Streszczenie artykułu
Jakie pnącza warto mieć w ogrodzie? Wybraliśmy najpiękniejsze!
Pnącza znajdą zastosowanie w każdym ogrodzie. Są ozdobą każdego miejsca – altany, pergoli, ogrodzenia, tarasu czy balkonu. Można wykorzystywać je do oddzielenia ogrodu od części gospodarczej. Wymagają troski, jednak odwdzięczają się szybkim wzrostem, dzięki czemu szybko tworzą szczelne ściany.
Wśród najpiękniejszych ogrodowych pnączy znajdziemy gatunki dekoracyjne z kwiatów (kwitnące obficie od wiosny do jesieni) oraz z liści (posiadające ciekawe kształty lub kolory, dekoracyjne przez cały rok – zimozielone oraz te, które pięknie przebarwiają się jesienią). Wybraliśmy dla Was 10 najpopularniejszych. Oto one!
Najpopularniejsze kwitnące pnącza ogrodowe – TOP 5
Opis: Powojnik (łac. Clematis) To prawdopodobnie najczęściej spotykane pnącze w ogrodach przydomowych. W zależności od odmiany może znacznie różnić się wyglądem kwiatów i terminem kwitnienia. Najefektowniejsza jest grupa powojników wielkokwiatowych – kwiaty mogą osiągać nawet 20 cm średnicy.
Uprawa: Optymalne są stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia oraz żyzne, przepuszczalne gleby. Rośliny zaleca się nawozić nawozami dla roślin kwitnących (ze zwiększoną ilością fosforu). Warto także dbać o regularne nawadnianie – powojniki źle reagują na suszę. Wyparowywanie wody z podłoża można ograniczyć przez ściółkowanie lub układanie płaskich kamieni w pobliżu podstawy pędu.
Zastosowanie: Powojniki są uniwersalne – pasują do ogrodów różnego typu. Mogą zdobić elementy małej architektury oraz ogrodzenia.
Uprawa: Optymalne są stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia oraz żyzne, przepuszczalne gleby. Rośliny zaleca się nawozić nawozami dla roślin kwitnących (ze zwiększoną ilością fosforu). Warto także dbać o regularne nawadnianie – powojniki źle reagują na suszę. Wyparowywanie wody z podłoża można ograniczyć przez ściółkowanie lub układanie płaskich kamieni w pobliżu podstawy pędu.
Zastosowanie: Powojniki są uniwersalne – pasują do ogrodów różnego typu. Mogą zdobić elementy małej architektury oraz ogrodzenia.
Opis: Glicynia kwiecista (łac. Wisteria floribunda) To jedno z najpiękniejszych pnączy. Tworzy długie, groniaste kwiatostany o barwie białej, niebieskiej lub fioletowej. Kwitnie od maja do sierpnia. Osiąga do 4 m wysokości. Ze względu na wymagania zaleca się ją uprawiać w cieplejszych rejonach Polski.
Uprawa: Roślina wymaga stanowisk słonecznych, ciepłych, osłoniętych od wiatru. W ostre lub bezśnieżne zimy może przemarzać. Lubi gleby przepuszczalne, piaszczysto-próchnicze, umiarkowanie wilgotne. Wymaga starannej opieki – regularnego podlewania, nawożenia i osłaniania przed nadejściem mrozów. Wymaga cięcia, aby obficie kwitła.
Zastosowanie: Do dekoracji altan, pergoli i zadaszonych tarasów. Dobrze komponuje się w ogrodach orientalnych.
Uprawa: Roślina wymaga stanowisk słonecznych, ciepłych, osłoniętych od wiatru. W ostre lub bezśnieżne zimy może przemarzać. Lubi gleby przepuszczalne, piaszczysto-próchnicze, umiarkowanie wilgotne. Wymaga starannej opieki – regularnego podlewania, nawożenia i osłaniania przed nadejściem mrozów. Wymaga cięcia, aby obficie kwitła.
Zastosowanie: Do dekoracji altan, pergoli i zadaszonych tarasów. Dobrze komponuje się w ogrodach orientalnych.
Opis: Milin amerykański (łac. Campsis radicans) to pnącze, które wytwarza pędy o długości do 10 m, pokryte pierzastodzielnymi liśćmi. Kwitnie od lipca do września. Kwiaty są trąbkowate lub lejkowate. Najczęściej mają barwę żółtą, pomarańczową lub czerwoną.
Uprawa: Milin zaleca się uprawiać w miejscu słonecznym – wtedy najobficiej kwitnie. Lubi gleby przepuszczalne, żyzne, bogate w składniki pokarmowe. W czasie sezonu należy go regularnie podlewać i nawozić. Pędy trzeba corocznie silnie ciąć. Przed nadejściem zimy milin zaleca się osłaniać i kopczykować.
