Jakie warunki lubi borówka amerykańska?
Borówka wysoka pochodzi z Ameryki Północnej, ale obecnie można ją też spotkać w wielu innych krajach świata, głównie o klimacie umiarkowanym (znosi mróz do ok. -25°C). W naturze najchętniej zasiedla świetliste lasy, torfowiska i polany, wybierając gleby kwaśne, przepuszczalne, próchnicze i lekko wilgotne.
Dzikie rośliny są okazałymi krzewami, dorastającymi nawet do ok. 3 m wys. i rodzącymi niewielkie owoce. W ogrodach spotyka się jednak głównie ich wyselekcjonowane odmiany, które wydają duże owoce i rzadko przekraczają 2 m wys. Jeśli jednak chcemy doczekać się z nich owoców, musimy zapewnić roślinom odpowiednie warunki, gdyż ich wymagania są dość szczególne.
Miejsce
Borówki amerykańskie najlepiej czują się na stanowiskach ciepłych i słonecznych, ale w niewielkim półcieniu też sobie poradzą. Nie będą natomiast dobrze rosły w miejscu zimnym i zacienionym.
Ziemia
Kluczowym czynnikiem, odpowiadającym za powodzenie uprawy borówki wysokiej jest podłoże, które musi być próchnicze, zasobne w materię organiczną, przepuszczalne, lekko wilgotne i koniecznie kwaśne (pH ok. 3,5-4,5). Ponieważ w ogrodach rzadko zdarza się gleba o tak specyficznych parametrach, przed sadzeniem borówki należy odpowiednio ją przygotować. W tym celu na stanowisku przeznaczonym dla borówki trzeba wykopać duży otwór (dwukrotnie większy niż bryła korzeniowa krzewu), wypełnić go specjalnym podłożem dla borówki, opartym na kwaśnym torfie z dodatkiem przekompostowanej kory sosnowej oraz trocin z drzew iglastych i dopiero na tak przygotowanym stanowisku posadzić roślinę. Inną metodą jest zadołowanie w podłożu dużej donicy produkcyjnej, wypełnionej odpowiednim podłożem. Dzięki temu ziemia z ogrodu nie będzie miała kontaktu z podłożem znajdującym się w donicy, wiec nie wpłynie na jego parametry.
Jak dbać o borówkę amerykańską?
Borówka amerykańska jest bardzo wrażliwa na suszę, dlatego w okresach bezdeszczowych wymaga nawadniania. Warto też wyściółkować podłoże wokół niej korą sosnową, co nie tylko zapobiegnie wysychaniu gleby, ale też wzbogaci ją w cenną materię organiczną.
Borówki są zwykle dostatecznie mrozoodporne, wiec nie wymagają zimowego okrycia. Gorzej natomiast znoszą wiosenne przymrozki, które mogą zniszczyć ich pąki kwiatowe, dlatego wiosną warto śledzić prognozy pogody i osłaniać krzewy włókniną przed zapowiadanymi przymrozkami.
Sadzenie
Borówki wysokie najlepiej sadzić jesienią (sadzonki 2-3 letnie). W tym czasie rośliny nie będą narażone na upały i suszę, a przed zimą zdążą się ukorzenić i zaaklimatyzować w nowym miejscu. Krzewy w zależności od odmiany sadzi się zwykle w rozstawie ok. 1-1,5 x 1,5-2 m, umieszczając je w podłożu na takiej głębokości jak rosły dotychczas.
Nawożenie
Jak większość roślin użytkowych, borówki potrzebują nawożenia. Do ich zasilania nie można jednak wykorzystać nawozów uniwersalnych, które mogą zawierać związki podnoszące odczyn podłoża (np. wapń), ale nawozy zawierające substancje zakwaszające (np. siarka), dlatego najlepszym wyborem będą specjalne nawozy dla borówek, których skład jest dostosowany do ich potrzeb.
Nawożenie roślin preparatami zawierającymi azot (odpowiada min. za rozwój części zielonych), należy jednak zakończyć najpóźniej w 1/2 VII, inaczej młode pędy nie zdążą zdrewnieć przed zimą i będą narażone na przemarzanie. Jeśli zdecydujemy się na późniejsze nawożenie, musimy wybrać specjalne, pozbawione azotu nawozy jesienne, przeznaczone dla roślin kwasolubnych.
Przycinanie
Jednym z ważnych zabiegów pielęgnacyjnych w uprawie borówki jest ciecie. Wprawdzie przez pierwszych kilka lat po posadzeniu krzewów się nie przycina, ale już od 4 roku zabieg należy przeprowadzać każdego roku na przedwiośniu (II-III). Usuwa się wtedy z krzewów pędy najstarsze, cienkie i krzyżujące się, zostawiając jedynie najsilniejsze i najmłodsze, gdyż borówki najlepiej owocują na pędach 2-3 letnich (po cięciu na krzewie powinno pozostać ok. 6-8 pędów szkieletowych).
Ochrona przez chorobami i szkodnikami
Borówka amerykańska rzadko pada ofiarą chorób i szkodników, ale źle reaguje na niewłaściwe warunki uprawy. Posadzona na glebach o zbyt wysokim odczynie pH lub pozbawiona ważnych mikroelementów (np. żelaza, manganu), może cierpieć na chlorozę (choroba fizjologiczna, objawiająca się żółknięciem blaszki liściowej miedzy nerwami). Z kolei posadzona zbyt gęsto, szczególnie na glebach mokrych, może paść ofiarą chorób grzybowych (np. szara pleśń, antraknoza borówki amerykańskiej, mączniak). W ciepłe i suche lata, bywa też atakowana przez przędziorki.
Czasami pada również ofiarą opuchlaka, uszkadzającego jej liście i szyjki korzeniowe, a także innych szkodników (min. szpeciela pączkowego borówki, pryszczarka borówkowca, mszyc). W walce z chorobami i szkodnikami ważną rolę odgrywa profilaktyka (zapewnienie roślinom optymalnych warunków uprawowych), ale w przypadku pojawienia się problemów, może być potrzebny oprysk jednym z aktualnie polecanych środków ochrony roślin. Ponieważ jednak borówka to krzew owocowy, warto zacząć od preparatów ekologicznych (np. Limocide), a dopiero później sięgnąć po środki chemiczne.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Pixabay