Zimozielone byliny na słońce i do cienia | 20 roślin efektownych przez cały rok

zimozielone byliny na slońce i do cienia

Oprócz zimozielonych drzew i krzewów, które są ozdobą ogrodów przez cały rok, uzupełniającym elementem rabat mogą być byliny niezrzucające liści na zimę. Ich walory dekoracyjne szczególnie docenia się od jesieni do wiosny, gdy większość roślin wygląda mało atrakcyjnie. Wśród zimozielonych bylin znajdziemy zarówno popularne gatunki płożące, ozdobne z liści i lubiące zacienione miejsca, jak i te preferujące słońce i pięknie kwitnące oraz niektóre ozdobne trawy. 

Poznaj 20 świetnych roślin, które są atrakcyjne przez cały rok, a Twój ogród stracił blasku poza sezonem.

Posłuchaj
00:00
30
Spis treści
Jakie rośliny zimozielone sadzić w cieniu? Jakie rośliny zimozielone sadzić w słońcu? Które trawy i zioła są zimozielone?

Sprawdzone byliny zimozielone do cienia

Dzięki odpowiedniemu doborowi bylin można cieszyć się pięknymi rabatami przez 12 miesięcy w roku. Wystarczy pamiętać o posadzeniu na nich nie tylko roślin kwitnących od wiosny do jesieni, ale też zimozielonych bylin – to za ich sprawą zimą ogród nie staje się nudny.

Nawet po przekwitnięciu gatunków sezonowych i zrzuceniu przez nie liści, pozostają niższe, najczęściej zadarniające glebę gatunki o dekoracyjnych liściach.

W ogrodach, czy innych terenach zieleni od lat wykorzystuje się popularne i sprawdzone w naszym klimacie, odporne gatunki bylin czy krzewinek, które najlepiej czują się w miejscach zacienionych lub w półcieniu (np. pod drzewami), ale poradzą sobie też na umiarkowanie wilgotnych, słonecznych stanowiskach. Do kanonu takich roślin należą przede wszystkim:

  • barwinek pospolity (Vinca minor) – niska, okrywowa krzewinka, dorastająca do około 20-30 cm i zaliczana zwykle do ogrodowych bylin; jej ozdobą są ładne, błyszczące, skórzaste, ciemnozielone liście i fioletowe kwiaty pojawiające się od kwietnia na płożących pędach.
  • runianka japońska (Pachysandra terminalis) – świetna roślina okrywowa, dorastająca do około 20 cm wysokości i rozrastająca się dzięki podziemnym rozłogom; jej ozdobą są zielone błyszczące, zimozielone liście zebrane w rozetę na szczytach pędów; polecana jako roślina zadarniająca pod drzewami.
  • bergenia sercowata (Bergenia cordifolia) – niewymagająca roślina, która lubi miejsca półcieniste. Jej ozdobą są duże (sercowate), mięsiste, okrągłe i błyszczące liście oraz pojawiające się w kwietniu i maju różowo-czerwone kwiaty, zebrane w podbaldachy; dorasta do wysokości 30-40 cm.
zimozielone byliny do cienia
Fot. Elstef Pixabay, iVerde
1 – barwinek pospolity, 2 i 3 – runianka japońska, 4 – bergenia sercolistna, 5 – kopytnik pospolity, 6 – języcznik zwyczajny

Do mniej znanych, ale równie cennych i dekoracyjnych zimozielonych bylin, lubiących cień należą też:

  • kopytnik pospolity (Asarum europaeum) – zadarniająca roślina o dekoracyjnych, błyszczących i zaokrąglonych liściach; tworzy niziutkie kobierce i preferuje cieniste stanowiska i umiarkowanie wilgotną, świeżą glebę (nie znosi suszy).
  • języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium) – dekoracyjna i jedna z ładniejszych zimozielonych paproci ogrodowych; osiąga około 50 cm wysokości, a jego ozdobą są podłużne (języczkowate), całobrzegie, lekko błyszczące liście (u odmian także karbowane); bylina polecana do nasadzeń na zacienionych rabatach lub pod drzewami (często też na cmentarzach), a także w pojemnikach.
zimozielone byliny do cienia
Fot. OLENA / AdobeStock, iVerde
1 – brunnera wielkolistna, 2 – brunnera ' Sea Heart', 3 – dąbrówka rozłogowa 'Catlin's Giant'

