Rośliny doniczkowe, które możesz uprawiać w cieniu!
Warto zacząć od tego, że większość roślin uprawianych w pomieszczeniach najlepiej rośnie na stanowiskach o dużej ilości światła rozproszonego. Często są to rośliny tropikalne, np. krzewy, epifity czy liany w środowisku naturalnym rosnące pod koronami drzew. Grupy roślin nadających się do uprawy w innych warunkach są znacznie mniej liczne.
Rośliny, które określamy czasem jako cieniolubne, nie do końca takie są – one tylko bardzo dobrze wytrzymują zacienienie. Lepszym określeniem było by, że są to "rośliny cienioznośne", którym może szkodzić bezpośrednie słońce. Zazwyczaj rosną wolno, mogą nie kwitnąć lub są nieco gorzej wybarwione, ale wciąż pozostają efektownymi dekoracjami wnętrz. Można je uprawiać w ciemnych pokojach (np. z oknem na północ), w łazience z małym okienkiem, na korytarzu lub klatce schodowej.
1. Zamiokulkas zamiolistny
Fot. Jürgen Diermaier/Pixabay |
O zamiokulkasie zamiolistnym (Zamiculcas zamiifolia) mówi się, że jest żelazną rośliną – ciężko go uśmiercić. W praktyce jest to możliwe, gdy nadmiernie się go podlewa. Liście żółkną, gniją u podstawy i zamierają. W takim wypadku można jednak przyciąć je, przesuszyć bryłę korzeniową. Wtedy jest szansa, że zamiokulkas odbije od kłączy. Kluczem jest więc oszczędne nawadnianie. Roślina dobrze radzi sobie w cieniu. Utrzymuje zabarwienie i połysk liści. W cieniu rośnie wolniej.
Dekoracyjność: Roślina osiąga zwykle kilkadziesiąt centymetrów wysokości (może dorastać do 150 cm). Wytwarza eliptyczne lub jajowate, błyszczące, zielone liście wyrastające na mięsistych, okrągłych w przekroju pędach. Gatunek nadaje wnętrzom pewnej egzotyki. W naturze zamiokulkas występuje w Tanzanii oraz na wyspie Zanzibar.
2. Skrzydłokwiat
Skrzydłokwiat (Spathiphyllum) jest rośliną ozdobną z liści i kwiatów. Bardzo dobrze radzi sobie w półcieniu i cieniu. Można uprawiać go w ciemnych łazienkach (z oknem) a także na klatkach schodowych. Nie lubi silnego nasłonecznienia. Zaleca się go podlewać umiarkowanie. Nie można używać środków do nabłyszczania liści.
Dekoracyjność: Roślina osiąga zwykle 20-50 cm wysokości. Wytwarza gęstą kępę złożoną z lancetowatych, ostro zakończonych, błyszczących liści. Termin kwitnienia może być różny – faktycznie może zakwitnąć przez cały rok. Wytwarza efektowne białe kwiatostany (kolbiaste pseudancjum).
3. Wężownica gwinejska
Wężownica gwinejska (Sansevieria trifasciata) nazywana potocznie "językiem teściowej", podobnie jak zamiokulkas jest nazywana roślina ze stali, a zaszkodzić jej może głównie nadgorliwe podlewanie. Nie można też lać wody bezpośrednio do rozety. W przeciwieństwie do wymienionego gatunku radzi sobie w półcieniu, ale także w miejscach słonecznych. Całkowity cień jest niewskazany – liście są wiotkie i łamliwe. Jest mało podatna na choroby i szkodniki.
Dekoracyjność: Wężownica zwykle osiąga ok. 75 cm wysokości (maksymalnie do 120 cm). Istnieją także odmiany miniaturowe. Ozdobą rośliny są mieczowate, sztywne, ostre liście z marmurkowym wzorem (jasna- i ciemna zieleń). Odmiany kupowane z żółtym obrzeżeniem liści nowe blaszki liściowe wykształcają już bez efektownego marginesu. Roślina pasuje zarówno do tradycyjnych jak i nowoczesnych miejsc. Nadal jest bardzo często aranżowana w budynkach instytucji publicznych i biurach, ale stopniowo wypiera ją zamiokulkas.
4. Wężownica walcowata
Fot. Flora Dania |
Wężownica walcowata (Sansevieria cylindrica) ma podobne wymagania co jej kuzyn – wężownica gwinejska. Znosi warunki półcieniste i okresy suszy. Można ją ustawić w łazience lub w pokoju w dużym oddaleniu od okna.
Dekoracyjność: Ma oryginalne liście – są cylindryczne, okrągłe w przekroju, zwężające się ku górze, ostro zakończone. Wyrastają prawie pionowo. Wzór jest podobny jak u kuzyna. Wężownica walcowata nadaje pomieszczeniom niesamowitego uroku.
