Polska fasola z orzełkiem. Uprawa "patriotycznej" fasoli nie tylko na Święto Niepodległości

Fasola patriotyczna – więcej niż "zwykła" fasola

Fasola z orzełkiem to bardzo stara odmiana fasoli zwyczajnej, której historia i symbolika głęboko zapisały się w polskiej kulturze. To nie tylko warzywo, ale też ważny symbol polskości, który szczególnie w czasach zaborów (1772–1795) dodawał Polakom otuchy i wiary w narodowe wartości. Pojawiające się na nasionach czerwone plamki, przypominające orzełka w koronie, stały się inspiracją do nadania tej fasoli wyjątkowej nazwy.

Obecnie fasola z orzełkiem, mimo że nie cieszy się taką popularnością jak np. Piękny Jaś, powraca do łask ogrodników. Została ona wpisana na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, co tylko potwierdza jej wyjątkowy charakter.

Jak uprawiać fasolę z orzełkiem?

Uprawa tej "patriotycznej" fasoli jest stosunkowo prosta i nie wymaga skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Fasola ta jest odmianą karłową, co oznacza, że nie potrzebuje podpór ani podwiązywania. Można ją z powodzeniem wysiewać bezpośrednio do gruntu, najlepiej w połowie maja, kiedy minie już ryzyko wiosennych przymrozków. Jej nasiona można wcześniej zaprawić, co pozwala uniknąć chorób grzybowych.

Fasola z orzełkiem najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, w żyznej i przepuszczalnej glebie, choć poradzi sobie również w bardziej ubogich, piaszczystych warunkach. Jest to roślina o niskich wymaganiach, zarówno jeśli chodzi o wodę, jak i nawożenie. Dobrze jednak nawieźć ją dwukrotnie nawozem organicznym, takim jak biohumus, aby zapewnić jej odpowiednie składniki odżywcze.

Fot. E-lona / Adobe Stock

Patriotyczna fasola z orzełkiem to unikalny rodzaj fasoli, której plony są prawdziwym dziełem natury – nasiona mają na sobie naturalnie powstały wzór przypominający biało-czerwonego orzełka, symbol narodowy Polski. Jest to rzadki okaz, który wyróżnia się zarówno estetyką, jak i wartością kolekcjonerską, zwłaszcza dla miłośników roślin o nietypowym wyglądzie.

Dwa sposoby wysiewu

1. Wysiew pojedynczy – Fasolę z orzełkiem można wysiewać pojedynczo, zachowując odległość 10 cm między nasionami. Odległość między rzędami powinna wynosić minimum 40 cm, co zapewni roślinom odpowiednią przestrzeń do wzrostu.
2. Wysiew gniazdowy – Można też wybrać metodę wysiewu gniazdowego. Wówczas do jednego dołka wkładamy 2-3 nasiona, utrzymując odległość 30 cm między nimi. Odległość między rzędami pozostaje taka sama – minimum 40 cm. Obie metody gwarantują odpowiedni dostęp do światła i składników odżywczych dla każdej rośliny.

Podlewanie i ochrona fasoli

W czasie hodowli warto pamiętać o regularnym podlewaniu, aby gleba była wilgotna, ale nie za mokra, co pozwoli uniknąć gnicia korzeni. Fasola z orzełkiem jest dość odporna na szkodniki, jednak mogą ją zaatakować mszyce, przędziorki czy ślimaki, a także choroby takie jak szara pleśń. Dlatego warto zadbać o profilaktykę i dokładną obserwację roślin.

Zbiór fasoli

Zbiory fasoli z orzełkiem przypadają na wrzesień, kiedy liście zaczynają żółknąć, a strąki stają się twarde i łatwo pękają w dłoni. Po zbiorach zaleca się przycięcie roślin tuż nad ziemią, pozostawiając korzenie w glebie, które będą ją dalej wzbogacać w azot.

Jakie rośliny będą idealnymi sąsiadami dla fasoli z orzełkiem?

Właściwy dobór roślin sąsiadujących z fasolą z orzełkiem może znacząco wpłynąć na jej wzrost oraz jakość plonów. Odpowiednie sąsiedztwo nie tylko wspomaga zdrowy rozwój rośliny, ale także pomaga w naturalnej ochronie przed szkodnikami i chorobami.

Rośliny wspierające rozwój fasoli

Najlepsze plony fasoli uzyskamy, sadząc obok niej buraki, dynię, kukurydzę, ogórki, seler, szpinak czy ziemniaki. Takie rośliny wspierają rozwój fasoli, wzbogacają glebę w odpowiednie składniki i przyczyniają się do zdrowego wzrostu fasoli.

Rośliny, których należy unikać

Z kolei kiepskim towarzystwem będą cebula, czosnek, koper włoski i por. Sadzenie tych roślin obok fasoli może ograniczać jej wzrost i prowadzić do niższych plonów, dlatego warto ich unikać, planując układ grządek w ogrodzie.

Dlaczego warto ją uprawiać? Zalety i... symbolika

Oprócz wątków patriotycznych, fasola z orzełkiem ma również wiele zalet praktycznych. Jest bardzo plenna, dostarcza białka oraz cennych witamin i składników mineralnych. Dzięki temu, że należy do roślin strączkowych, doskonale wiąże azot w glebie, co sprawia, że jest świetnym przedplonem.

Fasola z orzełkiem jest ważnym elementem polskiej tradycji kulinarnej. Szczególnie w okresie świąt Bożego Narodzenia, kiedy to często pojawia się jako składnik dań wigilijnych, wzbogacając je o smak i dodatkowe wartości odżywcze. W czasach zaborów, była symbolem oporu i przynależności narodowej, co uczyniło ją nie tylko warzywem, ale także symbolem niepodległości.

Zdjęcie tytułowe: E-lona / AdobeStock