Zastosowanie: Roślina nadaje się do dekoracji ścian, zadaszonych tarasów, wiat, ekranów, pergoli i altan.
Uprawa: Milin zaleca się uprawiać w miejscu słonecznym – wtedy najobficiej kwitnie. Lubi gleby przepuszczalne, żyzne, bogate w składniki pokarmowe. W czasie sezonu należy go regularnie podlewać i nawozić. Pędy trzeba corocznie silnie ciąć. Przed nadejściem zimy milin zaleca się osłaniać i kopczykować.
Zastosowanie: Roślina nadaje się do dekoracji ścian, zadaszonych tarasów, wiat, ekranów, pergoli i altan.
Opis: Wiciokrzewy (łac. Lonicera) osiągają zazwyczaj 3-6 m długości. Kwitną latem – barwa kwiatów zależy od gatunku i odmiany. Kwiaty najczęściej są rurkowe lub trąbkowe, zebrane po kilka. W uprawie często spotyka się wiciokrzew Browna, Heckrotta, japoński oraz pomorski.
Uprawa: Wiciokrzewy najobficiej kwitną w miejscach słonecznych, ale znoszą także zacienienie. Preferują podłoża żyzne, dobrze spulchnione, łatwo nagrzewające się. Są wystarczająco mrozoodporne, ale młode okazy warto osłaniać przed nadejściem mrozów. Wymagają podlewania w czasie susz. Należy profilaktycznie chronić je przed chorobami i szkodnikami.
Zastosowanie: Pasują do ogrodów różnego typu. Poza obsadzaniem pergoli czy kratownic można uprawiać je także jako rośliny okrywowe.
Uprawa: Wiciokrzewy najobficiej kwitną w miejscach słonecznych, ale znoszą także zacienienie. Preferują podłoża żyzne, dobrze spulchnione, łatwo nagrzewające się. Są wystarczająco mrozoodporne, ale młode okazy warto osłaniać przed nadejściem mrozów. Wymagają podlewania w czasie susz. Należy profilaktycznie chronić je przed chorobami i szkodnikami.
Zastosowanie: Pasują do ogrodów różnego typu. Poza obsadzaniem pergoli czy kratownic można uprawiać je także jako rośliny okrywowe.
Opis: Róża (łac. Rosa), niepokonana królowa kwiatów, może zdobić ogród także jako pnącze. Poszczególne odmiany zazwyczaj osiągają 2-3 m wysokości. Kwitną latem, mogą powtarzać kwitnienie jesienią. Warte polecenia są odmiany: ‘New Dawn’ o różowych kwiatach, ‘Heidelberg’ – czerwonych, ‘Moonlight’ – żółtych oraz ‘Uetersener Klosterrose’ – kremowych.
Uprawa: Róże lubią stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Podłoże powinno być żyzne i przede wszystkim przepuszczalne (to ograniczy porażanie przez choroby grzybowe). Warto dokarmiać je nawozami wieloskładnikowymi. Cięcie najczęściej wykonuje się wiosną. Przed nadejściem zimy pnącze powinno się kopczykować.
Zastosowanie: Dobrze wyglądają sadzone na konstrukcjach w kształcie łuku, jako dekoracje furtek i drzwi wejściowych. Nadają się do ozdoby ścian, jeśli są prowadzone na kratkach. Róże pnące to pozycja obowiązkowa w ogrodzie w stylu angielskim.
Uprawa: Róże lubią stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Podłoże powinno być żyzne i przede wszystkim przepuszczalne (to ograniczy porażanie przez choroby grzybowe). Warto dokarmiać je nawozami wieloskładnikowymi. Cięcie najczęściej wykonuje się wiosną. Przed nadejściem zimy pnącze powinno się kopczykować.
Zastosowanie: Dobrze wyglądają sadzone na konstrukcjach w kształcie łuku, jako dekoracje furtek i drzwi wejściowych. Nadają się do ozdoby ścian, jeśli są prowadzone na kratkach. Róże pnące to pozycja obowiązkowa w ogrodzie w stylu angielskim.
Poza tą czołową piątką warto zwrócić uwagę także na: groszek pachnący, hortensję pnącą, kielisznik bluszczowaty, obwojnik grecki oraz sępotę pnącą.
