Spis treści
Choroby róż a zabiegi profilaktyczne
Róże nie bez przyczyny uchodzą za królowe wśród kwiatów. Odpowiednio pielęgnowane są ozdobą każdego ogrodu – niezależnie od stylu urządzania. Rośliny wymagają jednak zapewnienia dobrych warunków świetlno-glebowych i systematycznej opieki. Bardzo ważną rolę pełnią zabiegi ochronne – szczególnie przed chorobami grzybowymi i fizjologicznymi. Najważniejsza w ich przypadku jest profilaktyka – działania doraźne są bowiem mało skuteczne i prowadzą jedynie do ograniczania szkód.
Jakie działania wykonywać, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia chorób?
- uprawa odmian odpornych na dany patogen;
- sadzenie roślin w odpowiedniej rozstawie (nie za gęsto);
- unikanie uprawy na glebach podmokłych lub okresowo zalewanych;
- ochrona roślin przed nadejściem zimy (kopczykowanie i okrywanie);
- zaprzestanie nawożenie późnym latem (szczególnie azotem);
- cięcie dostosowane do grupy roślin bądź gatunku;
- ograniczenie zwilżania krzewów podczas podlewania;
- stosowanie środków stymulujących odporność roślin (np. Biochikol);
- przemienne stosowanie fungicydów (aby patogen nie uodpornił się na substancje aktywne).
Co stosować na choroby róż?
Choroby róż: objawy i zwalczanie
|
MĄCZNIAK PRAWDZIWY
Objawy:
Mączniak prawdziwy róży to choroba grzybowa. Objawia się występowaniem białego nalotu na roślinie. Początkowo atakuje młode, rozwijające się liście. Później jest szczególnie widoczna na starych liściach i pędach. Na liściach nalot występuje na górnej stronie, na dolnej – brak nalotu. Ponadto górna strona blaszki liściowej może przebarwiać się na czerwono. Brak plam na liściach. Po pewnym czasie porażone liście ulegają deformacji i opadają.
Przyczyny:
Do infekcji dochodzi w czasie długo utrzymującej się ciepłej, ale deszczowej pogody. Pośrednio do jej występowania przyczynia się nieodpowiednia pielęgnacja – nadmierne podlewanie, zraszanie roślin i zbyt gęste sadzenie.
Zapobieganie i zwalczanie:
Krzewy najlepiej opryskiwać profilaktycznie okresie przedwiosennym – jeszcze przed rozwojem liści. Najczęściej stosuje się uniwersalny Miedzian (2-3 kilkakrotnie w ciągu 10 dni). Ponadto warto wykorzystywać gnojówki ze skrzypu, pokrzywy i czosnku. Stare, opadłe liście powinno się grabić i palić. Po wystąpieniu objawów rośliny opryskiwać krzewy kilkakrotnie, w odstępach co kilka dni preparatami: Bravo, Discus, Score, Tiotar, Topsin.
MĄCZNIAK RZEKOMY
Objawy:
Mączniak rzekomy początkowo objawia się występowaniem jasnożółtych, nieregularnych plam na liściach. W największym stopniu dotyka górne liście, zwłaszcza w miejscach pomiędzy nerwami. Z biegiem czasu plamy mogą powiększać się i czerwienieją. Natomiast na dolnej stronie blaszki liściowej tworzy się biała, puszysta grzybnia, brak nalotu na górnej stronie. Porażone liście opadają. Mączniak rzekomy może atakować także pędy i kwiaty.
Przyczyny:
Chorobie sprzyja wilgotna pogoda, słabo przewiewne stanowiska i uprawa odmian mało odpornych na grzyba. Dodatkowo często występuje na różach, które uprawiane są na glebach ciężkich, zbitych, nieprzepuszczalnych.
Zapobieganie i zwalczanie: Walka z chorobą wygląda podobnie jak w przypadku mączniaka prawdziwego – m.in. zaleca się stosowanie Miedzianu w okresie bezlistnym. Porażone pędy wycinać i palić. Po wystąpieniu pierwszych objawów rośliny opryskiwać kilkukrotnie co 7-10 dni, stosując fungicydy przemiennie – np. Baymat, Bravo, Discus, Score, Tiotar.
Fot. Public Domain/Wikimedia Commons |
CZARNA PLAMISTOŚĆ LIŚCI RÓŻY
Objawy:
Czarna plamistość róż uchodzi za najgroźniejszą chorobę w tej grupie roślin. Początkowo objawia się występowaniem jasnobrązowych plam. Później porażone miejsca czernieją a ich obrzeża żółkną. Liście opadają masowo. Roślina w okresie jesiennym bywa pozbawiana większości liści. Wtedy wytwarza dużą ilość nowych, niezdrewniałych, słabych pędów, które nie są przygotowane do nadejścia zimy i przemarzają. Patogen zimuje w pozostawionych pędach i liściach.
Przyczyny:
Jedną z przyczyn jest umiarkowana pogoda (15-27ºC). Większe upały hamują rozwój grzyba. Do występowania plamistości przyczynia się także moczenie roślin i uprawa odmian nieodpornych na grzyba.
