Ochrona róż przed szkodnikami
Osłabione róże często są porażane przez szkodniki, dlatego aby zapobiegać ich pojawieniu należy troskliwie pielęgnować krzewy. Istotny jest dobór stanowiska (najlepiej słoneczne lub lekko zacienione), podłoże (przede wszystkim powinno być przepuszczalne), niezbyt duże zagęszczenie roślin i prawidłowe cięcie (w szczególności dotyczy to róż piennych). Dodatkowo ryzyko można zmniejszyć wykonując działania zapobiegawcze.
Co robić, by zapobiegać atakowaniu róż przez szkodniki?
- Zrównoważone nawożenie i stosowanie nawozów organicznych;
- regularne (co kilka tygodni) stosowanie oprysków z gnojówek roślinnych (wrotycz, skrzyp, czosnek, pokrzywa). Takie preparaty są całkowicie bezpieczne w stosowaniu, odstraszają szkodniki i pomagają pozbyć się chorób;
- unikanie moczenia roślin podczas podlewania. Róże regularnie traktowane wodą są porażane przez choroby a przez to dodatkowo częściej padają „łupem” szkodników;
- zakładanie budek lęgowych w pobliżu rabat. Ptaki są naturalnym sojusznikiem w walce z niepożądanymi owadami;
- stosowanie ścieżek z mączki bazaltowej lub rozdrobnionych skorupek jaj (to sposób na ślimaki);
- uprawa roślin pułapkowych (np.: nasturcji) w pobliżu róż. Owady (głównie mszyce) żerują wtedy na wymienionej roślinie. Dzięki temu łatwiej jest wyeliminować szkodnika.
W przypadku pojawienia się szkodników, można stosować ekologiczne preparaty z roślin lub szarego mydła. W początkowej fazie żeru okazują się skuteczne. Jednakże przy gradacji zwykle optymalnym sposobem pozostaje wykorzystanie insektycydów - chemiczych środków ochrony roślin zwalczających owady.
Szkodniki róż – lista i opis
Fot. Tetranychus urticae / Gilles San Martin / Flickr / CC BY-SA 2.0 / Wikimedia Commons Przędziorek chmielowiec w dużym powiększeniu |
Przędziorki (chmielowiec i rubinowiec)
Szkodnik i objawy żerowania: Drobne pajęczaki o długości ciała nie przekraczającej 0,5mm. Występują w dużych grupach. Można rozpoznać je po charakterystycznym kształcie (posiadają osiem odnóży) oraz po tworzeniu drobnych pajęczynek (zwykle na dolnej stronie blaszki liściowej i wokół najmłodszych pędów). Szkodnik żywi się sokiem roślin. Liści są naznaczone drobnymi plamkami, które z czasem brunatnieją. Liści zwija się, zmienia zabarwienie i opada. Wzmożone gradacje przędziorka występują w czasie upalnej, suchej pogody.
Zapobieganie i zwalczanie: Róż nie powinno się sadzić w miejscach mało przewiewnych, np.: przy południowych ścianach. Krzewy należy regularnie nawozić. W przypadku pojawienia się szkodnika zaleca się zastosować preparaty przeciw roztoczom: Talstar, Magus, Sanmite lub inne. Róże opryskuje się dwukrotnie w ciągu 7-10dni.
Mszyce na róży |
Mszyca różana
Szkodnik i objawy żerowania: Owad o długości ciała do 4mm i zielonej, różowej lub żółtawej barwie. Wytwarza lepką spadź, która zwiększa ryzyko porażania grzybami sadzawkowymi i jest przysmakiem dla mrówek. Pojawia się masowo, szczególnie w okresie od kwietnia do czerwca. Często żeruje na młodych pędach. Porażone liście usychają a pąki kwiatowe więdną.
Zapobieganie i zwalczanie: Róże należy regularnie podlewać i nawozić w sposób zrównoważony. Niekorzystne jest nadmierne stosowanie nawozów azotowych. Warto stosować profilaktycznie preparaty ekologiczne z roślin. W przypadku pojawienia się owadów skuteczny jest oprysk z szarego mydła oraz chemiczne środki ochrony roślin: Confidor, Pirimor, Decis, Karate i inne.
