Ostatnie lata przyniosły nam wiele dni z ekstremalnie wysokimi temperaturami, co stanowiło wyzwanie nie tylko dla ludzi, ale także dla naszych ogrodów. Zmiany klimatyczne sprawiają, że upały stają się coraz częstsze i bardziej intensywne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jak chronić nasze rośliny przed stresem cieplnym. Nieodpowiednia pielęgnacja może prowadzić do poważnych problemów, takich jak susza, więdnięcie roślin czy nawet ich śmierć.
Dostosowanie naszych działań do ekstremalnych warunków pogodowych pozwala nam cieszyć się pięknem ogrodu przez całe lato, a roślinom zapewnia optymalne warunki do wzrostu i rozwoju.
6 rozwiązań, o których trzeba pamiętać w ogrodzie w czasie upałów
W czasie letnich skwarów prace pielęgnacyjne, takie jak podlewanie czy koszenie należy robić o określonych porach. Warto też wprowadzić kilka rozwiązań, które dadzą wytchnienie florze jak i faunie na Twojej działce. W moim przypadku, zawsze stosuję się do wszystkich 6 punktów, a mój ogród od lat bez problemu radzi sobie w czasie upałów i susz. Sprawdź, o co zadbać i jak wspomóc zieleń w upalnym ogrodzie.
1. Odpowiednie podlewanie – klucz do sukcesu
Podlewanie roślin w okresie upałów to podstawa, ale jak robić to prawidłowo? Najlepszą porą na podlewanie jest wczesny ranek lub późny wieczór, kiedy słońce nie jest już tak intensywne. Unikaj podlewania w pełnym słońcu, ponieważ woda może szybko wyparować, a krople wody na liściach mogą działać jak soczewki, powodując poparzenia. Regularność jest kluczowa – najlepiej podlewać rośliny co drugi dzień, ale zawsze dostosuj częstotliwość podlewania do potrzeb konkretnych gatunków.
► Więcej praktycznych wskazówek znajdziesz w artykule: Jak podlewać rośliny w okresie upałów? Kiedy to robić i jak często? Kiedy nie podlewać?.
2. Ściółkowanie – naturalna ochrona przed upałem
Ściółkowanie to świetny sposób na ochronę gleby przed utratą wilgoci – ściółki działają jak izolator, utrzymując wilgotność gleby i zapobiegając parowaniu wody. Zazwyczaj rośliny ściółkuje się zaraz po posadzeniu, ale w upalne dni trzeba sprawdzać, czy nie należałoby dosypać więcej materiału ściółkującego, by odpowiednio spełniał swoje zadanie.
3. Uważaj na trawnik w upały – dbaj o zieleń w ogrodzie!
Trawnik to ważny element mojego ogrodu. Bawią się na nim dzieci, a sama uwielbiam chodzić po nim boso, dlatego staram się, by był ładny, gęsty i zdrowy. Odpowiednia pielęgnacja trawnika podczas upałów jest kluczowa, aby utrzymać jego zielony i zdrowy wygląd. Oprócz regularnego nawadniania, ważna jest aeracja gleby, która pozwala wodzie lepiej wnikać do korzeni.
Koszenie trawnika podczas upałów może być problematyczne, ponieważ trzeba to robić w godzinach porannych lub późnym wieczorem i dość często. Ważne jest też, by nie kosić go za krótko, ponieważ dłuższe źdźbła lepiej zatrzymują wilgoć i chronią korzenie przed słońcem.
► Dowiedz się więcej o pielęgnacji trawnika w upalne dni w artykule: Pielęgnacja trawnika w okresie upałów.
4. Pamiętaj o zwierzętach w ogrodzie – nasze pupile i nie tylko
Jestem ogromna fanką "eko-trendów" w ogrodach, dlatego przykładam wagę do bioróżnorodności. W upalne dni nie zapominam o swoich małych przyjaciołach – ptakach, owadach i innych zwierzętach, które odwiedzają ogród. Jeśli też chcesz, by zwierzęta odwiedzały Twoją działkę w lecie upewnij się, że mają dostęp do świeżej wody, umieszczając małe poidełka w zacienionych miejscach. Pamiętaj również o naturalnym schronieniu, którym mogą być ścięte pieńki, grubsze konary między roślinami czy opadłe liście zebrane na kupki w różnych częściach ogrodu.
► Więcej na temat opieki nad zwierzętami w czasie upałów znajdziesz w artykule: Jak pomóc zwierzętom w czasie gorących dni? Nie pozwól, by Twój czworonóg cierpiał w upale!.
5. Tworzenie cienia dla roślin... roślinami!
Cień jest niezwykle ważny dla roślin podczas upalnych dni. Możesz stworzyć go za pomocą naturalnych metod, takich jak sadzenie drzew i krzewów, które będą osłaniać mniejsze rośliny. Innym sposobem na cieniowanie roślin jest użycie specjalnych tkanin, które można rozciągnąć nad grządkami. Tkaniny te są dostępne w różnych stopniach zacienienia, więc możesz dostosować je do potrzeb swoich roślin.
6. Jak unikać stresu cieplnego w szklarniach?
Szklarnie mogą stać się prawdziwymi piecami podczas upałów. Aby uniknąć przegrzania roślin, upewnij się, że Twoja szklarnia jest odpowiednio wentylowana. Otwieraj okna – szczególnie wywietrzniki w suficie oraz zostawiaj drzwi otworzone na oścież, aby zapewnić cyrkulację powietrza. Planując ochronę swojej szklarni przed upałem możesz również zastosować cieniowanie szklarni, używając specjalnych farb lub siatek. Pamiętaj także o regularnym podlewaniu i utrzymaniu odpowiedniej wilgotności powietrza.
Przygotuj ogród na przyszłe upały! 1, 2, 3
Aby Twój ogród był przygotowany na upały w kolejnych latach, warto zainwestować w systemy nawadniające, takie jak kroplowe nawadnianie, które zapewniają roślinom stały dostęp do wody przy minimalnym jej zużyciu.
Kiedy planujesz swój ogród i jest pewne, że będzie on wystawiony na działanie mocnego słońca, zwrócić uwagę na rośliny odporne na suszę. Takie gatunki lepiej radzą sobie w warunkach ekstremalnego ciepła i wymagają mniej podlewania. Rośliny takie jak lawenda, rozchodnik, czy jałowiec są świetnymi przykładami.
Silne upały mogą powodować erozję gleby, co jest niekorzystne dla roślin. Aby temu zapobiec, warto zastosować wspomniane wcześniej ściółkowanie ale też sadzenie roślin okrywowych, które pomogą utrzymać strukturę gleby i zapobiegną jej osuwaniu. Możesz także wykorzystać specjalne maty przeciwerozyjne, które stabilizują powierzchnię gleby.
Radzenie sobie ze stresem cieplnym w ogrodzie wymaga odpowiednich działań, które pomogą roślinom przetrwać najtrudniejsze warunki. Pamiętaj o regularnym i odpowiednim podlewaniu, mulczowaniu, wybieraniu roślin odpornych na suszę oraz dbaniu o zwierzęta w ogrodzie. Stworzenie cienia, odpowiednia pielęgnacja trawnika oraz przygotowanie szklarni na upały to kluczowe kroki, które pomogą Twojemu ogrodowi kwitnąć, nawet w najbardziej ekstremalnych warunkach pogodowych.
Zdjęcie tytułowe: mashiki, Drobot Dean, FurryFritz, Günter Albers, mashiki, FurryFritz, Tomasz Zajda / AdobeStock
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
