Rabaty to prawdopodobnie najpiękniejsze i najbardziej kolorowe elementy w ogrodzie. Warto je zakładać w wyeksponowanych miejscach. Aranżacja poszczególnych gatunków jest dowolna i daje duże możliwości „kombinowania”. Poniżej przedstawiamy TOP 10 najbardziej wartościowych bylin.
Główne zasady zakładania rabat i stosowanie bylin w ogrodzie
rabatę należy komponować tak, aby była ozdobna jak najdłuższej. Dlatego warto łączyć ze sobą gatunki o długim okresie kwitnienia, ozdobne z liści oraz dekoracyjne w okresie zimowym i wczesnowiosennym;
standardową rabatę planuje się sadząc niskie gatunki z przodu a wysokie z tyłu. W niektórych założeniach – np.: naturalistycznych można odejść od tej zasady;
rośliny o ozdobnych kwiatach komponuje się dbając o dobre zestawienia kolorystyczne. Dla przykładu biały jest uniwersalny a żółty dobrze łączy się z czerwonym i niebieskim;
rabata nie powinna być jednolicie intensywna. Warto uwzględniać „przejścia” używając gatunków o stonowanej kolorystyce;
dobierając gatunki nie powinno się zwracać uwagi jedynie na względy estetyczne. Ważne jest zapewnienie roślinom dobrych warunków. Główne czynniki to odpowiednie światło (rabata słoneczna, rabata zacieniona) oraz podłoże (lekkie, średnio zwięzłe, ciężkie – z różnym zakresem pH);
Najpopularniejsze byliny rabatowe
Najcenniejsze rośliny na rabaty charakteryzuje kilka cech: posiadają na tyle ozdobny wygląd, że od razu zwracają uwagę, mają długi okres kwitnienia (dzięki czemu w założeniach bylinowych nie ma pustych luk) oraz są łatwe w uprawie. Dodatkowym atutem jest harmonijne zastosowanie w ogrodach różnych typów.
Wygląd: Wys. 150-180cm, okres kwitnienia: VI-IX, kwitnie na niebiesko, fioletowo lub biało. Atuty: Długi okres kwitnienia, efektowne kwitnienie, łatwość uprawy i rozmnażania, uniwersalne zastosowanie. Zastosowanie: Dekoracja ogrodzeń, ścian, murów, założenia grupowe na trawniku, wysokie rabaty, ogrody wiejskie, angielskie. Wymagania i uprawa: Roślina lubi miejsca słoneczne. Najlepiej rośnie w przepuszczalnym, średnio zasobnym podłożu. Może wymagać podpór. Warto ją dokarmiać – od wiosny do końca lata. Jeśli zostanie przycięta po kwitnieniu, jesienią może zakwitnąć ponownie.
Wygląd: Wys. 60-90cm, okres kwitnienia V-VI, kwitnie na różowo lub biało. Atuty: oryginalne kwiaty - „serduszka”, dekoracyjność w okresie wiosennym, atrakcyjny pokrój. Zastosowanie: Dekoracja rabat, założenia krzewiaste, do wyeksponowanych miejsc, ogrody wiejskie, miejskie, angielskie i naturalistyczne. Wymagania i uprawa: Może rosnąć w miejscach słonecznych lub lekko zacienionych. Lubi podłoża żyzne, próchnicze, przepuszczalne. Nie lubi otwartych terenów. Wymaga okrycia. Latem pozostawia puste miejsce, które powinno się obsadzić.
fot. Hans Braxmeier - Pixabay.com
Bylina do każdego ogrodu Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea)
Wygląd: Wys. 80-100cm, kwitnienie VII-IX, barwa kwiatów różowo-brązowa. Atuty: wszechstronne zastosowanie, niezwykle obfite kwitnienie, łatwość uprawy. Zastosowanie: To jeden z najcenniejszych gatunków na rabaty. Dobrze wygląda sadzony w grupach np.: na trawniku, ogrody wiejskie, angielskie, miejskie. To roślina lecznicza. Wymagania i uprawa: Wymaga stanowisk słonecznych – to gwarantuje obfite kwitnienie. Lubi podłoża piaszczysto-gliniaste, średnio zasobne. Wytrzymuje mrozy, ale po kilku latach warto ją rozmnożyć i przesadzić na nowe miejsce. Może być atakowana przez ślimaki. Raczej nie sprawia problemów w uprawie.
