Tworzenie ogrodu, zakładanie nowych rabat i obsadzanie pojemników na balkonie czy tarasie to ogromna frajda – można się bawić formą liści i dobieraniem gatunków pod kątem koloru kwiatów. Jednak nie zawsze realizujemy wszystkie swoje ogrodnicze marzenia, ze względu na koszt sadzonek. Jeszcze kilka lat temu miałam mnóstwo pomysłów, ale większość pozostawała w mojej wyobraźni; właśnie z uwagi na to, ile pieniędzy musiałabym wydać na rośliny.
Zbieranie nasion roślin ozdobnych z kwiatów
Wiele osób uprawiających rośliny po przekwitnieniu ścina kwiaty i wyrzuca je na kompost. Kiedyś i ja tak robiłam. Jeśli jednak masz duży ogród, albo mało czasu na jego pielęgnację, nie zawsze zdążysz wykonać tę pracę. Przez to rabaty mogą wyglądać nieco niechlujnie i zaczynasz frustrować się tym, że nie jesteś idealną ogrodniczką lub ogrodnikiem.
Warto jednak spojrzeć na to z innej perspektywy. Dzięki temu, że zostawiasz przekwitające kwiaty, po jakimś czasie rośliny zawiązują nasiona. Jeśli więc zależy Ci na tym, aby mieć w ogrodzie więcej kwiatów, nie spiesz się z takimi porządkami i tzw. ogławianiem.
Możesz oczywiście pozbywać się przekwitających kwiatów, ale kilka zostaw, aby roślina mogła zawiązać nasiona. Zbiór i wysiew nasion z własnego ogrodu daje wiele korzyści. Po pierwsze, jeśli uda się uzyskać sadzonki, na rabatach pojawią się takie same rośliny lub o bardzo podobnych cechach do tych, które masz już w ogrodzie. Dzięki temu kompozycje kwiatowe będą wyglądać spójnie. Posiadając dużą liczbę sadzonek można stworzyć duże plamy barwne, pasy czy łany kwiatów – a takie nasadzenia są najbardziej efektowne.
Pozyskiwanie i wysiew nasion jest przyjemną czynnością i do tego uzyskujemy nowe rośliny prawie całkiem za darmo (dochodzi ewentualnie koszt podłoża i wody). Poza tym działamy ekologicznie i dla dobra środowiska naturalnego. Wyprodukowanie własnych sadzonek przy domu daje też ogromną satysfakcję; nadmiar można nie tylko wykorzystać do stworzenia nowej, wymarzonej rabaty czy kompozycji w donicy, ale te podarować sąsiadom lub znajomym.
Najłatwiej wysiewa się czyste gatunki, nie wymyślne odmiany (siewki odmian często nie oddają cech rośliny matecznej). Poza tym rośliny odmianowe nieraz nie zawiązują nasion, o czym warto pamiętać.
Gatunki, które łatwo wysiać z nasion
Osobom początkującym polecam zacząć przygodę z wysiewaniem, biorąc się za gatunki jednoroczne i dwuletnie, które łatwo i szybko kiełkują. Pozwala to nauczyć się pielęgnacji – pikowania, podlewania i przesadzania siewek. Jeśli nie masz ich jeszcze w ogrodzie, na początek kup nasiona u sprawdzonego producenta. Nie wybieraj zbyt wymyślnych gatunków, aby się nie rozczarować i pamiętaj, by kupować nasiona u sprawdzonych producentów.
Aksamitki, nagietki, groszki pachnące oraz kosmosy to dobry pakiet na początek – możesz z nich stworzyć rabatę w słonecznym miejscu, uzyskując niższe i wyższe piętra. Jeśli szukasz czegoś kwitnącego atrakcyjnie do półcienia, sięgnij po dwuletnie srebrniki Judasza czy niezwykle atrakcyjnie wyglądające naparstnice o strzelistych, różnokolorowych kwiatostanach.
Rośliny jednoroczne i dwuletnie, które można samodzielnie wysiać, aby uzyskać własne sadzonki to także: bratki, cynie, czarnuszki, malwy, ostróżeczki, nasturcje, goździki brodate, słoneczniki, dziewanny, maki, suchołuski, chabry bławatki, jednoroczne łubiny, firletki, niezapominajki, lwie paszcze, dmuszek jajowaty, kleome, rączniki i złocienie.
Na kwitnienie gatunków wieloletnich, czyli bylin, po samodzielnym wysiewie trzeba nieraz poczekać kilka sezonów, ale patrząc na korzyści i ceny roślin – warto. Do samodzielnego wysiewu nadają się: przegorzany, orliki, rudbekie, jeżówki purpurowe, lawendy, werbena patagońska, goździk siny i kropkowany, kocimiętka, jarzmianka, sasanka, gailardia, mikołajek, ostróżka, lebiodka oregano, melisa, śmiałek darniowy, ostnica cieniutka, przetacznik kłosowy, liatra, krwawnik, trytoma, pysznogłówka, bodziszek żałobny, żurawka, dalia.
Kiedy wysiewać nasiona?
Zastanawiasz się, jaki jest najlepszy termin na wysiew nasion? Zawsze najpierw najlepiej podpatrzeć, jak rośliny funkcjonują w środowisku naturalnym – na przykład gatunki kwitnące latem, zawiązują nasiona i wysiewają się przed nadejściem jesieni. Nasiona pozostają w ziemi (zwykle na jej powierzchni), przykryte tylko warstwą ściółki, po czym kiełkują wiosną, gdy ziemia rozmarznie, gleba się ogrzeje i dni zaczynają się wydłużać.
Jeśli masz własnoręcznie zebrane lub kupione nasiona – możesz je wysiewać w domu od marca przez cały sezon. Jeśli robisz to pod koniec lata, np. do tacek, wstaw tacki z siewkami do inspektu lub szklarni i tam ich doglądaj, aby wiosną wysadzić gotowe sadzonki na rabaty lub do pojemników. Siewki muszą otrzymać odpowiednią ilość wody w czasie wzrostu.
Nasiona wysiewamy zawsze do lekkiego, luźnego podłoża z domieszką wermikulitu, grubego piasku lub drobnego żwiru. Nie przykrywamy ich podłożem; lepiej przysypać wermikulitem.
Zdjęcia tytułowe: Alexandra, hcast, Clarini, lotusblüte17, Marc, greenmedia / AdobeStock