Ekoogrodnictwo, czyli ogród w stylu EKO | Jak to zrobić?

Ekoogrodnictwo fot. photoraidz - Depositphotos

Trudno jednoznacznie określić, czym jest ekoogrodnictwo. Za tym pojęciem nie stoją żadne definicje jak w przypadku rolnictwa ekologicznego czy produkcji integrowanej. Ekoogrodnictwo to ekologiczne i proekologiczne metody uprawy roślin (profesjonalne i amatorskie), a jego głównym celem są zdrowe plony.

Posłuchaj
00:00
54
Spis treści
Ogród w stylu EKO, czyli jaki? Na czym polega ekoogrodnictwo? Stosuj mniej chemii! Wykorzystaj nawozy naturalne! Zadbaj o pożyteczną faunę!

Jak założyć i prowadzić ogród w stylu EKO?

Ogród w stylu EKO, w odróżnieniu od naturalnego ekosystemu, tworzony jest według określonego planu i zasad, gdyż służy określonemu celowi - ma dostarczać zdrowych plonów. Szkodniki i szkodniki roślin ograniczane są przez planowanie (np. następstwo roślin), odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne oraz dobór gatunków i odmian (mniej podatnych lub odpornych). Stosowane są przede wszystkim naturalne metody ochrony roślin, a nawożenie opiera się głównie na kompoście oraz nawozach zielonych.

Ekoogrodnictwo

Ekoogrodnictwo to uprawa roślin w zgodzie z naturą. Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin powinno być ostatecznością. W pierwszej kolejności warto wykorzystać naturalne metody ochrony roślin - "domowe preparaty" (wykonane samodzielnie) lub biopreparaty. Należy jednak pamiętać, że działanie większości "domowych preparatów" nie jest tak silne, jak gotowych biopreparatów, czy środków chemicznych. Używać ich należy głównie zapobiegawczo, gdyż z rozległą infekcją, czy masowym atakiem szkodników mogą sobie nie poradzić.

EKO zasady

  • Stosuj chemiczne środki ochrony roślin tylko w ostateczności, najpierw sprawdź naturalne preparaty: wyciągi, wywary lub biopreparaty.
  • Wykorzystaj wodę deszczową do podlewania roślin.
  • Rozmnażaj samodzielnie rośliny i zbieraj nasiona. Kupuj jak najmniej, wymieniaj się z sąsiadami.
  • Sadź jak najwięcej gatunków rodzimych, przyjaznych dla pożytecznej fauny. Zrezygnuj z gatunków egzotycznych i nie sadź roślin inwazyjnych!
  • Nie stosuj chemicznych nawozów mineralnych. Załóż pryzmę kompostową i stosuj nawozy zielone. 
  • Dbaj o ogrodowych sprzymierzeńców - owady (zbuduj domki - schronienia dla pożytecznych owadów), ptaki (dokarmiaj ptaki w zimie, umieść poidełka, zbuduj budki lęgowe), jeże (pozostaw stertę gałęzi i liści na zimę).

Stosuj mniej chemii!

Biopreparaty, czyli środki ochronne i lecznicze zawierające wyłącznie naturalne substancje, często są równie skuteczne, jak chemiczne środki ochrony roślin. Podstawową zaletą biopreparatów jest ich bezpieczeństwo dla środowiska - stosowane według zaleceń producentów nie są szkodliwe dla ludzi, roślin i pożytecznych owadów.

Najpopularniejsze biopreparaty na rynku to:

  • Biosept Active - ekstrakt z nasion i miąższu grapefruita zwalczający szeroką gamę chorób bakteryjnych i grzybowych;
  • Kostki Himal (dawniej Bioczos BR) - ekstrakt z czosnku skutecznie odstraszający szkodniki: śmietkę, pchełki, mszyce, połyśnicę marchwiankę.

Preparaty do samodzielnego wykonania

Warto spróbować przygotować preparaty samodzielnie. Jest wiele sprawdzonych przepisów jak zrobić wyciągi lub wywary z roślin działających zapobiegawczo przeciwko rozmaitym chorobom i szkodnikom roślin. Naturalne preparaty mają tę zaletę, że plony można zbierać już po dwóch trzech dniach od zabiegu, a ponadto nie są szkodliwe dla środowiska.


