Hoja, woskownica (Hoya) zaliczana się do rodziny toinowatych (Apocynaceae) i jest bardzo lubianą rośliną doniczkową, pochodzącą ze wschodnich terenów Azji. Choć rodzaj, do którego należy, liczy sobie ponad 200 gatunków, w mieszkaniach uprawia się zwykle dwa z nich: hoję różową (Hoya carnosa) i hoję piękną (Hoya bella).
Obie są wspaniale kwitnącymi pnączami i tworzą długie, elastyczne, kilkumetrowe pędy (delikatniejsze u hoi pięknej) oraz skórzaste, zielone, pokryte woskowatym kutnerem liście, ułożone na pędach naprzeciwległymi parami. Liście nieco się od siebie różnią:
- Hoja różowa: liście są większe, szersze, grubsze, ciemnozielone i pokryte delikatnymi, jasnymi cętkami.
- Hoja piękna: są delikatniejsze, mniejsze, węższe, ostro zakończone i jasnozielone.
Oba gatunki mają gwiazdkowe, białe lub różowe, drobne, mięsiste kwiaty. W ich środkowej części posiadają różowo-czerwony przykoronek (większy u hoi pięknej) i zebrane są w zwisające baldachy. Kwiaty pęknie i mocno pachną, szczególnie wieczorami. Oba gatunki różnią się jednak sposobem kwietnia:
- Hoja różowa: rozwijają się na krótkopędach, które po przekwitaniu pozostają na roślinie i służą do tworzenia się na nich kolejnych kwiatów, dlatego nie wolno ich usuwać.
- Hoja piękna: kwiatostany tworzą się na krótkopędach, które po przekwitaniu odpadają wraz z kwiatami.
Wymagania i uprawa
Oba gatunki różnią się nie tylko wyglądem, ale też wymaganiami. Łatwiejsza w uprawie i mniej wymagająca jest hoja różowa.
- Choć lubi mieć zapewniony okres spoczynku w niższych temperaturach (ok. 10-15°C), przez cały rok dobrze rośnie też w temperaturze pokojowej.
- Roślina oczekuje półcienistego stanowiska oraz niezbyt żyznej, typowej, przepuszczalnej ziemi kwiatowej.
- Nie lubi częstego przesadzania ani nadmiernego podlewania – co ciekawe, hoja różowa znacznie lepiej rośnie i kwitnie, gdy jest nieco zaniedbana, przesuszana i uprawiana w przyciasnej doniczce. Łatwiej jest ją zalać i przenawozić, niż zasuszyć i zagłodzić.
- Nie jest także zbyt wrażliwa na przesuszone powietrze.
- Łatwo się rozmnaża, gdyż przy okazji wiosennego przesadzania można ją podzielić lub pobrać z niej sadzonki pędowe.
Trudniejsza w uprawie i bardziej wymagająca jest natomiast hoja piękna.
- W przeciwieństwie do swojej kuzynki nie lubi niskich temperatur, dlatego przez cały rok oczekuje ciepła (temp. ok. 22-24°C).
- Potrzebuje też dużo światła, choć nie może być narażona na bezpośrednie słońce oraz żyznej ziemi.
- Musi być też systematycznie podlewana.
- Źle znosi także suche powietrze.
- Nie lubi być często przesadzana, ale potrzebuje sporej doniczki.
- Trudniej się też rozmnaża.
Zastosowanie
Obie hoje to wspaniale rośliny doniczkowe. Doskonale wyglądają w wiszących koszach i doniczkach, ale ich pędy mogą być też rozpinane i oplatane wokół specjalnych podpór i drabinek.
Wybrane gatunki i odmiany
- Hoja piękna 'Albomarginata' – liście z białym obrzeżem
- Hoja różowa 'Compacta Variegata' – niska odmiana o mocno poskręcanych i biało obrzeżonych liściach
- Hoja różowa 'Compacta' – niska odmiana o zielonych, poskręcanych liściach
- Hoja różowa 'Tricolor' – licie białozielone, młode dodatkowo z różowymi przebarwieniami, pędy czerwonawe
- Hoja różowa 'Variegata' – liście zielone z białym obrzeżem
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: rattiya / AdobeStock, Yvan leduc/CC BY-SA 3.0/Link; Flower Council Holland; Christiane M./Pixabay