Rośliny wieloletnie, które rozrastają się i tworzą dywan w ogrodzie | Ponad 20 gatunków

Kwitnące dywany w pełnym słońcu

Znajdziemy wiele gatunków wieloletnich roślin (bylin) kwitnących, które dzięki swojemu pokrojowi i obfitemu kwitnieniu mogą utworzyć atrakcyjne kobierce, pokrywające glebę w ogrodzie. Zwykle nie mają one dużych wymagań, ale najlepiej będą rosły i kwitły na stanowiskach słonecznych.

Na nasłonecznione stanowiska, także na rabaty w stylu skalnym (górskim) warte polecenia są macierzanki (Thymus), w tym między innymi macierzanka wczesna (T. praceox), macierzanka piaskowa (T. serpyllum), macierzanka zwyczajna (T. pulegioides) i ich odmiany o różnych kolorach (białych, fioletowych, różowych) drobnych, licznych kwiatów.

Macierzanki dorastają do 5-10 cm wysokości i rozrastając się na boki tworzą kwitnące kobierce. Najlepiej czują się w pełnym słońcu, ale udają się także w półcieniu i w przepuszczalnej glebie. Nieźle znoszą nasze zimy i nie wymagają specjalnej pielęgnacji.

Odporną, popularną i również dekoracyjnie się prezentującą kwitnąca byliną okrywową jest rogownica kutnerowata (Cerastium tomentosum). Dorasta do około 20 cm wysokości, tworząc kwitnące na biało kępy, rozrastające się wszerz. Najlepiej obsadzać nią nasłonecznione stanowiska na przepuszczalnej, suchej glebie, na której świetnie sobie radzi. Liście rogownicy pokryte są kutnerem (omszone), co powoduje, że sprawiają wrażenie szaro-srebrzystych.

Fot. Oleh Marchak, Andrii Yalanskyi, Wirestock Creators, Imamchits, Anna, Alex / AdobeStock

1 – macierzanka piaskowa, 2 – macierzanka cytrynowa, 3 – rogownica kutnerowata, 4 – floks szydlasty, 5 – goździk siny, 6 – rojniki 

Obficie kwitnące kobierce, porastające puste przestrzenie w ogrodzie stworzy też między innymi floks szydlasty (Phlox subulata) oraz floks Douglasa (P. douglasii) i ich odmiany o obficie kwitnących wiosną kwiatach w odcieniach różu, fioletu i bieli.

Floksy są typowymi bylinami dywanowymi, tworzącymi niskie (5-15cm) poduchy, zarastające wolne powierzchnie na słonecznych stanowiskach. Zadowalają się przeciętną ogrodową glebą, nie wymagają częstego podlewania i dobrze wiążą podłoże, dzięki silnemu systemowi korzeniowemu (nadają się te z na skarpy i murki).

Podobny efekt uzyskamy sadząc też różnego rodzaju odmiany goździka sinego (Dianthus gratianopolitanus), które również są świetnymi bylinami zadarniającymi, dorastając do około 15 cm wysokości. Dekoracyjne są ich kwiaty (różowe, białe, czerwone), a także omszone, srebrzyste pędy i liście.

Na słonecznych stanowiskach, do zadarniania powierzchni gleby na rabatach można używać też innych bylin, np. odpornych na suszę rozchodników (Sedum) i rojników (Sempervivum), które mają bardzo wiele dekoracyjnych odmian.

Fot. photohampster, Yanikap, fotokate, Oleg Kovtun / AdobeStock

Rośliny, które tworzą dywany w ogrodzie można wykorzystać do obsadzania brzegów schodów, szczelin między kamieniami, przestrzeni między wyższymi bylinami i zadarniania większych powierzchni

Dekoracyjne byliny okrywowe do półcienia i cienia

Niezłą odpornością na deptanie oraz ciekawymi walorami dekoracyjnymi charakteryzuje się dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) – kolejna łatwa w uprawie i zadarniająca bylina, która świetnie czuje się w półcieniu lub nawet w cieniu. Dość szybko się rozrasta na boki, osiągając przy tym od 5 do około 15 cm wysokości. Dostępnych jest wiele odmian dąbrówki o barwnych, błyszczących liściach (bordowo-zielonych, bordowo-kremowych), np. `Atropurpureum`, `Burgundy Glow`.

Dąbrówka rozłogowa to bylina przydatna do obsadzania przestrzeni pod drzewami, „skalniaków” oraz miejsc, gdzie nie chce rosnąć trawnik w półcieniu i cieniu. Jej dodatkowym walorem są dekoracyjnym są fioletowo-niebieskie kwiaty zebrane w niewielkie kłosy.

Bardzo oryginalny efekt zielonego dywanu może stworzyć też karmnik ościsty (Sagina subulata), czyli bylina tworząca (w zależności od odmiany) zielone, jasnozielone lub nawet żółtawe kępki przypominające mech. Dorasta jedynie do około 5 cm wysokości i najlepiej sprawdza się w półcieniu, choć przy zapewnieniu stałej wilgotności gleby poradzi sobie również na słońcu.

Karmnik ładnie zadarnia puste powierzchnie, dość dobrze znosi udeptywanie, a posadzony w większych grupach tworzy zielony dywan, który może zastąpić trawnik w bardziej zacienionych zakątkach. Atrakcyjnie wygląda w połączeniu z kamieniami lub pomiędzy płytami betonowymi na ścieżkach, a jego dodatkową ozdobą są drobne, białe i przyjemnie pachnące kwiaty.

