Uprawa pięknotki w ogrodzie | Gdzie sadzić? Jak dbać?

Dlaczego warto posadzić pięknotkę w ogrodzie?

W uprawie najbardziej znana jest pięknotka Bodiniera (Callicarpa bodinieri) oraz pięknotka japońska (Callicarpa japonica). To krzewy liściaste należące do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).

Jak wygląda pięknotka?

Pięknotka Bodiniera jest niezbyt wysokim krzewem osiągającym 2-3 m wysokości i ok. 2 m szerokości. Pięknotka japońska jest niższa, z reguły nieco przekracza 1 m wysokości. Krzewy wytwarzają sztywne, rozgałęzione pędy, często o fioletowawym zabarwieniu. Liście pięknotek są szerokolancetowate i mają ząbkowane brzegi. Jesienią przebarwiają się na żółto.

Pięknotki kwitną latem, zwykle na przełomie lipca i sierpnia. Kwiaty mają pewne walory dekoracyjne (drobne, zebrane w wierzchotki, często ukryte pod liśćmi), ale blakną w porównaniu z efektownymi owocami. Jesienią na pędach pojawiają się skupiska błyszczących, okrągłych, fioletowych pestkowców o średnicy 3-5 mm. Są zebrane okółkowo i gęsto pokrywają łodygi.

Ciekawe odmiany pięknotek

W sprzedaży można nabyć głównie pięknotkę Bodiniera 'Profususion' o fioletowych owocach. Warto jednak zwrócić uwagę również na mniej znane gatunki i odmiany. Fioletowe owoce ma też pięknotka rozwidlona (Callicarpa dichotoma) 'Issai' i pięknotka katajska (Callicarpa cathayana). Białymi owocami wyróżnia się pięknotka Bodiniera 'Leucocarpa'. Aby rośliny obficie kwitły i owocowały należy posadzić blisko siebie przynajmniej dwa egzemplarze (zapylenie krzyżowe).

Uprawa pięknotki w ogrodzie | Co lubi i jak o nią dbać?

Wymagania

Gleba
Optymalne podłoże jest żyzne, próchnicze, przepuszczalne o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. Trzeba unikać uprawy w glebach wapiennych (owoce będą słabo wybarwione) oraz wilgotnych (jeszcze wyższe ryzyko przemarznięcia).

Stanowisko
Pięknotki – niezależnie od gatunku i odmiany – powinno się posadzić w miejscu ciepłym, słonecznym, osłoniętym od wiatru. Nie lubią terenów otwartych i zastoin mrozowych.

Odporność na mróz
Nie są w pełni mrozoodporne. Wymagają zabezpieczenia przed nadejściem mrozów. Najczęściej podstawę pędów kopczykuje się, usypuje ściółkę przy pniu, a na nadziemne części nakłada kaptury z materiału przepuszczającego powietrze (np. agrowłókniny) lub owija chochołami ze słomy. Niestety często wiąże się to z koniecznością zasłonięcia owoców, które w dodatku stanowią pokarm dla ptaków. Na przemarznięcie szczególnie narażone są młode 1-3 letnie egzemplarze.

Pielęgnacja

Podlewanie
W trakcie sezonu pięknotki powinno się po podlewać w czasie suszy i w fazie tworzenia owoców (mają wtedy duże potrzeby wodne). Pięknotka źle znosi przesychanie. Zaleca się także stosować ściółkowanie krzewów, które ogranicza wyparowywanie wody z gleby (a przy okazji zmniejszy zachwaszczenie).

Nawożenie
Do nawożenia najlepiej stosować nawozy wieloskładnikowe, aplikowane 4-5 razy na rok. Dobrym sposobem jest również użyźnianie podłoża nawozami organicznymi, np. obornikiem. Nie można przesadzać z nawożeniem azotem. Nawożenie należy zakończyć najpóźniej pod koniec sierpnia. Przy niedoborze składników pokarmowych może dochodzić do opadania zawiązków owoców.

Przycinanie
Pięknotkę należy przycinać na przełomie lutego i marca, podobnie jak z budleją Dawida. Cięcie korzystnie wspomaga wzrost rośliny, produkcję nowych pędów, rozwój kwiatów i owoców.

Rozmnażanie
Pięknotki można rozmnażać przez odkłady lub sadzonki pędowe pobierane latem. Owocują na pędach jednorocznych, więc po zimie można je przyciąć (nawet o połowę długości). Egzemplarze uprawiane w pojemnikach przed nadejściem mrozów powinno się przenieść do jasnego, chłodnego pomieszczenia.

Gdzie posadzić pięknotki w ogrodzie?

Pięknotki warto sadzić po kilka sztuk w kompozycjach z krzewami i drzewami. Nadają się do dekoracji rabat mieszanych – jako element wyróżniający się (rozmiarami i wyglądem). Warto je uprawiać w miejscach eksponowanych, np. przy tarasie lub przed wejściem do domu. Są nie tylko oryginalne, ale dekorują ogród w okresie, gdy wiele innych gatunków przestaje być dekoracyjna. Efektownie prezentują się kontrastując z barwami opadających liści (innych gatunków) a potem wyróżniają się na tle szarobrunatnego ogrodu.

Pięknotki wprowadza się do ogrodu dla urozmaicenia i wzbogacenia kompozycji w okresie jesiennym. Pewne kłopoty pielęgnacyjne (zimowanie i cięcie) „odrabiają” niezwykłym owocowaniem.

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: iVerde