Najpopularniejsze pnącza ogrodowe o ozdobnych liściach – TOP 5
Opis: Winobluszcze (łac. Parthenocissus), do których możemy zaliczyć popularne gatunki takie jak winobluszcz pięciolistkowy, trójklapowy, zaroślowy i Henry’ego, zajmują czołowe miejsce w rankingu ze względu na swoją popularność, siłę wzrostu i łatwość uprawy. Tworzą gęste, nieprzepuszczalne ściany. Liście mogą atrakcyjnie przebarwiać się jesienią. Niestety pnącza te mają dwie istotne wady – późno wchodzą w okres wegetacyjny (wczesną wiosną „straszą” brakiem liści) oraz są ekspansywne (czasem ciężko je wyplenić). Mogą osiągać nawet kilkanaście metrów długości.
Uprawa: Winobluszcz dobrze rośnie zarówno w miejscu jasnym, jak i zacienionym. Toleruje różne typy gleb. Jest mrozoodporny. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Zaleca się jedynie regularnie go ciąć i kontrolować jego wzrost.
Zastosowanie: Przy odpowiednich podporach rośnie wszędzie, nawet na ścianach i dachach domów. Trzeba jednak z tym uważać – może niszczyć elewację. Nadaje się do obsadzania ogrodzeń i elementów małej architektury.
Uprawa: Winobluszcz dobrze rośnie zarówno w miejscu jasnym, jak i zacienionym. Toleruje różne typy gleb. Jest mrozoodporny. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Zaleca się jedynie regularnie go ciąć i kontrolować jego wzrost.
Zastosowanie: Przy odpowiednich podporach rośnie wszędzie, nawet na ścianach i dachach domów. Trzeba jednak z tym uważać – może niszczyć elewację. Nadaje się do obsadzania ogrodzeń i elementów małej architektury.
Opis: Bluszcz pospolity (łac. Hedera helix) to pnącze niezwykle popularne i na rynku można dostać wiele jego odmian różniących się siłą wzrostu, kształtem, zabarwieniem i wielkością liści. Te podstawowe są najbardziej wytrzymałe. W dobrych warunkach bluszcz może osiągać nawet kilkanaście metrów długości.
Uprawa: Lubi stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Radzi sobie w cieniu. Preferuje gleby świeże, żyzne, bogate w wapń. Źle znosi susze – warto go wtedy podlewać. Nawożenie z reguły nie jest konieczne. W surowe lub bezśnieżne zimy może przemarzać – na wszelki wypadek zaleca się osłaniać jego podstawę.
Zastosowanie: Zaleca się obsadzać nim ogrodzenia i ściany znajdujące się w cieniu. Ponadto to dobry gatunek do obsadzania pni starych drzew. Obowiązkowa zieleń w ogrodzie angielskim.
Uprawa: Lubi stanowiska jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Radzi sobie w cieniu. Preferuje gleby świeże, żyzne, bogate w wapń. Źle znosi susze – warto go wtedy podlewać. Nawożenie z reguły nie jest konieczne. W surowe lub bezśnieżne zimy może przemarzać – na wszelki wypadek zaleca się osłaniać jego podstawę.
Zastosowanie: Zaleca się obsadzać nim ogrodzenia i ściany znajdujące się w cieniu. Ponadto to dobry gatunek do obsadzania pni starych drzew. Obowiązkowa zieleń w ogrodzie angielskim.
Opis: Kokornak wielkolistny (łac. Aristolochia macrophylla) wytwarza pędy o długości 10-15 m. Wytwarza duże (nawet 30 cm długości), sercowate liście, przebarwiające się jesienią na żółto. Kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty mają oryginalny kształt i purpurowobrunatną barwę. Po kwitnieniu ogród zdobią długie, ogórkowate, zielone owoce.
Uprawa: Kokornak dobrze rośnie w cieniu. Optymalne są gleby żyzne, piaszczysto-gliniaste. Wymaga solidnych podpór. W czasie susz zaleca się go podlewać. Dobrze reaguje na nawożenie organiczne. Gatunek mrozoodporny. W pierwszych latach uprawy wymaga przycinania (dla pobudzenia wzrostu i krzewienia).
Zastosowanie: Tworzy szczelne zielone ściany. Może dekorować ogrodzenia, mury, altany, pergole i słupy.
Uprawa: Kokornak dobrze rośnie w cieniu. Optymalne są gleby żyzne, piaszczysto-gliniaste. Wymaga solidnych podpór. W czasie susz zaleca się go podlewać. Dobrze reaguje na nawożenie organiczne. Gatunek mrozoodporny. W pierwszych latach uprawy wymaga przycinania (dla pobudzenia wzrostu i krzewienia).
Zastosowanie: Tworzy szczelne zielone ściany. Może dekorować ogrodzenia, mury, altany, pergole i słupy.
