Najlepsze rośliny do formowania

Najlepsze gatunki do formowania to te, które łatwo się krzewią i mają gęste przyrosty. Dobre krzewienie cechuje rośliny liściaste; wiele gatunków dobrze znosi formowanie, nawet starsze gałęzie po przycięciu dobrze się rozkrzewiają. Pokrój rośliny liściastej łatwo zmienić lub przeprowadzić jego korektę (istotne jest to w przypadku, gdy pędy zostały uszkodzone). Rośliny te wymagają jednak silniejszego przycinania niż iglaki, ponieważ siła ich wzrostu jest większa.

Iglaki rosną powoli, dlatego uformowane w określony kształt, zachowują go przez długi okres. Warto też wybierać odmiany wolno rosnące, karłowe, ponieważ lepiej się krzewią, a niektóre przez wiele lat utrzymują pokrój charakterystyczny dla danej odmiany i nie przekraczają nawet jednego metra wysokości. W przeciwieństwie do krzewów liściastych, u iglaków starsze pędy często się nie krzewią, dlatego najlepiej przycinać i formować młode okazy (kilkuletnie). Warto też wybierać do tego celu rośliny o prostym pniu.

Łatwiej jest uzyskać określony kształt rośliny, gdy do formowania wybierze się krzew, którego pokrój naturalny jest zbliżony do formy, jaką chce się otrzymać. Wśród iglaków jest bardzo duże zróżnicowanie pokrojów (kolumny, kule, stożki). Niezwykle interesujące są sosny. Wystarczy wykorzystać ich potencjał i przy niewielkim wysiłku można otrzymać bardzo ciekawy kształt rośliny.

Jeśli roślina ma być uprawiana w pojemniku, należy wybrać odmianę niedorastającą do wielkich rozmiarów.

Najlepszymi gatunkami na pojedyncze rzeźby są: bukszpan, ligustr oraz cis. Można je uprawiać w donicach lub bezpośrednio w gruncie. Zazwyczaj nadaje im się formy geometryczne (kula, stożek, sześcian, piramida, spirala) lub bardziej skomplikowane (postacie zwierząt czy ludzi).

Najlepsze do formowania wśród roślin liściastych są: bukszpan wieczniezielony, ligustr pospolity, irga błyszcząca, trzmielina, natomiast wśród roślin iglastych należy wymienić: cis pospolity, żywotnik zachodni, cyprysik groszkowy, jałowiec (pośredni, wirginijski, sabiński, płożący) oraz sosnę, świerk, choinę czy modrzew.

Bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens)

Zimozielony krzew liściasty, który świetnie znosi cięcie. Wśród roślin odpowiednich do strzyżenia wymieniany jest na pierwszym miejscu. Należy do krzewów wolno rosnących, jednak dobrze się zagęszcza, gdy dwukrotnie podczas sezonu wegetacyjnego jego pędy zostaną skrócone o 1/3 długości.

fot. www.poradnikogrodniczy.pl

Pierwsze cięcie powinno się wykonać w marcu, a drugie w połowie lata. Bukszpan kształtowany przy użyciu szablonu przycina się 1–2 razy w ciągu roku. Można formować z niego pojedyncze rzeźby. Jest także polecany na żywopłoty strzyżone i obwódki rabat.

Bukszpan wieczniezielony dorasta maksymalnie do 4 m wysokości. Szczególnie młode krzewy mogą w naszym klimacie przemarzać. Ponadto roślinę łatwo jest rozmnożyć, pobierając latem niezdrewniałe, zielone sadzonki. Bukszpan wiecznie zielony może rosnąć zarówno na słońcu, jak i w cieniu.

fot. www.poradnikogrodniczy.pl

Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare)

Krzew doskonały do formowania, który bardzo dobrze znosi cięcie i łatwo się zagęszcza. Wymaga jednak systematycznego przycinania. Ta niedroga roślina popularnie stosowana jest na żywopłoty (można stworzyć z niej barierę nawet na 2,5 m wysokości).

Pojedyncza roślina osiąga maksymalnie 5 m wysokości, pędy ma wyprostowane, a liście żywozielone. Ligustr pospolity ma niewielkie wymagania - doskonale radzi sobie z warunkami miejskimi, mrozem i suszą. Może rosnąć na glebie piaszczystej, zarówno na słońcu jak i w cieniu.

fot. www.poradnikogrodniczy.pl

Cis pospolity (Taxus baccata)

Rodzimy krzew iglasty, który bardzo dobrze nadaje się do tworzenia zielonych rzeźb, odpowiedni do kształtowania form geometrycznych oraz na żywopłoty. Dobrze się zagęszcza, choć rośnie dość wolno. Wymaga regularnego strzyżenia. Przycina się go 2–3 razy w ciągu roku (zarówno pędy młode, jak i starsze), a cięcie może być dosyć mocne.

Odmiany ogrodowe, w odcieniach zieleni i żółci, mogą mieć pokrój nieregularny i dosyć szeroki lub kolumnowy. Cis pospolity jest bardzo odporny na zanieczyszczone powietrze, ponadto znosi słońce i cień.

fot. A. Grąziewicz

Sosna górska (Pinus mugo)

Krzew iglasty, którego inną nazwą jest kosodrzewina. Ta niewysoka roślina (często do 0,5 m wysokości), o powolnym wzroście, ma pokrój zwarty i kulisty. Dzięki wymienionym cechom odpowiednia jest do formowania i uprawy w pojemnikach.

Sosnę górską cechują małe wymagania, zarówno glebowe, jak i wilgotnościowe, ponadto preferuje stanowisko słoneczne. Karłowe odmiany kosodrzewiny, polecane do uprawy w ogrodach skalnych i w pojemnikach, to: „Mops” „Ophir”, „Winter Gold”.

Żywopłot formowany Formuje się także rośliny tworzące żywopłot. W tym celu warto najpierw wyznaczyć linię cięcia (za pomocą sznurka rozciągniętego na palikach; przekrój poprzeczny przez szpaler powinien mieć kształt trapezu, którego boki zwężają się ku dołowi). Cięcie żywopłotu warto przeprowadzać podczas pochmurnej pogody i wykonywać go zgodnie z kierunkiem, w jakim układają się pędy. Tegoroczny przyrost roślin liściastych skraca się o 2/3 jego długości, w przypadku roślin iglastych należy pozostawić do 10 cm długości przyrostu. Na koniec można zaokrąglić krawędzie zielonej bariery. Strzyżenie, które oprócz poprawienia krzewienia, ma na celu nadanie roślinie określonego kształtu, przeprowadza się dopiero w drugim roku po posadzeniu (koniec czerwca). Gęsty żywopłot, bez prześwitów, zapewni coroczne cięcie. Żywopłoty formowane można tworzyć zarówno z krzewów iglastych (żywotnik, cyprysik, jałowiec, cis), jak i liściastych (ligustr, forsycja, irga, porzeczka alpejska) o sezonowym lub zimotrwałym ulistnieniu.

Małgorzata Cuch

Zobacz także rośliny ogrodowe o oryginalnych i dekoracyjnych kwiatach, owocach, pędach lub liściach.
Kwiaty	Owoce
Pędy	Liście
Aby przejść do artykułu, kliknij na wybrane zdjęcie.