Wygląd: Wys. 60-100cm, okres kwitnienia VI-VII, kwiaty o różnorodnej barwie. Atuty: Obfite kwitnienie, wszechstronne zastosowanie, duża ilość odmian o różnej barwie kwiatów. Zastosowanie: Wysokie rabaty, nasadzenia grupowe na trawniku, kompozycje jednogatunkowe lub mieszane, ozdoba zbiorników wodnych, ogrody wiejskie, orientalne i angielskie, roślina jadalna (niepraktykowane w Polsce). Wymagania i uprawa: Roślinę warto sadzić w miejscach słonecznych – wtedy kwitnie obficie. Lubi podłoża przepuszczalne, ale żyzne. Warto ją regularnie dokarmiać (np.: kilka razy na sezon). Usuwanie przekwitłych kwiatostanów przedłuża okres kwitnienia.
fot. Susbany - Pixabay.com
Ozdobna z liści Funkia (Hosta)
Wygląd: Wys. 10-120cm, okres kwitnienia VII-VIII, kwiaty niepozorne. Atuty: Wszechstronne zastosowanie, rośnie pod koroną drzew, ozdobna z liści, długi okres przydatności na rabacie – od wiosny do późnej jesieni, bogactwo gatunków i odmian. Zastosowanie: na rabaty, pod koronę drzew i krzewów, skalniaki, ozdoba oczek wodnych, ogrody o rożnych stylach. Wymagania i uprawa: Odmiany o liściach barwnych lepiej rosną w miejscach jasnych a o liściach dość jednolicie zielonych preferują większy cień. Funkie lubią stanowiska piaszczysto-próchnicze. Warto nawozić je nawozami organicznymi lub mineralnymi z potasem. Są często atakowane przez ślimaki.
fot. succo - Pixabay.com
Popularna margerytka Złocień wielki (jastruń) (Chrysanthemum maximum)
Wygląd: Wys. 60-100cm, okres kwitnienia: VII-VIII, kwiaty biało-żółte. Atuty: Rozjaśnia rabatę, łatwo komponuje się z innymi gatunkami, jest łatwa w uprawie. Zastosowanie: Słoneczne rabaty, dekoracje ścieżek i schodów, na kwiat cięty, ogrody o różnych stylach. Wymagania i uprawa: Roślinę warto sadzić na stanowiskach słonecznych. Lubi piaszczysto-gliniaste podłoża. Warto dokarmiać ją nawozami organicznymi. Przekwitłe kwiatostany usuwa się, aby przedłużyć kwitnienie.
fot. JarkkoManty - Pixabay.com
Wiejski klimat Łubin ogrodowy (Lupinus hybridus)
Wygląd: Wys. 50-70cm, okres kwitnienia: VI-VIII, zróżnicowana barwa kwiatów. Atuty: efektowne kwiaty, nawóz zielony – wiąże azot z powietrza. Zastosowanie: tradycyjna roślina rabatowa, dobra dekoracja ogrodzeń, nadaje się na nawóz zielony, do ogrodów wiejskich. Wymagania i uprawa: Lubi słoneczne stanowiska i piaszczysto-gliniaste gleby. Nie wymaga nawożenia. Po kwitnieniu najlepiej ją przyciąć. Co kilka lat bylinę warto zastąpić młodymi okazami.
fot. Claudette Gallant - Pixabay.com
Kwiaty lata i jesieni Rudbekia błyskotliwa (Rudbeckia fulgida)
Wygląd: Wys. 40-60cm, okres kwitnienia: VII-X, barwa kwiatów żółto-brązowa. Atuty: Długi okres kwitnienia, obfite kwitnienia, „słoneczne” kwiaty, łatwa w uprawie. Zastosowanie: rabaty, nasadzenia w grupach, ogrody wiejskie. Wymagania i uprawa: Roślinę powinno się sadzić w miejscach słonecznych. Preferuje podłoża piaszczysto-gliniaste o dobrej zasobności. Nie lubi susz. Warto ją przycinać wiosną. Przekwitłe kwiaty można usuwać – to przedłuży kwitnienie.
Wygląd: wysokość 15-25cm, okres kwitnienia: zwykle VI-VII, kwiaty niebieskie. Atuty: uniwersalność, drobne obfite kwiaty. Zastosowanie: niskie rabaty i ich obrzeża, dekoracja ścieżek oraz murków, ozdoba oczek wodnych, na skalniaki, ogrody różnego typu. Wymagania i uprawa: Roślina niewymagająca. Lubi miejsca jasne, ale częściowo osłonięte. Preferuje gleby żyzne, umiarkowanie wilgotne. Często rozmnaża się z samosiewu. Warto chronić ją przed zachwaszczeniem.
fot. Stefan Schweihofer - Pixabay.com
Zwiastun wiosny Pierwiosnek (Primula)
Wygląd: Wys. 10-50cm, okres kwitnienia: III-VI, różnorodna barwa kwiatów. Atuty: barwne kwiaty, łatwość w uprawie, wczesne kwitnienie. Zastosowanie: Niskie rabaty, ozdoba oczek wodnych, ozdoba obrzeży, na balkon. Wymagania i uprawa: Roślinę warto sadzić w miejscach jasnych. Preferuje żyzne, umiarkowanie wilgotne podłoża. Warto dokarmiać ją nawozami organicznymi. Nie ma szczególnych wymagań. Dobry gatunek dla początkujących.