Aksamitka rozpierzchła

Dekoracyjność: kwiatostany, kwiaty

Gleba: przepuszczalna, małe wymagania glebowe, próchniczna

Kolor kwiatów: wielobarwne, żółte, pomarańczowe, czerwone

Kwiatostan: koszyczek kwiatowy

Kwiaty: pachnące, języczkowate, rurkowe

Odczyn gleby: lekko kwaśna, obojętna

Pokrój: kępy, krzaczkowaty

Zapach: cała roślina

Wysokość: 30 cm

Okres kwitnienia: VI, VII, VIII, IX

Trwałość liści: sezonowe

Wilgotność: gleba umiarkowanie wilgotna, gleba umiarkowanie sucha

Stanowisko: słońce

Zastosowanie: w grupie, ogrody przydomowe, małe ogrody, parki, zieleń miejska, pojemniki, balkony, ogrody wiejskie, skalniaki, rabaty, obwódki rabat

Spis treści

Opis rośliny Wymagania i uprawa Pielęgnacja Szkodniki i choroby Zastosowanie Polecane odmiany Ciekawostki Gdzie kupić?

Aksamitka rozpierzchła (Tagetes patula) to roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Gatunek pochodzi z Meksyku, ale jest bardzo rozpowszechniony na całym świecie i uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna.

Wygląd aksamitki rozpierzchłej

W naturze ta jednoroczna roślina może osiągnąć 75 cm wysokości, ale w klimacie umiarkowanym aksamitka rozpierzchła dorasta do ok. 40-50 cm (w ogrodach uprawiane są najczęściej jej niskie odmiany). Tworzy grube, sztywne, rozgałęzione pędy, pokryte dużymi, pierzastymi, ciemnozielonymi liśćmi.

Aksamitka rozpierzchła kwitnie od wiosny do jesieni (VI-X). Na szczytach pędów rozwija duże, pojedyncze, koszyczkowe kwiaty o żółtych kwiatach rurkowych, otoczonych szerokimi, żółtymi, rozłożystymi, lekko karbowanymi i pofalowanymi na wierzchołku kwiatami języczkowymi. U odmian ozdobnych, kwiaty mają kolor czerwony lub pomarańczowy i często są pełne lub dwukolorowe.

Cała roślina wydziela intensywny zapach, szczególnie po roztarciu liści.

● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści

Wymagania i uprawa aksamitki rozpierzchłej

Aksamitka rozpierzchła w uprawie oczekuje przede wszystkim słonecznego stanowiska. W stosunku do podłoża jest miej wymagająca i urośnie na każdej, przeciętnej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej glebie ogrodowej. Nie lubi jednak ekstremalnych warunków takich jak susza czy zalanie. Aksamitki są wrażliwe na mróz.

Aksamitkę rozmnaża się wyłącznie z nasion. Wczesna wiosna to czas, kiedy można wysiewać nasiona aksamitki, jeśli chcemy mieć dorodne i kwitnące rośliny w maju (po minięciu ryzyka wiosennych przymrozków). Nasiona można siać też wprost do gruntu (IV-V), ale zbyt gęste wschody trzeba przerywać. Rośliny uprawiane na odpowiednim stanowisku mogą dawać samosiew.

Warto wiedzieć, że aksamitki posiadają silne właściwości allelopatyczne i w ogrodzie działają zniechęcająco na niektóre szkodniki (owady, nicienie glebowe, a nawet gryzonie) oraz ogranicza wzrost chwastów.

Pielęgnacja aksamitki rozpierzchłej

W okresie wegetacyjnym nie oczekuje nawożenia, a jeśli zostanie zasilona nawozami azotowymi, rozwinie dużo liści kosztem kwiatów.

Aksamitkę rozpierzchłą warto podlewać w czasie przedłużających się okresów bez deszczu – wtedy ładnie i długo kwitnie.

Szkodniki i choroby aksamitki rozpierzchłej

Niestety, młode aksamitki bywają przysmakiem ślimaków, które potrafią w krótkim czasie niemal całkowicie ogołocić je z liści.

Zastosowanie aksamitki rozpierzchłej

Aksamitka rozpierzchła to najczęściej uprawiany gatunek aksamitek w naszych ogrodach. Doskonale sprawdza się w wielogatunkowych kompozycjach rabatowych jak i jednogatunkowych dywanów kwiatowych. Aksamitki to uniwersalne kwiaty do ogrodu, warzywnika czy donicy. Nadają się również na obwódki rabat, chodników i trawników oraz do pojemników na balkonach i tarasach.

Roślina doskonale komponuje się też z gatunkami jednorocznymi jak np. begonie stale kwitnące, żeniszki meksykańskie, szałwie błyszczące czy petunie.

● Polecamy: Projekt ogrodu w 5 minut i to za darmo. Wypróbuj naszą aplikację do projektowania ogrodów online

Wybrane odmiany aksamitki rozpierzchłej

Aksamitka rozpierzchła posiada wiele odmian, ale do najczęściej dostępnych należą odmiany rosnące do ok. 20-30 cm wys., które są zaliczane do oddzielnego podgatunku – aksamitki niskiej (łac. Tagetes patula nana). Rośliny te mogą mieć kwiaty zarówno pojedyncze jak i pełne.

'Bonanza Bolero' – kwiaty pomarańczowe z brązowymi przebarwieniami
'Red Marietta' – kwiaty pojedyncze, czerwonobrązowe z żółtą obwódką
'Honey Moon' – kwiaty żółte, pełne
'Mandarin' – kwiaty pomarańczowe, pełne
'Carmen' – kwiaty mahoniowo-brązowe, pełne
'Mr. Majestic' – kwiaty pojedyncze, brązowe z żółtym, podłużnym pasem na każdym płatku
'Pascal' – kwiaty pojedyncze, żółte z brązową plamą u nasady płatków
'Sunny' – kwiaty pojedyncze, żółte
'Giant Bicolour' – kwiaty duże, pełne, brązowo-bordowe z żółtą nieregularną obwódką

Ciekawostki o aksamitce rozpierzchłej

Płatki kwiatów i liście aksamitek są jadalne. Mają wytrawny, gorzki smak stąd głównie są składnikami mieszanek ziołowych – przypraw dodawanych do potraw. Potrawy z aksamitkami są popularne w krajach, gdzie rośliny te rosną naturalnie (np. Meksyk, Kaukaz).

Rośliny cenione są też w ogrodnictwie ekologicznym, gdyż ich silny zapach odstrasza mszyce oraz nicienie. Z tego względu często sadzi się je w warzywnikach, a nawet w tunelach z pomidorami i papryką. Z aksamitek przygotowuje się też naturalne preparaty ochrony roślin.

Gdzie kupić aksamitkę rozpierzchłą?

Aksamitki rozpierzchłę można kupić w formie sadzonek w różnych sklepach ogrodniczych (głównie stacjonarnych) wiosną, w maju, a nasiona aksamitek znajdziemy w bardzo wielu sklepach, również internetowych, np.:

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: YuiYuize, ok_fotoday / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś artykuł do końca. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera. Zajrzyj do naszego sklepu internetowego, dołącz do dyskusji na forum ogrodniczym i wypróbuj aplikację do projektowania ogrodu.