Fot. Edwardsiana rosae /AfroBrazilian / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons Skoczek różany |
Skoczek różany
Szkodnik i objawy żerowania: Owad (dorosły i w formie larwalnej) ma żółtawą barwę i długość ciała do 3mm. Larwy różnią się jedynie brakiem skrzydeł. Szkodnik najczęściej pojawia się pod koniec maja i w czerwcu a później w sierpniu i wrześniu. Objawem żerowania są białe jasne plamki na liściach, początkowo przebiegające wzdłuż nerwu głównego. Później liście mają marmurkowe przebarwienia, bieleją i opadają.
Zapobieganie i zwalczanie: Zaatakowane rośliny zaleca się potraktować preparatem przeciw owadom: Decis, Fastac, Owadofos.
Fot. Thrips / M.J. / CC BY-SA 2.0 de / Wikimedia Commons Wciornastki |
Wciornastki
Szkodnik i objawy żerowania: Owady mają jasnobrązowe lub brunatne ubarwienie. Długość ich ciała nie przekracza 1,5mm. Osobniki dorosłe posiadają skrzydła. Żerują najczęściej od końca kwietnia do września na górnej części rośliny. Objawy to zniekształcenie kwiatów, nierozwinięcie pąków lub pojawianie się na płatkach okrągłych plamek.
Zapobieganie i zwalczanie: Owady lubią suche warunki, dlatego rośliny należy regularnie nawadniać. Trzeba unikać sadzenia w miejscach mało przewiewnych o niskiej wilgotności powietrza. Zaatakowane róże należy opryskać insektycydem Decis, Confidor, lub Talstar.
Fot. Archips rosana larva / Gyorgy Csoka / Insect Images / CC BY 3.0 / Commons Zwójka gąsienica na róży |
Zwójka różaweczka
Szkodnik i objawy żerowania: Nocny motyl jest szkodnikiem róż w formie larwalnej. Gąsienice mają oliwkowozielone ciało z brązową głową. Larwy żerują na liściach prowadząc do ich zwijania. Dlatego najczęściej są słabo widoczne.
Zapobieganie i zwalczanie: Pozwijane liście należy zrywać i palić. Przy większym niebezpieczeństwie zaleca się stosować insektycydy (Basudin, Owadofos). Podobnie postępuje się ze zwójką różaneczką (różni się nieco wyglądem).
Fot. Orgyia antiqua / Pleple2000 / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons Znamionówka tarniówka |
Znamionówka tarniówka
Szkodnik i objawy żerowania: Nocny motyl żeruje na różach w formie larwalnej późną wiosną i latem. Gąsienice są łatwe do rozpoznania – mają czarno-różowo-białe zabarwienie z długimi włoskami. Wygryzają nieregularne dziury w liściach. To szkodnik wielu drzew i krzewów liściastych.
Zapobieganie i zwalczanie: Gąsienice najczęściej usuwa się ręcznie.
Nimułka różana
Szkodnik i objawy żerowania: Mała muszka składająca jaja na spodniej części liści. Wybiera miejsca w pobliżu żyłki środkowej i brzegów blaszki. W rezultacie liście zwijają się do środka, tworząc charakterystyczne ruloniki. Latem z jaj wykluwają się larwy (o dł. 8-9mm). Ich żer prowadzi do zżółknienia i opadania liści. Z czasem z liści pozostaje jedynie szkielet złożony z samego unerwienia.
Zapobieganie i zwalczanie: Zniekształcone liście należy obrywać i palić. W ogrodzie należy zapewnić dobre warunki to bytowania ptaków. W przypadku większych uszkodzeń należy stosować preparaty chemiczne (Owadofos, Basudin). Niestety chemia nie zawsze jest skuteczna.
Śluzownica różana
Szkodnik i objawy żerowania: Błonkówka, która szkodzi roślinie w formie larwalnej. Larwy mają żółto-zieloną barwę i pokryte są ciemnym śluzem. Objawy są podobne jak przy żerowaniu nimułki. Na krzewie pozostają same szkielety liści. Jeśli larw jest mało, pozostawiają duże dziury w centralnej części blaszki liściowej. Szkodnik pojawia się od maja.
Zapobieganie i zwalczanie: Od wiosny należy stosować preparaty owadobójcze (Confidor, Basudin).
Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: © traveldia / Fotolia