Najpopularniejsze naturalne środki ochrony roślin - receptury do samodzielnego przygotowania


PREPARAT


SZKODNIK/CHOROBY SPOSÓB PRZYGOTOWANIA ZASTOSOWANIE
Wyciąg z czosnku

Szkodniki: mszyce, połyśnica marchwianka, wielkopąkowiec porzeczkowy, przędziorki

Choroby: bakteryjne i grzybowe

Rozetrzeć 200 g ząbków czosnku, zalać 10 litrami wody i odstawić na 4 dni. Preparat można odstawić tylko na dobę, a następnego dnia gotować przez 30 minut. Opryskiwanie
Wyciąg z tytoniu Szkodniki: mszyce, przędziorki, miodówki, mączlik szklarniowy, wciornastki Kilogram tytoniu (może pochodzić z papierosów) zaparzyć 10 litrami wrzącej wody i zostawić na 24 godziny. Opryskiwanie po rozcieńczeniu 1:2. Uwaga - siedmiodniowy okres karencji, na roślinach mogą pozostać szkodliwe substancje nikotynopochodne. Rośliny przed spożyciem należy dokładnie umyć.
Wywar z wrotyczu Szkodniki: pchełki, rośliniarki, mączlik szklarniowy, mrówki, kwieciaki, roztocz truskawkowiec, opuchlak truskawkowiec Pół kilograma zmielonego, świeżego wrotyczu lub 75 g suszonego moczyć w 10 litrach wody przez pół godziny. Opryskiwanie
Wyciąg z mniszka lekarskiego Szkodniki: mszyce, miodówki, przędziorki 250 g zmielonych korzeni lub 400 g świeżych liści zalać 10 litrami wody na 3 godziny. Opryskiwanie lub podlewanie
Wyciąg z aksamitki Szkodniki: odstrasza mszyce Kilogram suszonych roślin moczyć przez 48 godzin w 10 litrach wody. Opryskiwanie
Wyciąg z cebuli Szkodniki: mszyce, miodówki, skoczki, przędziorki 200 g łusek cebuli gotować przez pół godziny w 10 litrach wody. Opryskiwanie

Wykorzystaj nawozy naturalne!

Nawozy organiczne to różnego rodzaju substancje pochodzenia roślinnego (biohumus, kompost, nawozy zielone) lub zwierzęcego (obornik), stosowane do nawożenia roślin. Zwykle zawierają w swoim składzie wszystkie mikro i makro elementy niezbędne roślinom. Poza tym zmieniają właściwości fizyczne gleby, zwiększając zawartość próchnicy oraz polepszając jej strukturę.

  • Obornik
    Nie wszystkie rośliny tolerują nawożenie świeżym obornikiem, dlatego najczęściej układa się go w pryzmy w celu przekompostowania. Nie przekompostowany obornik można używać jedynie przed posadzeniem roślin.
  • Biohumus
    Nazywany jest często wermikompostem, wytwarzany jest przez dżdżownice kalifornijskie, żerujące na pryzmach z obornikiem i resztkami roślin. Przerobiona masa organiczna wraz z odchodami dżdżownic tworzy cenny nawóz. W sprzedaży najczęściej spotykane są roztwory biohumusu z wodą.
  • Kompost
    Powstaje z różnych odpadków organicznych (liście, skoszona trawa, drobne gałęzie, resztki roślinne). Ziemia kompostowa jest lekkim podłożem, przepuszczalnym, o lekkiej strukturze, zawiera zwykle dużo próchnicy i azotu, ale jego właściwości i skład zależą od składników i czasu kompostowania (zwykle 2 lata).
  • Nawozy zielone
    To rośliny, przyorane lub przekopane z ziemią, które zostały wysiane w celu użyźnienia gleby. Wytwarzają one dużo zielonej masy - stąd ich nazwa. Najczęściej jako zielony nawóz wykorzystuje się rośliny motylkowe (łubin, peluszka, seradela, wyka), żyjące w symbiozie z bakteriami wiążącymi azot z powietrza. Często jako zielony nawóz stosuje się także żyto, owies, gorczycę, facelię i rzepik. Nasiona na zielony nawóz można kupić w każdym sklepie ogrodniczym.

kompost fot. Manfred Antranias Zimmer Pixabay Fot. Manfred Antranias Zimmer Pixabay

Pamiętaj!

