Poinsecja nadobna lub wilczomlecz nadobny (Euphorbia pulcherrima) jest bardzo dobrze znana pod nazwą gwiazda betlejemska. Należy do rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Naturalnie występuje w Ameryce Środkowej (głównie Meksyk) gdzie jest wysokim krzewem. W krajach klimatu umiarkowanego należy do wyjątkowych roślin doniczkowych do uprawy w domu.
Jak wygląda i czym wyróżnia się poinsecja?
W naturze poinsecja nadobna dorasta do ok. 3 m wysokości, natomiast jako roślina doniczkowa dorasta do ok. 40 cm. Główną ozdobą rośliny są jej liście, a dokładniej liście podkwiatostanowe, zebrane w rozety okalające kwiaty, przebarwione są na intensywnie czerwony kolor przypominając wielkie kwiaty. U różnych odmian liście podkwiatostanowe mogą mieć różne barwy (białe, kremowe, żółtawe i różowe).
Poinsecja nadobna kwitnie od listopada do lutego, ponieważ należy do roślin dnia krótkiego. Kwiaty poinsecji są drobne, niepozorne i ukryte na wierzchołkach pędów, gdzie jak opisaliśmy już wcześniej, otoczone są ozdobnymi liśćmi podkwiatostanowymi.
Wilczomlecze wytwarzają trujący sok mleczny, który może lekko poparzyć skórę.
Korzenie rośliny są grube i mięsiste.
Wymagania i uprawa poinsecji
Gwiazda betlejemska to typowa roślina ciepłolubna, która nie toleruje niskich temperatur. By była zdrowa należy jej zapewnić 15-22 °C i chronić od przeciągów. Poinsecja potrzebuje jasnego stanowiska, dlatego zimą dobrze ją ustawić na najjaśniejszym parapecie w domu. Trzeba jednak pamiętać, że nie lubi ona mocnego słońca, dlatego jeśli chcemy ją uprawiać przez cały rok, trzeba o to zadbać.
Roślina preferuje podłoże żyzne, próchnicze, dobrze przepuszczalne, stale lekko wilgotne, o obojętnym odczynie (w granicach pH 6,5-7). Może być to gotowa ziemia dla domowych roślin zielonych (o ozdobnych liściach).
Na co zwrócić uwagę przy zakupie poinsecji i jak ją chronić przed zimnem?
Uprawa gwiazdy betlejemskiej (poinsecji) | Co zrobić, żeby stała jak najdłużej?
Najlepszym momentem do przesadzania gwiazdy betlejemskiej jest wczesna wiosna, tuż po zakończeniu kwitnienia. Wybierając nową doniczkę, warto zwrócić uwagę na to, by była ona o około 2-3 cm większa od poprzedniej. Przed przesadzeniem warto również przygotować odpowiednie podłoże. Po przesadzeniu roślinę należy obficie podlać.
Poinsecję można rozmnażać za pomocą sadzonek pędowych. Wczesnym latem, gdy nowe pędy osiągną długość około 10 cm, można je odciąć i umieścić w doniczce z wilgotnym podłożem. Ważne jest, by sadzonki były chronione przed bezpośrednim światłem słonecznym i miały stałą temperaturę około 20 °C. Po kilku tygodniach, gdy sadzonki dobrze się ukorzenią, można je przesadzić do większych doniczek.
Pielęgnacja poinsecji
Podlewanie: Prawidłowe podlewanie poinsecji to przede wszystkim dbanie o regularność. Aby zapewnić jej optymalne warunki wzrostu, warto podlewać ją systematycznie, dbając o to, by gleba była stale wilgotna, ale nie przemoczona. Najlepiej używać do tego wody o temperaturze pokojowej, która nie szokuje korzeni rośliny. Unikajmy też zastojów wodnych, które mogą prowadzić do gnicia korzeni.
Nawożenie: Pięknie kwitnienie uzyskamy stosując odpowiednie nawożenie poinsecji. Po zakupie gwiazdy na Święta, zwykle nie trzeba jej nawozić aż do lutego (posiada już w podłożu pewną ilość nawozu). W okresie wzrostu, od wiosny do późnego lata, warto stosować nawóz dla roślin kwitnących co dwa tygodnie. W okresie spoczynku, czyli w październiku i listopadzie, nawożenie należy ograniczyć aż do rozpoczęcia kwitnienia.
