Spis treści
Święta Bożego Narodzenia to najpiękniejszy czas w roku, który najczęściej dzielimy z bliskimi w domowym zaciszu. Biorąc pod uwagę, że ostatnie zimy nie były zbyt łaskawe i śnieg za oknem staje się coraz większym luksusem, dokładamy szczególnych starań, by otoczenie nabrało nieco blasku i nie zabrakło w nim tradycyjnych akcentów, także roślinnych.
Warto wiedzieć co robić z naszymi roślinnymi ozdobami świątecznymi później – gdy już stracą swój czar i potrzebują odpowiedniej pielęgnacji, żeby przetrwać do kolejnego sezonu!
1. Choinka - królowa świątecznego nastroju
Pierwszym i podstawowym elementem świątecznej dekoracji jest oczywiście choinka – zapach igliwia i świeża zieleń jodeł, świerków, czy innych gatunków iglastych, które mogą służyć za świąteczny symbol z pewnością wygrywają ze sztucznymi zamiennikami.
Pielęgnacja choinki po Świętach Bożego Narodzenia
Warunkiem utrzymania choinki do kolejnego sezonu jest kupno drzewka z nienaruszonym systemem korzeniowym, czyli uprawianego w donicy, a nie przenoszonego tuż przed sprzedażą z jednego do drugiego pojemnika. Kolejnymi istotnymi sprawami, które pozwalają na utrzymanie drzewka w dobrej kondycji jest ustawienie go możliwie jak najdalej od kaloryfera oraz regularne podlewanie.
Po okresie świątecznym (w lutym), jeśli nie ma dużych mrozów najlepiej wystawić drzewko do chłodniejszego miejsca, np. na balkon, taras, do ogrodu i nadal lekko podlewać. Dla bezpieczeństwa można podłożyć pod donicę izolację w postaci kawałka styropianu czy grubego kartonu, by nie dopuścić do przemarznięcia systemu korzeniowego od zimnej posadzki. Wiosną, po rozmarznięciu gleby najlepiej wkopać drzewko do ziemi. Regeneracja drzewka nigdy nie jest pewnikiem i zależy od wielu czynników – jedne okazy szybko wypuszczają nowe pędy, inne potrzebują więcej czasu i odzyskują ładny wygląd dopiero w kolejnym sezonie.
2. Poinsecja - świąteczna gwiazda z Meksyku
Nieodłącznym elementem wystroju świątecznego, zarówno w domach, jak i sklepach czy biurach jest poinsecja (Euphorbia pulcherrima Willd.), zwana "gwiazdą betlejemską". Ta kojarzona u nas z okresem zimowym roślina nie pochodzi bynajmniej z Betlejem, ale z gorących rejonów Meksyku i Ameryki Południowej, gdzie rośnie dziko jako okazały krzew.
Ozdobną częścią poinsecji są barwne listki (tzw. przykwiatki), które zebrane są wokół niepozornych żółtych kwiatów. Klasyczny kolor listków poinsecji to ciepła czerwień, ale ich gama kolorystyczna jest obecnie bardzo bogata (spotykamy też rośliny różowe, łososiowe, białe, wielobarwne, a nawet żółte) i pozwala na zadowolenie każdego odbiorcy.
Pielęgnacja poinsecji po Świętach Bożego Narodzenia
Poinsecja wymaga dużej ilości światła oraz umiarkowanego podlewania w trakcie kwitnienia, a po jego zakończeniu naturalnie zrzuca barwne przykwiatki i część żółkniejących liści, by z czasem wrócić do zielonej formy niewielkiego krzewu. Aby pobudzić ją do ponownego kwitnienia należy zastosować zasilanie nawozem do roślin kwitnących (raz na tydzień) oraz zapewnić dodatkowe okresowe zaciemnienie, ponieważ jest to roślina dnia krótkiego. To oznacza, że kwitnie w warunkach 14 godzinnego lub krótszego dnia. W tym celu można przykrywać roślinę czarną folią lub wiaderkiem kilka godzin przed zapadnięciem zmroku, by skrócić jej czas oświetlenia.
3. Zwartnica - elegancja i kolor w świątecznym stylu
Bardzo oryginalne i eleganckie dekoracje można stworzyć, wykorzystując piękne w swej prostocie rośliny pochodzące z rejonów zwrotnikowych Ameryki, które tworzą okazałe (20-25 cm długości) dzwonkowate kwiaty, osadzone na wierzchołku sztywnej łodygi, wyrastającej z rozety podłużnych, gładkich liści. Większość odmian jest objęta nazwą Hippeastrum x hybridum Hort. i często mylnie określana "amarylis" – prawidłowa nazwa rośliny to zwartnicą lub też spolszczona nazwa rodzajowa rośliny – hipeastrum.
