Błędy w pielęgnacji pelargonii przyczyną kłopotów
Zazwyczaj pelargonie nie sprawiają wielu problemów, ale niewłaściwa uprawa lub pielęgnacja mogą być przyczyną pojawiania się chorób – najczęściej grzybowych. Powodem pojawiania się chorób bywa często nadmierne lub niedostateczne podlewanie, brak zasilania lub przenawożenie roślin, zbyt duże zagęszczenie roślin w doniczkach lub pojemnikach, nieodpowiednie stanowisko.
Może się także zdarzyć, ze kupimy już rośliny chore, zainfekowane chorobami, które późnej tylko się rozwijają i w szybkim tempie powodują zamieranie pelargonii. Oprócz chorób grzybowych, na pelargoniach mogą rozwijać się choroby bakteryjne lub wirusowe, które w trudno wyleczyć i zwykle kończy się to koniecznością wymiany roślin. Z tego względu warto kupować kwiaty w dobrych sklepach ogrodniczych i zawsze starannie wybierać rośliny, dokładnie je oglądając, tak by nie miały żadnych objawów chorobowych (np. plamy na liściach, zahamowany wzrost, zniekształcenie liści lub pędów, odbarwienie liści).
Jakie choroby grzybowe atakują pelargonie?
Szara pleśń
Najczęstszą chorobą grzybową pelargonii jest szara pleśń, a jej rozwojowi sprzyja nadmierne podlewanie i ciepła, wilgotna pogoda, brak przewiewu, a także zbyt obfite nawożenie azotem. Pierwsze, charakterystyczne objawy w postaci ciemnych (brunatnych) plam, pojawiają się na liściach. W miarę rozwoju choroby plamy powiększają się, obejmując coraz większą powierzchnię liści i pokrywają się biało-szarym mączystym i pylącym nalotem. Z czasem rośliny brązowieją i po prostu zamierają, a rosnące obok okazy zostają zainfekowane.
► Zapobieganie i zwalczanie
Aby unikać szarej pleśni, należy zapewnić roślinie odpowiednie warunki – posadzić w odpowiedniej dla pelargonii ziemi, zachować odpowiednie odstępy między roślinami oraz podlewać z umiarem i nawozić odpowiednim nawozem, przestrzegając zalecanych dawek. Należy więc unikać zbyt wysokiej wilgotności powietrza i nadmiaru wilgoci w podłożu (najlepiej podlewać dopiero wtedy, gdy wierzchnia warstwa gleby jest sucha). Kiedy choroba już zaatakuje, należy jak najszybciej usuwać porażone części roślin oraz wykonać opryski preparatami zalecanymi do zwalczania szarej pleśni (np. Amistar, Signum, Switch).
Plamistość liści
Pelargonie mogą być atakowane również przez plamistość liści, która obniża wartość dekoracyjną i osłabia rośliny, a objawia się powstawaniem początkowo drobnych, ciemniejących, okrągłych plam z charakterystyczną czerwonawą obwódką.
► Zapobieganie i zwalczanie
Kiedy zauważymy objawy choroby, należy działać szybko – usuwać zaatakowanie części rośliny po czym zrobić opryski bądź podlewanie systemowymi preparatami grzybobójczymi.
Rdza pelargonii
Inną, dość powszechnie występującą chorobą grzybową jest rdza pelargonii, w wyniku której na na liściach tworzą się drobne, najpierw pomarańczowe, późnej rdzawe plamki. Liście stopniowo żółkną, brązowieją, a następnie opadają, a rozwój rośliny jest mocno osłabiony.
► Zapobieganie i zwalczanie
Po zauważeniu objawów plamistości lub rdzy rośliny najlepiej opryskiwać środkami grzybobójczymi w formie aerozolu (np. Saprol).
Mączniak
Groźne są także mączniak prawdziwy oraz rzekomy, które powodują zahamowanie wzrostu i osłabienie roślin. Charakterystycznym objawem mączniaka prawdziwego jest pojawianie się plam na liściach i młodych pędach, które szybko pokrywają się białawym, mączystym nalotem, z czasem brunatniejącym. Z kolei mączniak rzekomy objawia się powstawaniem plam i szarego nalotu na spodniej stronie liści i z czasem może prowadzić do obumierania całej rośliny.