Warto wspomnieć również o gatunkach tzw. półzimozielonych, czyli częściowo zrzucających liście (w łagodniejsze zimy części liści pozostaje na roślinie). Takimi roślinami są dekoracyjne i często spotykane byliny, lubiące miejsca półcieniste i cieniste:

  • brunnera wielkolistna (Brunnera macrophylla) – zawracająca uwagę ładnymi, sercowatymi liśćmi (u odmian z biało-srebrnymi zdobieniami) i drobnymi, niebieskimi kwiatami przypominającymi niezapominajki.
  • dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) – niska (do 20 cm wysokości), okrywowa bylina, rozstrajająca się za pomocą, płożących nadziemnych rozłogów; liście (w zależności od odmiany mogą być zielone, zielono-bordowe lub bordowo-kremowe) są zebrane w rozetę, a dodatkową ozdobą są miododajne, ciemnoniebieskie kwiaty, pojawiające się od maja do sierpnia i zebrane drobne grono na szczycie pędu głównego.

zimozielone byliny na słońce
Fot. ksplichal Pixabay, kazakovmaksim, asfotoNL, Anna, Nahhan / AdobeStock, iVerde
1 – rojnik, 2 – rozchodnikowiec okazały, 3 – juka karolińska, 4 – czyściec wełnisty, 5 – zawciąg nadmorski, 6 – goździk siny, 7 – ubiorek wieczniezielony, 8 – lawenda wąskolistna

Zimozielone byliny na miejsca słoneczne

Więcej gatunków bylin o zimozielonych liściach znajdziemy wśród niewymagających roślin, które preferują stanowiska słoneczne i niezbyt mokre podłoże. Są one nie tylko ozdobne z liści, ale też efektownie kwitną w sezonie. W tej grupie warte polecenia są:

  • rojniki (Sempervivum) – sukulenty o drobnych lub nieco większych (zaostrzonych), mięsistych liściach, tworzących, charakterystyczną niską rozetę; dorastają zwykle do około 10-20 cm, a ponad liśćmi pojawiają się pędy kwiatostanowe; polecane na słoneczne, ciepłe miejsca i raczej suche gleby, do ogrodów skalnych i żwirowych oraz do pojemników.; mają bardzo wiele odmian o ciekawych kształtach i barwach liści.
  • rozchodniki (Sedum) – podobnie jak rojniki mają mięsiste, najczęściej zimozielone liście; istnieje bardzo wiele odmian o różnych kształtach i barwach liści oraz dekoracyjnych kwiatach (np. rozchodnik ostry, rozchodnikowiec okazały).
  • jukka karolińska (Yucca filamentosa) – egzotyczna bylina o dekoracyjnych, podłużnych (mieczowatych), zielono-sinych liściach, zebranych w rozetę oraz efektownie kwitnących, dużych białych i pachnących kwiatach ułożonych na pędzie kwiatostanowym, dorastającym nawet do 2 m wysokości; preferuje suche, słoneczne stanowiska.
  • czyściec wełnisty (Stachys byzantina) – oryginalna, niewysoka (do ok. 40 cm wysokości), lekko płożąca się bylina, wykorzystywana do tworzenia zestawień kolorystycznych – ma dekoracyjne, srebrne, omszone pędy i liście (pokryte kutnerem); w sezonie kwitnie na purpurowo, co ładnie kontrastuje z barwą całej rośliny.
  • zawciąg nadmorski (Armeria maritima) – niska bylina (osiąga około 20 cm), popularna w ogrodach skalnych i na słonecznych rabatach i obwódkach; tworzy gęste kępy, drobnych liści z wrastającymi ponad nie pędami kwiatostanowymi; w zależności od odmiany kwiaty zwykle są białe lub w odcieniach różu i czerwieni.
  • goździk siny (Dianthus gratianopolitanus) – tworzy niskie (ok. 20 cm), gęste kępy (poduchy), a jego ozdobą są lancetowate, szaroniebieskie (sprawiające wrażenie srebrnych) liście i pędy oraz drobne, różowe kwiaty o lekko postrzępionych płatkach; często sadzony w ogrodach skalnych.
  • ubiorek wieczniezielony (Iberis sempervirens) – popularna bylina lub krzewinka dorastająca do około 20 cm wysokości i tworząca zwarty, poduszkowaty pokrój; lekko zwisające pędy są mocno rozgałęzione, a drobne, zielone liście – skórzaste i wąskie; w czasie intensywnego kwitnienia (maj/czerwiec), drobne, kwiaty, zebrane w gęste grona tworzą białe kobierce; stosowany do obsadzania murków, skarp, ogrodów skalnych.
  • lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) – znana i popularna krzewinka o pachnących, fioletowych kwiatach i szaro-zielonych (srebrzystych) omszonych pędach i liściach; preferuje słoneczne miejsca i przepuszczalne gleby; najbardziej dekoracyjna w sezonie, ale prawidłowo cięta, będzie także ozdobą po sezonie (szaro-zielone liście).
zimozielone byliny na słońce
Fot. iVerde, Lubos Chlubny / AdobeStock
1 – turzyca włosista 'Bronze Form', 2 – turzyca Morrowa 'Variegata', 3 – kostrzewa sina, 4 – tymianek, 5 – rozmaryn
Redakcja poleca
0 Pomidor mięsisty 'Gigantomo' F1
Pomidor mięsisty 'Gigantomo' F1
1 Kaptur ochronny biały – 60 cm x 80 cm – 3 szt. | Megran
Kaptur ochronny biały – 60 cm x 80 cm – 3 szt. | Megran
2 Biosept Active w sprayu, wyciąg z grejpfruta poprawiający odporność, na choroby – 750 ml
Biosept Active w sprayu, wyciąg z grejpfruta poprawiający odporność, na choroby – 750 ml
3 NeemAzal, Zwalcza Ziemiórki i Inne Szkodniki – 50 ml
NeemAzal, Zwalcza Ziemiórki i Inne Szkodniki – 50 ml

