Najpiękniejsze drzewa i krzewy, które mają dekoracyjne owoce

Koralowe owoce kaliny

Warto zwrócić uwagę na doskonale znaną kalinę koralową (Viburnum opulus), która latem zachwyca białymi, kulistymi kwiatami, a po ich przekwitnięciu – właśnie koralami, czerwonych, kulistych owoców, chętnie zjadanych przez ptaki. Kalina koralowa, choć czasem atakowana przez mszyce, jest krzewem odpornym i dość tolerancyjnym co do gleby, dlatego warto ją posadzić, jako pojedynczy akcent lub w swobodnym żywopłocie.

Czerwone koraliki berberysów

Kolejna grupa ogrodowych krzewów ozdobnych często sadzonych w ogrodach i reprezentowana przez wiele gatunków i odmian, to berberysy.

Niemal wszystkie gatunki berberysów w drugiej połowie lata i jesienią są udekorowane, drobnymi, kulistymi lub owalnymi czerwonymi owocami zwisającymi pojedynczo lub w gronach na pędach.

Najwięcej ozdobnych odmian znajdziemy w obrębie gatunku berberys Thunberga (Berberis thunbergii), które wyróżniają się przede wszystkim barwnymi liśćmi (bordowe, żółte, zielone, kremowe, różowe), ciekawymi pokrojami (rozkrzewionymi, kulistymi, płożącymi, kolumnowymi), ale również owocami pojawiającymi się od sierpnia.

Fot. Enso, ReNi, Sarawut, Balint Radu / AdobeStock

1 – kalina, 2 – berberys, 3 – ognik, 4 – irga

Pomarańczowe ogniki i czerwone irgi

Niemniej popularnym i od lat sadzonym w ogrodach krzewem ozdobnym jest irga (Cotoneaster), a szczególnie irga pozioma (C. horizontalis), irga Dammera (C. dammeri) czy irga rozkrzewiona (C. divaricatus). Czerwone, drobne, zaokrąglone owoce, dość gęsto pokrywają pędy a w połączeniu z drobnymi, błyszczącymi liśćmi (u niektórych gatunków zimozielonymi) i oryginalnym kształtem pędów (np. irga pozioma) stanowią oryginalną roślinną dekorację.

Często wybierany do nasadzeń ogrodowych i bardzo dekoracyjny za sprawą drobnych kolorowych, licznych kulistych owoców (przypominjących owoce jarzębiny) jest ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea). Jego zwykle sztywne, wyprostowane pędy uzbrojone są w ciernie, dlatego często sadzony jest w tzw. obronnych żywopłotach. Największą ozdobą ognika są właśnie owoce, zazwyczaj bardzo liczne, zebrane w grona, długo pozostające na pędach i w zależności od odmiany mające barwę czerwoną, pomarańczową lub żółtą.

Dekoracja i zdrowie: owoce rokitnika i dzikiej róży

Dekoracyjne, ale przede wszystkim wyróżniające się wysoką zawartością witaminy C i innych cennych dla zdrowia składników są pomarańczowe, drobne i kuliste, bardzo obficie oblepiające pędy owoce rokitnika pospolitego (Hippophae rhamnoides). W połączeniu z szaro-srebrzystymi, lancetowatymi liśćmi stanową one oryginalną ozdobę tego odpornego na susze i zasolenie, rozłożystego krzewu, a czasem małego drzewa.

Znane z bogactwa witaminy C są również nieco wydłużone, czerwone, dekoracyjne pod koniec sezonu (a czasem i w zimie) owoce dzikiej róży (Rosa canina).

Fot. Jonnysek, Vlasto Opatovsky, Marc, Chris Lawrence / AdobeStock

1 – rokitnik, 2 – dzika róża, 3 – śnieguliczka, 4 – pięknotka

Białe i różowe jagody śnieguliczki

Dość powszechnie sadzonym w ogrodach (także w żywopłotach) krzewem jest śnieguliczka biała (Symphoricarpos albus), której walorem ozdobnym są białe, kuliste owoce (mięsiste jagody). Innym, dekoracyjnym gatunkiem jest śnieguliczka Doorenbosa (Symphoricarpos x doorenbosii) o różowych owocach o średnicy do 1,5 cm i pozostających na pędach aż do pierwszych mrozów. Należy absolutnie unikać spożywania owoców śnieguliczki – zawierają toksyczne substancje.

Niezwykłe owoce pięknotki i trzmieliny

Niezwykle oryginalnie i barwnie prezentują się torebkowate owoce, rzadziej sadzonej w ogrodach trzmieliny pospolitej (Euonymus europaeus), które pod koniec lata lub wczesną jesienią przybierają jasno różową barwę. Dodatkowo, w miarę dojrzewania 4-komorowa torebka otwiera się, ukazując nasiona w pomarańczowej osnówce.