Fot. Agatchen, Anoushkatoronto, Perovskia, 7monarda, Ruckszio, tamu,  Jacquie Klose / AdobeStock

1, 2 – dąbrówka rozłogowa, 3 – karmnik ościsty, 4 – gajowiec żółty, 5 – bodziszek korzeniasty, 6 – żurawka, 7 – funkie

W miejscach półcienistych i cienistych, bardzo dobrze sprawdza się i prezentuje także gajowiec żółty (Lamium galeobdolon), który zadarnia powierzchnie gleby w miejscach zacienionych. Dorasta do wysokości około 15-20 cm, rozrasta się za pomocą podziemnych rozłogów i z czasem tworzy gęste kobierce, często o srebrzystym odcieniu, dzięki jasnym wzorom na liściach (np. odmiana `Florentinum`). Podobny efekt uzyskamy, sadząc bardzo podobną do gajowca i świetnie zadarniającą glebę w cieniu (np. pod drzewami) jasnotę plamistą (Lamium maculatum) i jej ciekawe odmiany, np. `Album` lub `Purple Dragon`.

Nie można nie wspomnieć w tej grupie o bodziszkach (Geranium), których kilka gatunków i szereg odmian, świetnie nadaje się do zadarniania powierzchni zarówno w półcieniu, jak i na słońcu. Ładne, kwitnące kępy, z czasem zadarniające coraz większe powierzchnie. Godne polecenia są między innymi bodziszek korzeniasty (Geranium macrorrhizum), bodziszek czerwony (Geranium sanguineum) i ich odmiany o kwiatach w odcieniach różu, czerwieni i fioletu. Bodziszki, w zależności od odmiany dorastają do wysokości od 5-do 30 cm, tworząc ładne poduchowate kobierce, dzięki dłoniastym, klapowym liściom.

Do zadarniania powierzchni w miejscach półcienistych, ale też nasłonecznionych nadają się także dość popularne i spotykane w sprzedaży żurawki (Heuchera), tworzące niskie kępki i dostępne w wielu odmianach o barwnych, zaokrąglonych, klapowanych liściach.

Nieco wyższe (do 40-50 cm), ale również ładnie zarastające większe powierzchnie gleby są funkie (Hosta). Ich charakterystyczne, lancetowate, podłużne lub bardziej zaokrąglone liście o różnych barwach (zielone, pstre, jasno obrzeżone, żółte, srebrzyste) tworzą ciekawy akcent pod drzewami, krzewami lub na rabatach bylinowych.

Popularne krzewy i krzewinki zadarniające

Odporne i dekoracyjne rośliny zadarniające znajdziemy też wśród krzewów oraz krzewinek ogrodowych. Szczególnie atrakcyjne są gatunki zimozielone, o ładnych, często też oryginalnie wybarwionych liściach lub igłach. Do kanonu takich roślin należą niskie krzewinki liściaste o wieczniezielonych liściach, takie jak trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei) i jej odmiany o pstrych liściach `Emerald`n Gaiety`, `Emerald`n Gold`, a także runianka japońska (Pachysandra terminalis), barwinek pospolity (Vinca minor) oraz uniwersalny bluszcz pospolity (Hedera helix).

Wspomniane gatunki, ścieląc się po ziemi osiągają wysokość około 5-20 cm i dobrze rosną głównie w półcieniu, ale przy zapewnieniu stałej wilgotności podłoża, dadzą sobie radę także w miejscach mocniej nasłonecznionych.

Fot. 7monarda, Tupungato, Daily_creativity, Anoushkatoronto, KristineRada, Alex Yakunina, Mari_Piman / AdobeStock

1 – trzmielina Fortune'a, 2 – runianka japońska, 3 – barwinek pospolity, 4 – bluszcz pospolity, 5 – jałowiec płożący, 6 – irga Dammera, 7 – róża 'The Fairy'

W grupie zimozielonych roślin zadarniających wolne powierzchnie w ogrodzie znajdziemy również iglaki, a przede wszystkim płożące odmiany jałowców (Juniperus) jałowiec płożący (J. horizontalis) i jego ciekawe odmiany `Wiltonii`, `Golden Carpet`, `Prince of Wales`, nadające się na miejsca w pełni nasłonecznione.

Bardzo często stosowaną i lubianą rośliną okrywową jest też zimozielona irga Dammera (Cotoneaster dammeri), której pędy z drobnymi, błyszczącymi liśćmi ścielą się po ziemi. Dodatkową ozdobą irg są kuliste, czerwone owoce (w kształcie koralików) pojawiające się jesienią.

Na stanowiskach słonecznych warto posadzić także różne odmiany róż okrywowych (np. Rosa `The Fairy`, `White Fairy`, `Pink Fairy`, `Alba Meidiland`), które ładnie rozrastają się na boki, są dość odporne na choroby i suszę oraz wytwarzają masę drobnych kwiatów w różnych barwach (białe, różowe, czerwone), często kwitnących aż do jesieni.

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcia tytułowe Yanikap, Imamchits, Ruckszio, Jacquie Klose, tamu, Wirestock Creators, Agatchen, Perovskia / AdobeStock