Najbardziej kojarzone ze Świętami są oczywiście odmiany o karminowych kwiatach, ale równie pięknie prezentują się kwiaty różowe, białe, pomarańczowe czy dwubarwne. Można je pozostawić w pojedynczych donicach lub zestawiać w większym pojemniku po kilka.
Rośliny te są właściwie atrakcyjne florystycznie od momentu, gdy pędy dopiero wyrastają z dużej okazałej cebuli ukazując zielone pąki kwiatostanowe, aż po pełnię kwitnienia.
Pielęgnacja zwartnicy po Świętach Bożego Narodzenia
- Kiedy kwiaty przekwitną, przycinamy je, a łodygę pozostawiamy aby zaschła, po czym ostrożnie usuwamy. Liści nie ścinamy, ponieważ odżywiają cebulę, w której powstają zawiązki kwiatostanów na następny sezon. Podlewamy roślinę oszczędniej i zasilamy raz w miesiącu do lata, gdy rośliny rozpoczynają okres spoczynku.
- W połowie sierpnia wstrzymujemy podlewanie i zaprzestajemy nawożenia, usuwamy usychające liście, wyjmujemy cebulę z doniczki i pozostawiamy lekko podsuszoną w chłodnym (10ºC) miejscu do połowy października.
- Po tym czasie spoczynku przenosimy cebulę do cieplejszego pomieszczenia o temperaturze 23-25ºC na ok. 10 dni, po czym na początku listopada sadzimy do donicy wypełnionej uniwersalnym podłożem, tak aby mniej więcej połowa cebuli wystawała nad brzeg doniczki.
- Posadzoną roślinę pozostawiamy już w ciepłym miejscu i delikatnie podlewamy, po dwóch tygodniach wzbogacając wodę nawóz do roślin kwitnących.
- Hipeastrum rosną dobrze w nasłonecznionym miejscu, a przy regularnym zasilaniu nawozem do roślin kwitnących kwiatostan pojawia się po 4-5 tygodniach, najczęściej po wytworzeniu 4 liści.
4. Golteria - świąteczny akcent w odcieniu karminu
Dla wielbicieli świątecznego karminu świetnym dopełnieniem lub podstawą kompozycji świątecznej będzie golteria rozesłana (Gaultheria procumbens L.). Roślina ta jest urokliwą, niską krzewinką z rodziny wrzosowatych, którą charakteryzują błyszczące, ciemnozielone liście oraz czerwone jagody. Golteria jest byliną, więc może być z powodzeniem uprawiana w ogrodach i na balkonach, a w okresie świątecznym gościć w naszych domach.
Pielęgnacja golterii po Świętach Bożego Narodzenia
Roślinę tą najlepiej pozostawić w ciepłym wnętrzu tylko przez okres świąteczny, a następnie wystawić na balkon lub do ogrodu, nadal lekko podlewając (jeśli nie ma mrozów). Wiosną pojawią się młode liście, a pod koniec lata drobne dzwoneczki białych kwiatów, z których powstają jesienią czerwone owoce.
5. Ardizja - ogniste jagody na świąteczny czas
Równie ogniste jagody tworzy ardizja (Ardisia crenata Sims), która przywędrowała do nas z Azji. Roślina ta, w przeciwieństwie do niskiej golterii przybiera formę małego drzewka, z którego opadają korale owoców, co prezentuje się bardzo malowniczo. Jest to gatunek trudniejszy w uprawie – wymaga dużej wilgotności powietrza (zimą trzeba często zraszać liście), jasnego, ale nie bezpośrednio nasłonecznionego stanowiska oraz systematycznego nawożenia.
Pielęgnacja ardizji po Świętach Bożego Narodzenia
W okresie wiosny i lata preferuje temperaturę ok. 20 ºC, natomiast zimą ok. 15 ºC. Latem można ardizję wystawić do zacisznego miejsca w ogrodzie, po czym jesienią przechodzi okres spoczynku, kiedy należy przerwać nawożenie i ograniczyć podlewanie, pozwalając roślinie się zregenerować.
|
Po lewej małe golterie, a po prawej młoda ardizja. |
6. Cyklameny - świąteczna biel i elegancja
Osoby, które preferują nieco bardziej stonowane kompozycje będą z pewnością zachwycone połączeniem bieli i łagodnej szarości. W tym celu można wykorzystać oczywiście odmiany wcześniej wspominanego hipeastrum o białych kwiatach. Równie pięknie będą się prezentowały śnieżnobiałe cyklameny (Cyclamen persicum Mill.) ze swoimi dekoracyjnymi liśćmi.
Pielęgnacja cyklamena po Świętach Bożego Narodzenia
Cyklamen możemy po przekwitnięciu i zżółknięciu liści przesuszyć i przenieść do chłodnego pomieszczenia (10ºC), po czym rozpocząć pielęgnację wiosną następnego roku.