Przycinanie: Regularne przycinanie poinsecji pozwala na zachowanie jej atrakcyjnego kształtu i stymuluje nowy wzrost. Najlepszy czas na przycinanie to wiosna. Wówczas można skrócić pędy o około połowę ich długości. W tym czasie warto też uszczykiwać świeże przyrosty, by roślina dobrze się rozkrzewiła.
Pielęgnacja po kwitnieniu: Aby poinsecja przetrwała cały rok i ponownie zakwitła, po zakończeniu kwitnienia warto ograniczyć podlewanie i przenieść roślinę w chłodniejsze miejsce, z temperaturą około 15°C. W tym okresie roślina wchodzi w fazę spoczynku. Wiosną, gdy zacznie wypuszczać nowe pędy, można zwiększyć podlewanie i powrócić do regularnego nawożenia.
Dodatkowe wskazówki: Jeśli planujesz przestawić ją w inne miejsce, zadbaj o to, by roślina nie była narażona na gwałtowne zmiany warunków.
Szkodniki i choroby poinsecji
Poinsecja może być atakowana przez różne szkodniki, takie jak mszyce czy przędziorki. Regularne sprawdzanie rośliny i stosowanie odpowiednich środków ochrony roślin pomoże w utrzymaniu jej w doskonałej kondycji.
Zbyt obfite podlewanie może prowadzić do gnicia korzeni, co objawia się żółknącymi i opadającymi liśćmi. W takiej sytuacji ważne jest natychmiastowe ograniczenie podlewania i zapewnienie odpowiedniego drenażu. Z kolei zbyt suche podłoże może powodować, że liście poinsecji zaczynają opadać. Jednak w tym przypadku szybkie i umiarkowane podlewanie może przynieść szybką poprawę stanu rośliny.
Zastosowanie poinsecji
Poinsecja należy do najbardziej znanych, roślinnych symboli Świąt Bożego Narodzenia ale warto wiedzieć, że to nie tylko roślina świąteczna, którą wyrzucamy po zimie. Równie dobrze można ją uprawiać przez lata – odpowiednio pielęgnując i umiejętnie "sterując" kwitnieniem możemy cieszyć się tą rośliną przez naprawdę długi czas.
Poinsecja świetnie wygląda w dużych donicach w salonie, ale równie dobrze prezentuje się w małych pojemnikach na parapecie. Warto eksperymentować z różnymi odmianami i kolorami, by znaleźć idealną roślinę do swojego wnętrza.
Gwiazdy betlejemskie zdobią domy też jako cięty.
Odmiany poinsecji
Choć klasyczna poinsecja ma czerwone liście, istnieje wiele odmian tej rośliny o różnych kolorach - od białych, przez różowe, aż po żółte. Niektóre odmiany mają liście w dwóch kolorach lub z wzorami.
Ciekawostki o poinsecji
Poinsecja zyskała globalną popularność dzięki Joelowi Poinsettowi, amerykańskiemu ambasadorowi w Meksyku, który przywiózł ją do Stanów Zjednoczonych w XIX wieku. 12 grudnia obchodzony jest Dzień Poinsecji, na cześć jej promotora.
W medycynie ludowej, sok z poinsecji był używany przez Azteków do leczenia gorączki.
Gdzie kupić sadzonki poinsecji?
Poinsecja nadobna jest dostępna w sprzedaży głównie od jesieni do grudnia, co wiąże się z tym, że roślina od lat jest roślinną ozdobą nr. 1 Świąt Bożego Narodzenia. W tym okresie można ją znaleźć w każdym punkcie stacjonarnym zajmującym się sprzedażą roślin – od kwiaciarni, przez supermarkety, po centra ogrodnicze. Gwiazdy betlejemskie można też kupić przez Internet ale jest to związane z pewnym ryzykiem, ponieważ jak wspomniano w artykule wcześniej, rośliny te trzeba transportować z wielką dbałością o temperaturze.
Wśród sklepów online, w których sprzedawane są poinsecje można wymienić:
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia: Pixel-Shot/AdobeStock, Baek youngsuk/Pixabay, Floradania.dk