Wieczniezielone ozdobne trawy i zioła

Wśród ogrodowych bylin znajdziemy też ciekawe gatunki i odmiany traw ozdobnych oraz ziół niezrzucających liści na zimę. W licznej grupie ozdobnych traw uwagę zwracają między innymi turzyce (Carex), tworzące zwykle kępy wąskich liści o różnych barwach. Warto wspomnieć o turzycy włosistej (Carex comans) o bardzo wąskich i lekko poskręcanych liściach czy turzycy Morrowa (Carex morrowii) o ładnych, równowąskich liściach (u odmiany `Ice Dance` z kremowym obrzeżeniem).

Zimozielone są także tworzące niskie gęste kępy kostrzewy (Festuca), a wśród nich, np. dekoracyjna kostrzewa sina (F. glauca) o ładnych, srebrzystych źdźbłach.

Do roślin wieloletnich, których liście są zimozielone, należą także niektóre gatunki popularnych ziół, lubiących słoneczne miejsca i suche gleby, a służących w kuchni jako przyprawy.

Przykładem może być pachnący tymianek (Thymus vulgaris), tworzący niskie kępy pędów z drobniutkimi liśćmi, a także pełen prozdrowotnych właściwości i pachnący rozmaryn (Rosmarinus officinalis), który można poznać po wyprostowanych, drewniejących pędach z igiełkowatymi, sztywnymi i charakterystycznie pachnącymi liśćmi.

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcia tytułowe Delphotostock, LianeM / AdobeStock, iVerde, ksplichal / Pixabay 

Obserwuj
Autor
Maciej Aleksandrowicz Maciej Aleksandrowicz

Z wykształcenia specjalista ogrodnik z dużym doświadczeniem. Od lat pisze artykuły o uprawie i pielęgnacji roślin.

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Tematy
Więcej na ten temat
50+ prezentów na Mikołajki i Boże Narodzenie 2024 r. | Dla ogrodników i ich bliskich
Komentarze

Zdaniem Czytelnika
07-11-2023 23:54
Komentarz dodany przez Sebastian: Przepraszam ale rozchodnik okazały nie jest zimozielony. Chyba że temperatura nie spadnie poniżej 0 st. zimą. Idąc tym tropem to nawet pelargonie są zimozielone bo wytrzymują do -5 st.
Zajrzyj na Forum ZielonyOgrodek.pl
Zobacz nasz
Sklep ogrodniczy
sprawdź ofertę
Sklep Zielony Ogródek
Ciesielska czy rozłupująca? Jaka siekiera do ogrodu? Zobacz nową generację siekier marki Fiskars
Bestsellery
Tagi
Najnowsze treści