7. Ciemierniki - zimowe róże w doniczce
Ciemiernik (Helleborus) jest popularną byliną ogrodową, która ostatnimi czasy zyskała na popularności jako roślina do pojemników na taras lub balkon. W domu mogże być trzymana jedynie przez dość krótki czas – źle reaguje na warunki panujące w naszych mieszkaniach. Ich wyjątkowej urody, ciekawe kwiaty utrzymują się bardzo długo (nawet do marca czy kwietnia), a liście mają ciekawy kształt przywodzący na myśl rośliny egzotyczne.
Pielęgnacja ciemiernika po Świętach Bożego Narodzenia
Po sezonie świątecznym ciemiernik szybko wystawiamy na zewnątrz – przetrwa chłody w donicy na balkonie lub tarasie. Powinniśmy go co jakiś czas podlewać w cieplejsze dni i dbać, aby bryła korzeniowa zbytnio nie przemarzła.
8. Szlumbergera - kaktus bożonarodzeniowy bez cierni
Pomimo swojej pospolitej nazwy – kaktus bożonarodzeniowy – szlumbergera (Schlumbergera Lem.) nie ma cierni, a jedynie karbowane brzegi u charakterystycznych członów, z których jest zbudowana ta roślina. Jej kwiaty rozwijają się właśnie w okresie zimowym (grudzień, styczeń) i potrafią oczarować bardzo mocnymi barwami purpury, różu, czerwieni, żółci czy bieli.
Pielęgnacja szlumbergery po Świętach Bożego Narodzenia
Po kwitnieniu kaktus bożonarodzeniowy potrzebuje przejść okres spoczynku – przez ok. 2 miesiące przestajemy go podlewać i nawozić. Aby roślina ponownie zakwitła na następny, zimowy czas, musimy ją wczesną jesienią (wrzesień, październik) przetrzymać w chłodnym miejscu.
9. Ostrokrzew - tradycyjny symbol Świąt
Z pewnością wszyscy znają gałązki o błyszczących, ciemnozielonych, powcinanych liściach i czerwonych jagodach, które pojawiają się na wielu świątecznych kartkach i dekoracjach. Roślina o tym oryginalnym ulistnieniu, czyli ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium L.) przybyła do nas z cieplejszych krajów, gdzie przyjmuje często formę drzewiastą, natomiast w strefie umiarkowanej dorasta do 5 m.
Pielęgnacja ostrokrzewu kolczastego
Jako roślina ciepłolubna może przemarzać, szczególnie na miejscach odsłoniętych i wietrznych, dlatego trzeba zabezpieczać ją przed mrozem, przede wszystkim w młodszej fazie rozwoju. W przypadku donic należy wyłożyć je cienką warstwą styropianu, a wiosną można przenieść krzew do gruntu, gdzie będzie miał możliwość rozrostu przez kolejne lata.
Ostrokrzewy sadzi się w grupach, gdyż są to rośliny dwupienne i do otrzymania pięknych czerwonych owoców niezbędne jest sąsiedztwo form męskich i żeńskich.
|
Po lewej szlumbergery, a po prawej młody krzew ostrokrzewu. |
10. Jemioła - magiczny akcent świątecznych tradycji
Wraz z ostrokrzewem do Europy przybyła też zachodnia tradycja świąteczna związana z jemiołą. Jemioła (Viscum album L.) miała odpędzać złe duchy, dodawać sił, zapewniać dostatek i powodzenie, stąd zwyczaj całowania się pod jej gałązkami. Uważano ją za świętą i nieskalaną, bo rośnie nie mając kontaktu z ziemią i zieleni się nawet wtedy, gdy inne rośliny sprawiają wrażenie obumarłych.
Jemioła nie jest rośliną uprawną, tylko pasożytuje na drzewach, prowadząc często do ich obumarcia. Nie zmienia to faktu, że ze względu na tradycję w okresie świątecznym patrzymy na nią nieco łaskawszym okiem…
Wzbogacajmy nasze otoczenie roślinami, bo z pewnością poprawią nam nastrój już w fazie świątecznych przygotowań. Żywa zieleń liści, soczysta czerwień bądź wyciszająca biel kwiatów w połączeniu z błyszczącymi światełkami i bombkami pozwolą stworzyć zaciszny, przytulny odświętny azyl nawet przy niesprzyjającej pogodzie z oknem.
| Źródło: Leroy Merlin Polska Opracowanie: dr inż. Małgorzata Mirgos Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Instytut Nauk Ogrodniczych, SGGW w Warszawie. Zdjęcia: Floradania.dk, matriały prasowe |
|
Pelargonie 
Prezenty 
Insekty domowe 
Rośliny doniczkowe 
Domowe nalewki 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Kaktusy i sukulenty 
