Niezniszczalne pelargonie
Zdecydowane najbardziej popularnym gatunkiem, który nie wymaga sporo uwagi, a jednocześnie powtarza kwitnienie przez cały sezon jest pelargonia. Na naszym rynku mamy do wyboru kilka gatunków pelargonii, których odmiany mają kwiaty w różnych barwach, a kwitną zwykle od maja do jesiennych przymrozków. Najczęściej spotykanymi i uprawianymi u nas są trzy gatunki:
- pelargonia rabatowa – najczęściej spotykana; ma wyprostowane pędy, dorastających do 40-50 cm oraz różnokolorowe kwiaty (np. białe, różowe, czerwone) oraz ciemnozielone, owalne, lekko omszone liście o lekko pofalowanym brzegu
- pelargonia bluszczolistna lub zwisająca – świetna na balkony i do skrzynek lub podwieszanych donic, ponieważ jej długie pędy przewieszają się i rośliny wyglądają bardzo malowniczo w czasie kwitnienia
- pelargonia angielska (wielokwiatowa) – wyróżnia się dorodnymi kwiatostanami (nawet do 8-10 cm) i dużymi, ząbkowanymi liśćmi; najlepiej ustawić je w zacisznych kątach balkonu lub uprawiać w pomieszczeniach, ponieważ są kapryśne
Oprócz regularnego nawadniania i zasilania odpowiednimi nawozami (np. do roślin kwitnących) warto także regularnie usuwać (obrywać) przekwitłe, zaschnięte kwiaty pelargonii (lub całe kwiatostany), co pobudza roślinę do zawiązywania kolejnych paków kwiatowych. W sprzedaży można spotkać także tzw. „odmiany samoczyszczące" pelargonii, które kwitną długo bez potrzeby ich oczyszczania.
Balkon nie obędzie się bez begonii
Podobnie, jak pelargonia, także begonia od wielu lat należy do kanonu najpopularniejszych kwiatów balkonowych. Wyróżnia się dekoracyjnymi kwiatami w różnych barwach (białe, czerwone, różowe, pomarańczowe, żółte) i długim kwitnieniem – od maja do jesieni. Najlepiej rośnie i kwitnie w miejscach (na balkonach) półcienistych lub zacienionych przez część dnia, ale na słońcu również da sobie radę, jeśli zapewnimy jej stale wilgotne podłoże.
Wytwarza ona owalne, mięsiste, jasnozielone lub bordowe błyszczące liście o lekko ząbkowanym brzegu. Pojawiające się od maja kwiaty (zwykle białe, czerwone lub różowe) wyrastają pojedynczo lub po kilka na szczytach pędów.
Bardzo dekoracyjna jest też begonia bulwiasta, a w obrębie tego gatunku spotykamy begonie bulwiastą drobnokwiatową, wielokwiatową oraz szczególnie dekoracyjną zwisającą (kaskadową) o przewieszających się, dłuższych pędach.
Ładne kwiaty begonii bulwiastej w zależności od odmiany mogą być pojedyncze lub pełne i występują w różnych barwach (białej, żółtej, pomarańczowej, łososiowej, różowej, czerwonej). Ozdobne są także sercowate, piłkowane, błyszczące liście (zielone lub bordowe, często z wzorem) z zaostrzonym wierzchołkiem.
Aby begonie rosły zdrowo i powtarzały kwitnienie, powinny mieć zapewnione wilgotne podłoże przez całe lato, ale nie należy ich przelewać (ryzyko wystąpienia chorób grzybowych). Co dwa tygodnie warto też zasilać begonie nawozami do ros lin kwitnących i na bieżąco usuwać zasychające, przekwitłe kwiaty, aby pobudzać rośliny do zawiązywania kolejnych pąków.
