Błędy w przycinaniu roślin | Sprawdź, co robisz źle!

Te 6 błędów najczęściej popełniacie przy cięciu roślin!

Niewłaściwe przygotowanie narzędzi do przycinania

Najkorzystniej jest używać do przycinania roślin ostrych sekatorów lub nożyc przeznaczonych do cięcia odpowiedniej grubości pędów czy gałęzi. Tępe lub nieodpowiednie narzędzia utrudniają cięcie (wpływają na konieczność włożenia większej siły), a dodatkowo powodują miażdżenie pędów, co może kończyć się rozwojem chorób i zamierania roślin.

Narzędzia powinny być też czyste, dlatego warto odkażać (np. spirytusem) powierzchnie tnące nożyc lub sekatorów przed i po cięciu. Dzięki temu zapobiegamy przenoszeniu się patogenów między roślinami.

Nieodpowiedni termin przycinania

Termin cięcia jest szczególnie ważny w przypadku kwitnących krzewów ogrodowych, dlatego zanim zabierzemy się za przycinanie warto sprawdzić w jakim terminie kwitnie dany gatunek. Cięcie w złym czasie może spowodować usunięcie pąków kwiatowych i krzewy po prostu nie zakwitną lub kwitnienie będzie bardzo słabe.

Z tego względu warto kierować się podstawową zasadą, że krzewy kwitnące latem (np. pięciornik krzewiasty, hortensja bukietowa, tawuła japońska) tniemy na wiosnę, a kwitnące wiosną (np. forsycja, lilak, migdałek trójklapowy, kalina koralowa, tawuła wczesna) przycinamy po przekwitnięciu, tak by przed zimą zdążyły się zawiązać pąki, z których zakwitną kwiaty kolejnej wiosny.

Krzewy kwitnące latem tniemy na wiosnę, a kwitnące wiosną przycinamy po przekwitnięciu.

Lepiej unikać także cięcia krzewów zbyt późno – późną jesienią lub nawet przed zimą, trzeba pamiętać, że cięcie zawsze pobudza roślinę do wypuszczania nowych pędów, które nie zdążą zdrewnieć i mogą przemarznąć zimą, co osłabia całą roślinę.

Odpowiedni termin cięcia ważny jest także w przypadku drzew ozdobnych, szczególnie wrażliwych na zbyt wczesne cięcie wczesną wiosną (np. buk, brzoza, klony, orzech włoski, grab, katalpa). W tym czasie w ich tkankach silnie zaczynają krążyć soki i wiosenne cięcie powoduje, że rośliny te "płaczą" czyli intensywnie tracą soki. Osłabia to rośliny w danym sezonie i może prowadzić nawet do ich zamierania, dlatego lepiej ciąć te gatunki w drugiej części lata (sierpień). Wiosenne cięcie gorzej znoszą też pestkowe drzewa owocowe (np. czereśnia i wiśnia) i lepiej przycinać je po zbiorze owoców.

Warto także wziąć pod uwagę, że niektóre gatunki krzewów, np. hortensja ogrodowa, zakwita z pąków zawiązanych na pędach zeszłorocznych, więc także nie należy mocno przycinać ich na wiosnę, by nie pozbawić rośliny kwitnienia.

Niewłaściwy sposób cięcia pędów

• Bardzo częstym błędem jest zła technika przycinanie pędów, czyli wykonywanie cięć nad pąkami skierowanym do wewnątrz krzewu. Taki sposób cięcia będzie powodował, że młode pędy będą rosły tylko do wewnątrz korony, nadmiernie ją zagęszczając i ograniczając dostęp światła.
• Kolejnym częstym błędem jest wykonywanie cięcia prostopadle do pędu, co utrudnia później zabliźnianie się rany.
• Nie należy również zostawiać zbyt długich „kikutów” po cięciu, ponieważ najczęściej tak pozostawione fragmenty pędów chorują i zamierają.
  
  

Zaleca się wykonywania cięcia skośnie (pod kątem) oraz ponad pąkiem skierowanym na zewnątrz krzewu – około 0,5-1 cm nad pąkiem.

Zbyt mocne przycinanie starszych roślin

Należy unikać jednorazowego, bardzo silnego cięcia starszych drzew (np. drzew) oraz gatunków iglastych. Bardzo mocne (drastyczne) skracanie pędów/konarów dorosłych roślin powoduje utratę charakterystycznego dla danego gatunku pokroju, oszpecenie rośliny, a także może powodować nawet zamieranie lub bardzo długą regenerację. Zaburzona może zostać równowaga pomiędzy częścią nadziemną i podziemną – brak pędów oraz liści/igieł negatywnie wpływa na funkcjonowanie i odżywianie systemu korzeniowego.

Najlepiej formować rośliny regularnie i stopniowo od momentu ich posadzenia. W przypadku, gdy chcemy ciąć starsze drzewa, w tym także rośliny iglaste, najkorzystniej dla roślin jest rozłożyć przycinanie przewodnika lub gałęzi na kilka sezonów. Zwykle stosuje się praktyczną zasadę, by w jednym sezonie nie skracać pędów/przewodnika o więcej niż 1/3 ich długości.

Niepotrzebne cięcie

Wiele ozdobnych krzewów ogrodowych nie potrzebuje lub wręcz nie lubi cięcia. Są to np.:

• magnolia,
• złotokap,
• oczar,
• klony palmowe,
• różaneczniki,
• azalie.
  
  

Nadmierne, coroczne przycinanie takich gatunków może wpływać na nieatrakcyjny wygląd roślin lub ich kiepską kondycję, a nawet zamieranie. W ich wypadku wykonuje się jedynie niezbędnie cięcia sanitarne (usuwanie pędów chorych, przemarzniętych, uszkodzonych) po zimie lub ewentualnie korygujące ich pokrój co kilka sezonów.

Brak przycinania w ogóle

Jednymi z najczęściej potrzebujących cięcia są np. rośliny żywopłotowe, od których wymagamy zwykle by były jednolicie zagęszczone. Aby jednak tak się stało, należy pamiętać, że młode, nowo posadzone krzewy, muszą być przycięte, aby łatwiej i szybciej się ukorzeniły oraz lepiej się rozkrzewiły i zagęszczały. Jeśli więc zapomnimy o cięciu roślin (szczególnie krzewów żywopłotowych) w młodszym wieku, będą one później rzadkie i będą wyglądały nieatrakcyjnie.

To samo dotyczy innych krzewów rosnących w ogrodzie (pojedynczo lub w mniejszych grupach), ponieważ zaniechanie cięcia skutkuje zwykle zatraceniem pokroju roślin, nadmiernym zagęszczeniem, słabym kwitnieniem i owocowaniem (np. drzewa i krzewy owocowe), nadmiernym rozrastaniem się, zacienianiem ogrodu i zabieraniem przestrzeni innym roślinom. 

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: schraubgut/Pixabay x Smashicons/Flaticon