W uprawie róż w ogrodach dość częstym problemem są różnego rodzaju i kształtu dziury szpecące liście tych krzewów. Najczęściej za ich powstawanie odpowiedzialne są szkodniki, których larwy lub osobniki dorosłe wygryzają otwory w blaszce liściowej, ale mogą one być także wynikiem rozwoju choroby grzybowej. Czytaj dalej, dowiedz się, jak rozpoznać problem i co dalej robić, by go zwalczyć!
Jakie szkodniki mogą dziurawić liście róż?
Róże nie tylko zachwycają kwitnieniem i barwami kwiatów, ale są też niestety lubiane przez szkodniki. Żerując na tych krzewach, powodują różnego rodzaju uszkodzenia lub deformacje pędów, pąków, kwiatów oraz liści. Najczęściej rzucają się w oczy uszkodzenia liści, np. deformacje, zwijanie się lub dziury. Wygryzanie dziur w blaszce liściowej lub obgryzanie jej krawędzi, to w większości przypadków sprawka kilku szkodników róż (błonkówek, motyli, chrząszczy) a szkody wyrządzają różne ich formy rozwojowe – larwy, gąsienice motyli, jak i osobniki dorosłe chrząszczy.
Dziury w liściach wygryzane przez chrząszcze
Niewielkim, bo osiągającym około 1 cm chrząszczem często żerującym na liściach róż jest ogrodnica niszczylistka, która przypomina nieco chrabąszcza majowego. Zwraca uwagę rudobrązowymi, lekko owłosionymi skrzydłami oraz zielonkawo-czarną głową z metalicznym połyskiem. Dorosłe ogrodnice wychodzą z gleby i zaczynają żerować zwykle w maju lub w czerwcu. Chrząszcze te żerują głównie w nocy, kiedy to wygryzają dość duże, zaokrąglone dziury w liściach, począwszy od ich krawędzi, ale może też uszkadzać płatki kwiatów. Przy dużym nasileniu żerowania ogrodnicy, uszkodzenia liści mogą znacznie obniżyć wartość dekoracyjną krzewów.
Innym ciekawie ubarwionym chrząszczem, który niszczy liście róż jest należący do rodziny ryjkowcowatych naliściak srebrniak (naliściak zielony) i jest on jeszcze mniejszy niż ogrodnica – osiąga około 5mm długości. Tarczka i odwłok pokryte są zielonymi łuskami, a dodatkowo pokryte jasnymi, odstającymi włoskami. Na głowie znajduje się wyraźnie ukształtowany ryjek z czułkami. Dorosłe osobniki, żerują w ciągu dnia (od wiosny do sierpnia) i wygryzają dość wąskie i głębokie dziury w pobliżu krawędzi liści.
Gąsienice wygryzające dziury w liściach róż
Róże atakowane są czasem przez motyle, a jednym z przykładów jest znamionówka tarniówka, żerujący w nocy szkodnik, a największe uszkodzenia powodują gąsienice (forma larwy), które są jednocześnie bardzo efektownie ubarwione. Osiągają około 2,5 cm długości, są czarno-szare i pokryte czerwonymi brodawkami oraz pędzelkowato zebranymi, czarnymi i żółtawymi włoskami, a na ich grzbiecie znajdują się 4 pędzelki żółtych włosków. Są to bardzo żarłoczne gąsienice i wyjadają dość duże, nieregularne dziury w blaszkach liściowych, a przy dużym nasileniu, liście są całkowicie zjadane.
Zagrożeniem dla liści róż są także formy larwalne (gąsienice) błonkówek (szkodników podobnych do much) dość często żerujących na różach. Należy do nich między innymi obnażacz różówka, którego gąsienice powodują charakterystyczne uszkodzenia na liściach – zjadają licie, zaczynając od brzegu aż do nerwu głównego. Gąsienice obnażacza osiągają około 2 cm długości, ich ciało jest zielonkawe i pokryte drobnymi czarnymi plamkami.
Liście róż mogą być również dziurawione i mocno uszkadzane przez inną błonkówkę – śluzownicę różaną. Jej żółto-zielone, około centymetrowe, śliskie gąsienice zjadają tkankę blaszki liściowej pomiędzy nerwami, co w efekcie prowadzi do pozostawienia samych nerwów (szkieletu liścia). Sprawcą uszkodzeń liści róż jest także psowacz różany, kolejna muchówka, żerująca na krzewach róż. Gąsienice tego szkodnika, żerujące najpierw głównie na spodniej stronie liści, a z czasem zaczynają także wygryzać tkankę pomiędzy nerwami na całym liściu.
Zwalczanie szkodników dziurawiących liście róż
Aby ograniczyć występowanie wspomnianych szkodników, warto zapobiegać ich rozwojowi. Warto robić 2 rzeczy:
- Wygrabiać liście spod krzewów. Jeśli szkodniki nie występują w dużej liczbie, zwykle nie stanowią dużego zagrożenia.
- Stale monitorować krzewy i po zauważeniu pierwszych niepokojących objawów wykonać oprysk odpowiednim preparatem, aby szkodniki się nie rozprzestrzeniały. W tym celu można zastosować środki przeznaczone do zwalczania owadów gryzących, zjadających liście. Mogą być to np. insektycydy KARATE, DELTAM lub środki biologiczne, np. LEPINOX PLUS, zwalczający też gąsienicę ćmy bukszpanowej.
Antraknoza – chorobowe dziurki na liściach
Dorobne dziurki w blaszce liściowej mogą być także efektem rozwoju antraknozy – choroby grzybowej dotykającej wiele roślin. W początkowej fazie infekcji na liściu pojawiają się zwykle czerwono-brązowe, drobne plamki. Z czasem tkanka we wnętrzu plamek zamiera, wysycha i wykrusza się i powstają dziurki z żółtą obwódką na krawędzi. Przy dużym nasileniu choroby, plamy obejmują cały liść, który z czasem zamiera. Opadłe liście, zainfekowane chorobą należy zbierać i usuwać z ogrodu (lub palić), a porażone krzewy opryskać preparatami grzybobójczymi, np.: SWITCH.
Zdjęcie tytułowe: A_sm / AdobeStock
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
