując – krzewinką. To czułe określenie wskazuje na jej niewielki rozmiar – dorasta do 60 centymetrów, co w świecie krzewów rzeczywiście nie wydaje się imponujące. I choć rozmiarami pochwalić się nie może, to jest to roślina tak charakterystyczna, że nie sposób pomylić jej z żadną inną, natomiast łatwo zaplątać się w uproszczeniach.
Wrzosem bardzo często bywają nazywane wrzośce – rośliny dekoracyjne, które mają liczniejsze kwiaty w różnych odcieniach różu, fuksji i fioletu. Kwiaty wrzosów, mniejsze i o nieco wypłowiałej barwie, wyglądają zdecydowanie skromniej. Wrzośce nie są jadalne i należą do gatunków uprawnych, a więc podczas spaceru po lesie nie powinnaś mieć wątpliwości, czy trafiłaś na właściwy okaz. Tym bardziej że znaleźć je łatwo – to rośliny powszechnie spotykane w całej Europie.
Ziołolecznictwo ceni ziele wrzosu ze względu na jego skuteczność w leczeniu schorzeń układu moczowego i właściwości przeciwzapalne. Zawarte w nim flawonoidy – między innymi kwercetyna i mirycetyna oraz ich aglikony – wpływają na zwiększenie ilości wydalanego moczu.
Z kolei arbutyna, glikozyd fenolowy, działa przeciwbakteryjnie w drogach moczowych, ale, co ważne, tylko gdy odczyn moczu jest alkaliczny (czyli osiąga pH 7,2–8,0). Oprócz tego ziele wrzosu zawiera garbniki, i to sporo, bo aż do 7 procent. Dzięki temu przetwory z wrzosu mają właściwości ściągające w obrębie układu trawiennego, a więc można je z powodzeniem stosować w problemach żołądkowo-jelitowych: nieżycie, biegunce, a także bezsoczności i braku łaknienia.
W kuchni wrzos jest materiałem niełatwym we współpracy – jego kwiaty są małe i twarde, nie ma więc sensu zjadanie ich na surowo. Zostają jedynie przetwory. Żeby w sposób sensowny i satysfakcjonujący wyciągnąć z wrzosu smak – a warto! – można zrobić dwie rzeczy: albo wyciąg wodny, albo wyciąg winny. Zdecydowanie lepszy jest ten drugi.
Przepis na wino wrzosowe
Składniki
- 1-litrowa butelka białego wytrawnego wina
- 7–10 świeżych gałązek wrzosu
Przygotowanie
- Butelkę białego wina otwórz, zawartość przelej do słoika i włóż do niego świeże gałązki wrzosu*. Zakręć słoik i odstaw go na minimum 3 dni w ciepłe, nienasłonecznione miejsce.
- Jeśli kupiłaś wino w butelce z zakrętką, będzie jeszcze łatwiej: upij porządny łyk (żeby zrobić trochę miejsca) i włóż wrzos do butelki, po czym zakręć i odstaw.
- Wino przejdzie smakiem jesiennego lasu i przybierze jasnofioletową barwę. Jeśli o nim zapomnisz na dłużej, nic się nie stanie – po 2 miesiącach wino będzie przepysznie wrzosowe i nabierze pięknego, głębokiego koloru.
Smacznego!
* Świeże gałązki możesz zastąpić suszonymi kwiatami – po prostu wsyp do wina 2 łyżki, później będziesz musiała tylko przecedzić je przez sitko. W ten sam sposób przyrządzisz wina infuzowane wieloma innymi aromatycznymi roślinami: lawendą, rozmarynem, dziewanną, nagietkiem, sosną, pokrzywą, hyzopem, szałwią, fiołkami i… wszystkim, na co tylko będziesz miała ochotę.
"Smak Dzikich Roślin" to ponad 100 przepisów na potrawy sezonowe z wykorzystaniem nieoczywistych roślin rosnących blisko Ciebie. Książka Patrycji Machałek pozwoli ci odkryć właściwości nietypowych ziół, dowiesz się z niej liście jakich drzew idealnie urozmaicą domowe menu, znajdziesz inspiracje do kulinarnych eksperymentów i zaskoczysz znajomych o każdej porze roku. |