Petunia i jej kuzynka surfinia
Po 15 maja (zimna Zośka) można także dekorować balkony niezmienni bardzo popularną petunią, która także dostępna jest w wielu odmianach o różnych kolorach dzwonkowatych kwiatów. Zdecydowanie należy ona do najpopularniejszych kwiatów balkonowych, ze względu na bardzo obfite kwitnienie i dekoracyjny kształt kwiatów.
W sprzedaży spotkamy wiele odmian petunii, które różnią się wielkością oraz barwą kwiatów. Warto także wiedzieć, że bardzo popularne surfinie, to po prostu specjalnie wyhodowane petunie o dłuższych, zwisających pędach i nieco większych kwiatach.
Ważną czynnością pielęgnacyjną jest też systematyczne usuwanie przekwitłych kwiatów, co wpływa na wydłużenie okresu kwitnienia roślin oraz ich ładniejszy wygląd.
Kalibrachoa, czyli masa kwiatów
Od szeregu już lat bardzo popularna w uprawie balkonowej jest również (blisko spokrewniona z petunią) kalibrachoa. W zależności od odmiany może mieć ona pokrój zwarty, poduchowaty, kulisty lub zwisający. Jej głównym walorem dekoracyjnym jest masa dzwonkowatych kwiatów (o średnicy do 3-4 cm), które pojawiają się od maja do listopada i mogą być one różnobarwne (białe, żółte, pomarańczowe, czerwone, różowe, niebieskie oraz dwukolorowe).
Nieco podobna do kalibrachoy jest nemezja, która również świetnie nadaje się do uprawy balkonowej i wymaga podobnych warunków i pielęgnacji.
Delikatna lobelia na cały sezon
Często wybieraną do uprawy na balkonie i dekoracyjną rośliną kwitnącą jest lobelia. Najczęściej spotkamy odmiany o niebieskich lub purpurowych, bardzo drobnych kwiatach umieszczonych na delikatnych, cienkich i przewieszających się pędach.
Lobelia najlepiej sprawdza się i prezentuje w podwieszanych donicach lub skrzynkach w miejscach w pełni nasłonecznionych albo w półcieniu. Nie należy przelewać roślin, aby nie rozwijały się choroby grzybowe i można zasilać je podobnie jak inne rośliny kwitnące.
Wytworna fuksja
Już od końca kwietnia zakwitają niezwykle efektowne i oryginalne kwiaty fuksji, zwisające dekoracyjnie na pędach. Warto pamiętać, że rośliny te najlepiej czują się w bardziej zacisznym, lekko zacienionym miejscu. Istniej wiele mieszańcowych odmian fuksji, których kwiaty są często kilkubarwne i kwitną do jesieni.
Należy je regularnie podlewać, ponieważ lubią stale wilgotne podłoże. Podobnie jak inne rośliny balkonowe, fuksja również wymaga regularnego usuwania przekwitłych kwiatów oraz zawiązków owoców, a także zasalania nawozami wieloskładnikowymi do roślin kwitnących.
Egzotyczna dipladenia
Nieco bardziej wymagającą, ale bardzo dekoracyjną rośliną jest dipladenia, nazywana też mandewillą lub sundewillą (sundeville). W naturze jest rośliną wieloletnią, ale w naszym klimacie jest to raczej jednoroczne pnącze, które zachwyca podczas kwitnienia, trwającego przez całe lato aż do jesieni. Jaskrawe kwiaty dipladenii prezentują się bardzo dekoracyjnie w połączeniu z ciemnozielonymi, błyszczącymi liśćmi.
Mimo, że jest to pnącze można z powodzeniem uprawiać je na balkonie w skrzynkach lub wiszących donicach. Niestety mandewilla nie jest mrozoodporna, dlatego w naszym kraju traktowana jest jako jednoroczna roślina balkonowa. Oczywiście można próbować ją przezimować, ale potrzebne jest do tego zapewnienie odpowiednich warunków (np. przeniesienie do pomieszczenia o temperaturze około 13 -21 st. C. i zaniechanie częstego podlewania).
Tekst Maciej Aleksandrowicz, zdjęcia tytułowe Fot. Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com