Jeszcze bardziej dekoracyjne są owoce pięknotki Bodiniera (Callicarpa bodinieri), oryginalnego krzewu ogrodowego, który w sezonie nie wyróżnia się specjalnie. Jednak jesienią na pędach pojawiają się, początkowo zielone, a po dojrzeniu fioletowe, błyszczące, drobne, kuliste owoce (przypominają koraliki), zebrane w obfite grona, ułożone wokół pędów.

Dzięki długo pozostającym na krzewie owocom, pięknotki najładniej prezentują się po opadnięciu liści, a najbardziej polecaną odmianą jest `Profusion`.

Fot. kazakovmaksim, Fotograf-Halle.Com, Hugo / AdobeStock

1 – trzmielina, 2 – mahonia, 3 – ostrokrzew

Mahonia i ostrokrzew: zimozielone liście i efektowne owoce

Zwracające uwagę owoce znajdziemy też na popularnych krzewach zimozielonych – mahonii i ostrokrzewie. Oprócz ładnych, zimozielonych, błyszczących liści ostrokrzewy (Ilex) zdobią kuliste, drobne, czerwone owoce (podobne do jagód), co szczególnie efektownie prezentują się w okresie Bożego Narodzenia. Kwiaty ostrokrzewów są rozdzielnopłciowe, więc aby krzewy owocowały należy posadzić obok siebie okazy męskie i żeńskie.

Podobne do jagód, ładne, kuliste i ciemnoniebieskie owoce z woskowym nalotem tworzy też (po przekwitnięciu żółtych kwiatów) mahonia pospolita (Mahonia aquifolium).

Rajskie jabłuszka

Spośród drzew uprawianych w ogrodach czy parkach trzeba wyróżnić jabłonie ozdobne, czyli popularne rajskie jabłonie, które spotkamy w bardzo wielu mieszańcowych odmianach. Ich główną zaletą jest osiągana niewielka wysokość i szerokość oraz pięknie i obficie kwitnące wiosną kwiaty. Ale drzewa te są dekoracyjne także po przekwitnięciu kwiatów, kiedy drzewa obsypują się drobnymi owocami (jabłuszkami), które mają barwę czerwoną, bordową lub żółtą.

Nazwą jabłoń rajska określa się całą grupę gatunków i ich rozmaitych odmian, np. jabłoń kwiecista (Malus floribunda), jabłoń jagodowa (Malus baccata), jabłoń purpurowa (Malus purpurea).

Fot. Shotbolts, Rhönbergfoto, KukiLadrondeGuevara, Igor Groshev / AdobeStock

1 – jabłoń kwiecista, 2 – jabłoń jagodowa, 3 – jarzębina, 4 – głóg

Zdrowe i dekoracyjne jarzęby i głogi

Któż nie zna pomarańczowych, zebranych w grona, zwisających, pomarańczowych lub czerwonych owoców jarzębiny, czyli jarzębu pospolitego (Sorbus aucuparia). Ciekawe, czerwone, bordowe, żółte lub białe i podobne do jagód lub jabłkowate owoce mają także inne gatunki jarzębów, np. jarząb szwedzki (Sorbus intermedia), jarząb Koehnego (Sorbus koehneana) – białe owoce. W ogrodach ładnie prezentują się także czerwone owoce głogów (Crataegus), podobne, ale nieco większe od owoców jarzębiny.

Owoce głogów i jarzębin są bardzo zdrowe, pełne witamin i używa się ich do produkcji różnego rodzaju przetworów i prozdrowotnych suplementów.

Fot. M. Schuppich, Nahhan, Marc, KiNOVO / AdobeStock

1, 2 – katalpa (surmia), 2 – glediczja trójcierniowa

Niezwykłe strąki katalpy i glediczii

Bardzo oryginalnie wyglądają również owoce nieco większych drzew ogrodowych lub parkowych – glediczii trójcierniowej (Gleditsia triacanthos) oraz surmii bignoniowej (Catalpa bignonioides).

Szczególnie owoce ciernistej glediczii, dojrzewające jesienią robią wrażenie, ponieważ mają postać ciemnobrązowych, długich (do 40 cm), płaskich strąków (często lekko poskręcanych) z nasionami, wewnątrz które dość długo utrzymują się na drzewach.

Surmie, znane są głównie z dekoracyjnych, dużych, sercowatych liści, ale po sezonie – jesienią i także zimą zwracają uwagę też zwisające liczne, cylindryczne, cienkie, długie i lekko łukowato wygięte "strąki" z nasionami (najpierw zielone, a po dojrzeniu brązowe).

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcia tytułowe kazakovmaksim,  Vlasto Opatovsky, Fotograf-Halle.Com, Chris Lawrence, Balint Radu, Marc, Sarawut / AdobeStock