5. Trzykrotka pasiasta
Fot. Katarzyna Jeziorska |
Trzykrotkę pasiastą, pasiatkę (Tradescantia zebrina) uprawia się ze względu na jej małe wymagania, efektywne wybarwienie liści, a także jadalność (jest m.in. pokarmem dla patyczaków). Jest jedną z najpopularniejszych roślin domowych. Roślina lubi miejsca o dużej ilości światła rozproszonego. Radzi sobie w miejscach cienistych, ale pędy są bardziej wiotkie a liście mniej wybarwione. Uprawa w takich warunkach wciąż jest możliwa. Podłoże powinno być stale wilgotne, ale nie mokre. Trzykrotkę po kilku latach przestaje być dekoracyjna, dlatego warto ją rozmnożyć przez ukorzenianie sadzonek pędowych.
Dekoracyjność: Trzykrotka wytwarza płożące pędy o maksymalnej długości do 10 m. Szerokolancetowate liście z wierzchu mają zielono-fioletową barwę z dwoma srebrzystymi pasami, od spodu są bordowoczerwone. Można ją uprawiać w kwietnikach, wiszących pojemnikach lub u podstawy innych roślin, np.: o drzewiastym pokroju.
6. Bluszcz pospolity
Bluszcz pospolity (Hedera helix) bywa rośliną kapryśną w kwestii nawadniania. Nadmiar wody prowadzi do żółknięcia i opadania liści, nawet krótkotrwała susza do brązowienia i zasychania. Wymaga systematyczności – podłoże powinno być stale umiarkowanie wilgotne. Natomiast gatunek dobrze radzi sobie w półcieniu i cieniu.
Dekoracyjność: Bluszcz pospolity wytwarza płożące pędy gęsto pokryte klapowatymi liśćmi. Zabarwienie i "rysunek" blaszek zależy od odmiany. Egzemplarze rosnące w cieniu wytwarzają liście nieco mniejsze i gorzej wybarwione (słabszy kontrast). Wzrost wciąż jest dobry.
7. Hoja
Jeśli zamierzamy uprawiać hoje (Hoya) w dużym zacienieniu najpierw warto pozwolić jej podrosnąć na niezbyt nasłonecznionym parapecie. Roślina radzi sobie z niedoborem światła, jednak jej wzrost zostaje zahamowany. Zdarza się, że w ciągu kilku lat wykształca zaledwie kilka liści, chociaż cały czas utrzymuje efektowny wygląd. Aby hoja zakwitła (lub kwitła obficie) warto podwiązać jej na pędy na sznurkach. W takiej sytuacji światło dociera do pędów z każdej strony.
Dekoracyjność: Roślina jest pnączem. Wytwarza grube, błyszczące, jajowate, ostro zakończone, ciemnozielone liście. Kwiaty są białe lub różowe, zebrane w baldachowate kwiatostany. Wydzielają słodki zapach. Niestety potrafią mocno "śmiecić" wraz z przekwitaniem.
8. Aspidistra wyniosła
Aspidistra wyniosła (Aspidistra elatior) nie bez powodu nazywana jest "żelaznym liściem". Znosi pełne zacienienie (ale nie pomieszczenia bez okien), susze, przeciągi i zanieczyszczenia powietrza (tytoń, wyziewy z kuchenek i inne). Jest dobrym gatunkiem dla zapominalskich. Nie lubi nadmiaru wody. Nie potrzebuje regularnego nawożenia.
Dekoracyjność: Aspidistra to bezłodygowa roślina kłączowa dorastająca zwykle do 60 cm wysokości. Duże, eliptyczne, ostro zakończone ciemnozielone liście z dobrze widocznym unerwieniem wyrastają na długich ogonkach. Tworzy gęste kępy. Poradzi sobie w łazience, na korytarzu oraz w sypialni. Jej liście wykorzystuje się we florystyce.
9. Cissus australijski
Cissus australijski (Cissus antarctica) lubi miejsca widne ze światłem rozproszonym, ale radzi sobie także w półcieniu. Należy do grupy roślin pokojowych dla osób początkujących. Jest łatwy w uprawie i ma niewielkie wymagania. W zasadzie pielęgnacja ogranicza się do systematycznego, ale niezbyt częstego podlewania i sporadycznego nawożenia.
Dekoracyjność: Cissus to pnącze wytwarzające atrakcyjne liście o wyraźnych, ząbkowanych brzegach. Nadaje się do aranżacji wiszących pojemników oraz kwietników.
10. Cissus rombolistny
Cissus rombolistny (Cissus alata) jeszcze nie tak dawno przeżywał swoje złote lata. Był powszechnie spotykany w domach ze względu na łatwość uprawy. Stał się niemal pospolity – jak paprocie. Później jego popularność osłabła. Wciąż jest to jednak cenny gatunek, który w dodatku poradzi sobie w miejscach półcienistych.
Dekoracyjność: Tworzy długie, wspinające się pędy (do 1,5 m długości) pokryte błyszczącymi liśćmi złożonymi z trzech romboidalnych listków. To dobra propozycja na wiszące kwietniki lub uprawę z użyciem kratownic lub palików.
Zdjęcie tytułowe: kolaż fot. z tekstu