Opis: Trzmielina Fortune'a (łac. Euonymus fortunei) to krzew o pnącym lub płożącym pokroju, może osiągać do 3 m wysokości. Zwykle prowadzi się go jednak na mniejszej wysokości (do 1,5 m). Ozdobną są eliptyczne, błyszczące liście. Mogą mieć barwę zielono-białą lub zielono-żółtą.
Uprawa: Trzmielina może rosnąć zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i zacienionych. Lubi gleby żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne. Mimo że w literaturze widnieje jako gatunek mrozoodporny, w surowe i bezśnieżne zimy może przemarzać. Dobrze znosi cięcie. Warto ją dokarmiać nawozami ze zwiększoną dawką azotu.
Zastosowanie: Trzmielinę wykorzystuje się nieco inaczej niż pozostałe pnącza. Często uprawia się ją na rabatach lub jako roślinę okrywową. Dobrze wygląda sadzona na pniach i przy suchych murkach. Nadaje się także do dekoracji ogrodzeń.
Uprawa: Trzmielina może rosnąć zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i zacienionych. Lubi gleby żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne. Mimo że w literaturze widnieje jako gatunek mrozoodporny, w surowe i bezśnieżne zimy może przemarzać. Dobrze znosi cięcie. Warto ją dokarmiać nawozami ze zwiększoną dawką azotu.
Zastosowanie: Trzmielinę wykorzystuje się nieco inaczej niż pozostałe pnącza. Często uprawia się ją na rabatach lub jako roślinę okrywową. Dobrze wygląda sadzona na pniach i przy suchych murkach. Nadaje się także do dekoracji ogrodzeń.
Opis: Winorośl japońska (łac. Vitis coignetiae) to gatunek ozdobny zarówno z liści, jak i owoców (jadalnych, ale niesmacznych). Osiąga 10-12 m długości. Rośnie szybko – roczne przyrosty wynoszą nawet 4 m.
Uprawa: Winorośl najlepiej rośnie w miejscach słonecznych, ale znosi także półcień. Warto ją uprawiać w niezbyt żyznej glebie – wtedy ma najlepiej wybarwione liście. Gatunek jest mrozoodporny. Zaleca się go podlewać w czasie susz. Nawożenie nie jest konieczne. Cięcie wykonuje się zimą lub wczesną wiosną.
Zastosowanie: Nadaje się do sadzenia w ogrodach i zieleni miejskiej. W szczególności dobrze wygląda prowadzona na ścianach, ekranach, murkach i ogrodzeniach.
Uprawa: Winorośl najlepiej rośnie w miejscach słonecznych, ale znosi także półcień. Warto ją uprawiać w niezbyt żyznej glebie – wtedy ma najlepiej wybarwione liście. Gatunek jest mrozoodporny. Zaleca się go podlewać w czasie susz. Nawożenie nie jest konieczne. Cięcie wykonuje się zimą lub wczesną wiosną.
Zastosowanie: Nadaje się do sadzenia w ogrodach i zieleni miejskiej. W szczególności dobrze wygląda prowadzona na ścianach, ekranach, murkach i ogrodzeniach.
Ponadto na uwagę zasługują: miesięcznik dahurski, pochrzyn chiński, winnik tojadowaty oraz winnik zmienny.
Pielęgnacja ozdobnych pnączy: 4 zasady uprawy
- Pnącza w pełni mrozoodporne warto sadzić jesienią – wtedy szybciej adaptują się do nowych warunków. Z sadzeniem gatunków wrażliwych na mróz (np. glicynii) najlepiej poczekać do wiosny;
- Wszystkie pnącza warto nawozić nawozami ze zwiększoną zawartością potasu. To zapewnia lepsze krzewienie. Nawozy azotowe podajemy, gdy zależy nam na silnym wzroście. Nie można jednak przesadzać – nadmierne dawki powodują zasolenie gleby. Gatunkom o ozdobnych kwiatach warto aplikować także fosfor;
- Pnącza ozdobne z kwiatów z reguły wymagają miejsc słonecznych, ozdobne z liści – zacienionych;
- Większość gatunków dobrze rośnie w glebie o pH od lekko alkalicznego po lekko kwaśny. Na glebach kwaśnych sprawdza się uprawa winników, hortensji pnącej i przywarki.
Film: To o pnączach warto wiedzieć!
WOKAS – Rośliny Cię pokochają! / YouTube
Jesienne kwiaty 
Dzikie zwierzęta 
Ochrona przed mrozem 
Iglaki 
Owoce 
Warzywa 
Trawy ozdobne 
Ptaki 
Filmy ogrodnicze 