► Zapobieganie i zwalczanie
Po zauważeniu objawów, należy jak najszybciej wykonać opryski środkami grzybobójczymi do zwalczania mączniaka prawdziwego lub rzekomego (np. Amistar, Scorpion, Saprol, Baymat, Agricolle Spray).
Fuzarioza
Pelargonie mogą także paść ofiarą fuzariozy – choroby grzybowej atakującej głównie pędy roślin, w wyniku czego zahamowany jest wzrost i rozwój pelargonii. W wyniku infekcji pojawiają się wodniste (miękkie), ciemniejące plamy u podstawi pędu. Podstawa pędu i korzeń gniją, a cała roślina żółknie zamiera.
► Zapobieganie i zwalczanie
Fuzariozy należy unikać poprzez umiarkowane podlewanie, a gdy się już rozwinie można zwalczać ją za pomocą oprysków preparatami grzybobójczymi do użytku amatorskiego – najlepiej w formie sprayu (np. Saprol).
Choroby bakteryjne i wirusowe na pelargoniach
Bakteryjna zaraza pelargonii
Bakteryjna zaraza pelargonii objawia się powstawaniem na liściach ciemnobrunatnych plam z jaśniejszą obwódką. Wraz z rozwojem choroby liście więdną, a ciemne plamy przenoszą się także na pędy, w wyniku czego pelargonie zamierają.
► Zapobieganie i zwalczanie
Profilaktycznie warto opryskać rośliny (nawet zdrowe) preparatem Miedzian (lub innym miedziowym), ograniczającym rozwój chorób bakteryjnych. Przy dużym nasileniu choroby należy usunąć roślinę, wymienić podłoże, a doniczki odkazić specjalnymi preparatami.
Żółta plamistość pelargonii
Trudno zwalczyć także wirusową chorobę pelargonii, powodowaną przez wirus żółtej plamistości pelargonii, przenoszony w czasie rozmnażania roślin (wraz z sokiem). Objawem są drobne, żółte, plamki, powstając na liściach i z czasem wykruszające się w wyniku nekrozy. Blaszka liściowa jest uszkodzona i postrzępiona, a wzrost rośliny jest zahamowany. Wirus może atakować także kwiaty, które z czasem się deformują.
► Zapobieganie i zwalczanie
Zainfekowane pelargonie należy usunąć i wymienić podłoże, w którym rosły.
Mączliki, przędziorki i mszyce – szkodniki pelargonii
Mączliki
Mączliki, to drobne, jasne muszki składające jaja i żerujące na spodniej stronie najmłodszych liści, ale także na pąkach kwiatów, powodując ich deformacje i zamieranie. W celu zwalczania szkodnika można stosować tablice lepowe, środki do zwalczania szkodników w uprawie amatorskiej (np. Admiral, Mospilan), a także preparaty naturalne.
Przędziorki
Przędziorki, czyli drobne „pajączki”, których często nie widać, żerując (wysysanie soków), z czasem powodują powstawanie na liściach licznych, drobnych, brązowych plamek. Rośliny są osłabione, wiotczeją i ostatecznie żółkną i zamierają. Najlepiej zwalczać je zaraz po zauważeniu objawów za pomocą środków owadobójczych (np. Mospilan) lub innymi w formie sprayu (np. Emulpar, Agrovover).
Mszyce
Powszechne i szybko się namnażające mszyce, żerując i wysysając soki z najmłodszych pędów, liści oraz pąków kwiatów mocno osłabiają rośliny, ograniczają ich wzrost, rozwój i kwitnienie. Do zwalczania mszyc można użyć domowych sposobów (preparaty na bazie octu, gnojówki z pokrzyw, wywary z czosnku lub cebuli) albo opryskać rośliny preparatami zwalczającymi te szkodniki (np. Karate, Polysect).
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: zzzz