Jeśli w swoim ogrodzie chcesz używać jedynie naturalnych nawozów to musisz mieć czas i miejsce na założenie kompostownika.


Z czego można zrobić kompost?


Czego nie można kompostować?

  • ścięta trawa
  • liście z drzew i krzewów
  • resztki roślin ozdobnych i warzyw (bez objawów chorób)
  • chwasty (które nie zawiązały jeszcze nasion)
  • owoce - uszkodzone i obite
  • drobne gałęzie i duże gałęzie rozdrobnione na trociny
  • odpady roślinne z gospodarstwa domowego - obierki z warzyw i owoców, resztki potraw
  • zużyte torebki herbaciane
  • popiół drzewny (np. z kominka)
  • szary papier (czysty i niezadrukowany)
  • owoce i warzywa z wyraźnymi objawami chorób
  • skórki owoców cytrusowych (obniżają aktywność mikroorganizmów w glebie)
  • chwasty (które zawiązały już nasiona)
  • duże, nierozdrobnione gałęzie
  • mięso i kości
  • zadrukowany i bielony papier
  • popiół z innych materiałów niż drewno
  • wbrew powszechnym opiniom dodawanie związków wapnia do kompostu jest niewskazane! Przyspiesza to wprawdzie rozkład substancji organicznych lecz jednocześnie usuwa azot i blokuje rozpuszczalne w wodzie fosforany

Zadbaj o pożyteczną faunę!

Ogród to nie tylko rośliny. To mały ekosystem, który tworzą również zwierzęta i mikroorganizmy oraz gleba. Każdy ogród jest pełen owadów, mimo że nie zawsze je widzimy i zdajemy sobie sprawę z ich obecności. Mają one olbrzymie znaczenie w przyrodzie - są wśród nich nie tylko szkodniki, ale także owady pożyteczne. Dzięki owadom zapylającym (motyle, pszczoły, trzmiele) będziemy cieszyć się wieloma kwiatami i owocami, a owady drapieżne (mrówki, ważki, złotooki, biedronki, chrząszcze biegaczowate) bez trudu uporają się ze szkodnikami roślin.

larwa biedronki, fot. FrenchByte, SXC biedronka, fot. Angela Franklin, SXC
Musimy nauczyć się żyć z owadami w ogrodzie oraz odróżnić owady pożyteczne od szkodników. Tylko wtedy uda nam się stworzyć ogród w zgodzie z naturą. Na zdjęciu po lewej - larwa biedronki, jest bardzo pożyteczna, bo zjada mszyce. Na zdjęciu po prawej postać dorosła.


Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia: photoraidz / Depositphotos oraz Freeimages

Obserwuj
Autor
Redakcja portalu Redakcja portalu

Redakcja ZielonyOgrodek.pl to zespół ogrodników i projektantów, który dzieli się z wami swoją praktyczną wiedzą i pomysłami na ogród. 

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Tematy
Więcej na ten temat
Powiązane rośliny

Mniszek lekarski Taraxacum officinale

Czosnek pospolity Alium sativum

50+ prezentów na Mikołajki i Boże Narodzenie 2024 r. | Dla ogrodników i ich bliskich
Komentarze

Gość Agnieszka
23-05-2021 13:40
Już od jakiegoś czasu do podlewania ogrodu wykorzystuję wodę deszczową, mam zbiornik podziemny kupiony w Dom i Woda. Jest naprawdę fajny, bo jest duży, ale praktycznie go nie widać, bo jest zakopany pod ziemią, a dzięki odpowiedniej instalacji, sięganie do zebranej wody jest dziecinnie ...
Zajrzyj na Forum ZielonyOgrodek.pl
Ciesielska czy rozłupująca? Jaka siekiera do ogrodu?
To się przyda
Tagi
Najnowsze treści