Dlaczego warto uprawiać piwonie w ogrodzie?
Piwonie, inaczej peonie (łac. Paeonia), to niezwykle urodziwe byliny lub niskie krzewy, które osiągają ok. 80-100 cm wysokości. W ogrodach najczęściej uprawia się odmiany i mieszańce piwonii chińskiej (Paeonia lactiflora).
Rośliny te posiadają charakterystyczne liście – są one intensywnie zielone, pierzastosieczne i głęboko-klapowane. Największe znaczenie mają jednak przepiękne kwiaty peonii – w zależności od odmiany pojawiają się od maja do czerwca. Występują w barwach białej, żółtej, różowej, czerwonej oraz w dwóch kolorach. Mogą być również najróżniejszych typów budowy – od pojedynczych do wielu rodzajów pełnych!
Jakie piwonie warto posadzić w ogrodzie?
Oprócz podziału piwonii na kwiaty pełne (brak pręcików i słupka), półpełne (niewiele pręcików, często ułożonych pomiędzy płatkami) oraz pojedyncze (jeden okółek płatków otaczających pręciki) można je dodatkowo klasyfikować na różne typy tych kwiatów, np.:
- Pojedyncze
- kwiat typu lotosu – 2 lub 3 rzędy płatków zewnętrznych w tym ich środkowy rząd ma tendencję do wyginania się do góry .
- kwiat japoński – 1 okółek płatków zewnętrznych, pręciki długie, przekształcone w kulę.
- kwiat anemonowy – często dwubarwne, jeden okółek płatków zewnętrznych, wewnętrzne przypominające długie, cienkie "piórka"; pręciki zwykle niewidoczne.
- Półpełne
- kwiat typu chryzantema – 4 do 8 okółków płatków zewnętrznych; krótkie, żółte pręciki widoczne w centrum.
- kwiat typu golden circle (złota obręcz) – pręciki widoczne pomiędzy płatkami zewnętrznymi, a wewnętrznymi kwiatu (tworzące "żółty przedziałek").
- Pełne
- kwiat typu róży – do 20 rzędów płatków; pręciki właściwie niewidoczne.
- kwiat typy triple decker (trójpoziomowy) – podobny do golden circe lecz większy, pomiędzy płatkami zewnętrznymi, a wewnętrznymi, różniący się rząd cienkich "trzecich" płatków. Bardzo młode odmiany piwonii.
- kwiat korona – 1 lub 2 rzędy szerokich płatków brzeżnych, cieknie i średniodługie płatki wewnętrzne; pręciki niewidoczne.
- kwiat typu bomb (bomby) – 1 lub 2 rzędy szerokich płatków brzeżnych, pośrodku duża kula z krótkich, pokręconych płatków wewnętrznych.
- kwiat typu hundred proliferate (rozplemiony) – bardzo duże, płatki cieńsze i gęściej ułożone niż u typu korony.
Jak uprawiać piwonie w ogrodzie? Jak o nie dbać?
1. Miejsce
Piwonia lubi stanowisko słoneczne. Toleruje także stanowiska półcieniste, jeśli przynajmniej przez połowę dnia będzie oświetlana przez słońce. Rośliny lubią rosnąć na otwartej przestrzeni – jednak osłoniętej od wiatru.
2. Ziemia
Piwonia może rosnąć na każdej glebie, jednak idealnym podłożem są gleby żyzne, średnio zwięzłe, utrzymujące wodę w okresie suszy o pH 5-6. Dla piwonii gleba w ogrodzie powinna zawierać dużo próchnicy. Należy unikać gleb podmokłych, gdyż nadmiar wody powoduje gnicie korzeni. Na glebach gliniastych należy zapewnić piwonii głęboki drenaż. Roślina dobrze rośnie zarówno na podłożu lekko kwaśnym, obojętnym, a także lekko zasadowym.
3. Podlewanie
Piwonie wymagają umiarkowanie wilgotnego podłoża – lubią gdy jest wilgotne, ale nie mokre! Nie należy ich zbyt często podlewać, a przede wszystkim nie należy polewać liści – rośliny łatwo chorują na szarą pleśń. Tylko w okresach suszy wskazane jest obfite podlewanie roślin.
4. Sadzenie
Piwonie należy sadzić na przełomie sierpnia i września. Ze względu na swoje rozmiary wymagają dużo miejsca – należy sadzić najwyżej 2 rośliny na 1 m2. Roślinę należy sadzić dość płytko – pąki powinny być przykryte jedynie 3-4 cm warstwą ziemi. Należy uważać, gdyż zarówno za płytkie, jak i za głębokie sadzenie opóźnia kwitnienie. U podstawy łodyżek kwiatów warto usypać kopczyk z kory sosnowej lub trocin, które utrzymają wilgoć w glebie i zapobiegną nadmiernemu rozwojowi chwastów.
5. Nawożenie
Piwonie mogą rosnąć na tym samym miejscu przez 10-15 lat. Na wiosnę można zasilić piwonię granulowanymi nawozami mineralnymi (powinny zawierać dużo fosforu, a mało azotu), jednak najlepiej stosować nawozy naturalne. Na jesieni warto zastosować ściółkowanie dobrze rozłożonym obornikiem (należy go dobrze przekopać z ziemią).
Jak mieć więcej piwonii? Przesadzanie i rozmnażanie
Miejsce sadzenia piwonii powinno być wcześniej dobrze przemyślane. Piwonia nie lubi przesadzania i może po tym zabiegu przez parę lat nie kwitnąć. Rośliny potrzebują dwóch, trzech lat na aklimatyzację w nowym miejscu – w pełni okazała będzie dopiero 3-4 letnia roślina.
Istnieje przesąd, który mówi, że piwonię należy przesadzić 1 września – tylko sadzenie w tym dniu zapewni kwitnienie roślin w następnym sezonie. Tak naprawdę piwonię można przesadzać od 15 sierpnia do końca września. Na zimę należy ją okryć zwłaszcza na terenach o ostrzejszym klimacie, np. gałązkami świerka, jałowca, itp.
Piwonie rozmnaża się przez podział karp na przełomie sierpnia i września. Do rozmnażania nadają się rośliny przynajmniej pięcioletnie. Należy zachować dużą ostrożność przy ich wykopywaniu, aby nie uszkodzić kruchych korzeni. Karpę dzielimy ostrym nożem tak, aby każda część miała co najmniej 3 różowe pąki.
Fot. Giselher/Pixabay
Pędy warto zabezpieczyć podporami, aby się nie pokładały na ziemi. Od kwietnia pamiętajmy o systematycznym podlewaniu i usuwaniu przekwitniętych kwiatów. |
Fot. Travel Salem/Flickr
Piwonie najlepiej wyglądaj w grupach. Nie lubią towarzystwa innych roślin, zwłaszcza wysokich drzew i krzewów. |
Zdjęcia główne: natasnow / AdobeStock, Екатерина Гусева / Pixabay, paulabflat / Morguefile