Zapobieganie i zwalczanie:
Porażone liście i pędy należy usuwać. W okresie bezlistnym róże zaleca się potraktować profilaktycznie fungicydem (Miedzian, Biosept, Baymat). Zabiegi wykonuje się 3-4 krotnie w ciągu 10 dni. Ponadto przez cały okres wegetacyjny warto wykonywać opryskiwanie ekologicznymi preparatami – np. ze skrzypu i pokrzywy. Nie można dopuszczać do zachwaszczenia róż. Należy stosować nawozy wieloskładnikowe – najlepiej wolnodziałające. Po wystąpieniu objawów krzewy opryskiwać kilkakrotnie co 7-10 dni preparatami: Bravo, Discus, Score, Tiotar.
Fot. Cec-clp/Wikimedia Commons |
RDZA RÓŻY
Objawy:
Na zewnętrznej stronie liści występują pomarańczowe plamy. Na dolnej stronie natomiast tworzą się gęste skupiska grzybów – rdzawe grudki. Choroba poraża większą część liści, które ulegają deformacji, stopniowo zasychają i opadają. Porażeniu ulegają także pędy. Występowanie rdzy nasila się wiosną – w kwietniu i maju. Grzyb zimuje na pędach i opadłych liściach.
Przyczyny:
Rdza najczęściej atakuje okazy uprawiane na glebach ciężkich, podmokłych i ubogich.
Zapobieganie i zwalczanie:
Należy unikać miejsc mało przewiewnych i sadzenia w podłożach słabej jakości. Porażone liście należy usuwać i palić. Po zauważeniu pierwszych stosuje się preparaty grzybobójcze: Bravo, Dithane NeoTec, Score. Zabiegi powtarzać wielokrotnie co 7-10 dni,. Szczególną uwagę podczas opryskiwania należy poświęcić dolnej stronie blaszek liściowych.
Fot. Sphaceloma rosarum/Wikimedia ↓ |
ANTRAKNOZA
Objawy:
Początkowo objawia się więdnięciem pojedynczych pędów. Na ich powierzchni pojawiają się podłużne, szarobrązowe plamy. Na porażonych pędach liście żółkną i brunatnieją. Pędy w miejscach nekroz łatwo się wyłamują.
Przyczyny:
Chorobie sprzyja upalna pogoda przy zachowaniu dużej wilgotności powietrza. Często pojawia się przy rozmnażaniu wegetatywnym róż – ukorzenianiu sadzonek zielnych.
Zapobieganie i zwalczanie:
Porażone sadzonki należy palić. Jeśli szybko zauważyło się objawy chorobotwórcze – pomóc może zastosowanie fungicydów (Bravo, Topsin).
WERTICILIOZA
Objawy:
Choroba prowadzi do brązowienia pędów i zamierania począwszy od wierzchołków. Liście więdną, żółknieją i opadają. Grzyb przerasta pędy od środka i powoduje zablokowanie naczyń. Można to zobaczyć na przekroju pędu – widoczne są zdrewnienia. W rezultacie mocno osłabiony krzew po kilku sezonach zamiera.
Przyczyny:
Grzyb najczęściej pojawia się w drugiej połowie lata w czasie wilgotnej pogody lub po niewłaściwych zabiegach pielęgnacyjnych.
Zapobieganie i zwalczanie:
Porażone pędy należy wycinać i palić (czasem całe krzewy). Miejsca po cięciu powinno się smarować preparatem przeciwgrzybowym (np.: Funabenem). Opadłe liście należy usuwać. Rośliny można profilaktycznie podlewać rozcieńczonymi gnojówkami, np.: z czosnku.
SZARA PLEŚŃ
Objawy:
Początkowo ma postać wodnistych plam na płatkach kwiatów. Z biegiem czasu plamy powiększają się. W czasie wilgotnej pogody w ich miejscu może pojawiać się mączysty, pylisty, szarawy nalot. Choroba dotyka także pędy, które brunatnieją i zamierają. Szara pleśń może zniszczyć róże całkowicie.
Przyczyny:
Chorobie sprzyjają częste opady deszczu i duża wilgotność (powietrza i podłoża). Pośrednio wpływa na to także osłabienie roślin na wskutek mrozów lub nieprawidłowego cięcia.
Zapobieganie i zwalczanie:
Porażone pąki (oraz inne fragmenty roślin) należy usuwać i palić. Krzewy należy sadzić w przewiewnym, ale nie chłodnym miejscu. W okresie bezlistnym zaleca się stosować środki grzybobójcze (Kaptan Zawiesinowy, Teldor). Po wystąpieniu objawów krzewy opryskać preparatem: Bravo lub Topsin.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia w tekście: Scott Nelson/CC BY 2.0/Flickr, AfroBrazilian/CC BY-SA 3.0/Wikimedia, zdjęcie tytułowe: NinaMalyna/Fotolia
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
