Właściwa pielęgnacja najlepszym sposobem na zapobieganie problemom
Podobnie, jak w przypadku wielu roślin balkonowych, w czasie uprawy petunii oraz surfinii mogą pojawić się choroby grzybowe. Warto pamiętać, że zazwyczaj ich rozwojowi sprzyjają niekorzystne warunki pogodowe lub niewłaściwa pielęgnacja roślin. Do najczęstszych błędów uprawowych, prowadzących do rozwoju chorób grzybowych należą między innymi: nadmierne podlewanie, polewanie liści w czasie podlewania, zbyt duże zagęszczenie roślin (brak przewiewu), zbyt zacienione stanowisko, zbyt wysoka wilgotność powietrza. Na pojawienie się i rozwój chorób grzybowych może mieć wpływ także pogoda, np. deszczowe, wilgotne i ciepłe lato lub duże różnice temperatur. Z pewnością na odporność roślin i ich optymalny wzrost ma także zapewnianie im odpowiednich warunków uprawy i niezbędnej pielęgnacji.
Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia chorób na roślinach, warto więc odpowiednio dbać o surfinie i perunie i przede wszystkim posadzić je w odpowiednim podłożu. Najlepiej będą rosły w żyznym, bogatym w próchnicę, ale też dobrze przepuszczalnym podłożu o lekko kwaśnym odczynie (pH 5,5-6,6). Może być to np. piaszczysto-gliniasta gleba ogrodowa, ale zwykle najlepszym wyborem jest zakupienie specjalnej ziemi do kwiatów balkonowych, w tym surfinii.
● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści
Trzeba mieć świadomość, że petunie i surfinie nie tolerują nawet krótkich okresów przesuszenia, dlatego należy systematycznie podlewać te kwiaty balkonowe. Jest to szczególnie ważne w czasie letnich upałów, kiedy mogą wymagać nawet dwukrotnego nawadniania w ciągu dnia. W związku z tym, do uprawy petunii i surfinii należy wybierać tylko donice z otworami odpływowymi w dnie, aby nadmiar wody mógł swobodnie odpływać z podłoża. Nadmiar wilgoci w glebie i brak odpływu szybko powoduje gnicie i obumieranie systemu korzeniowego, a potem całych roślin. Należy pamiętać, aby podlewać rośliny, bezpośrednio do gleby i nie moczyć liści.
Zarówno petunie, jak i surfinie kwitną bardzo obficie przez cały sezon, ale tylko na stanowiskach słonecznych, gdzie będzie do nich docierać jak najwięcej światła w ciągu dnia. Nie przeszkadza im nawet mocno nasłonecznione miejsce i silne słońce latem (gdy są odpowiednio nawadniane). Ustawienie ich w miejscu zacienionym (brak światła), opóźnia lub znacznie osłabia kwitnienie, a także może sprzyjać rozwojowi chorób.
Obok podlewania, niezbędne dla kwitnienia i wzrostu tych „żarłocznych” roślin jest regularne zasilanie odpowiednimi nawozami. Najprostszym i przynoszącym najlepsze efekty jest zastosowanie rozpuszczalnych w wodzie, dobrze i szybko przyswajalnych mineralnych nawozów lub preparatów wieloskładnikowych do surfinii na balkonie. Mają one odpowiednio dobrany i zbilansowany skład oraz zawierają także potrzebne mikroelementy (np. żelazo).
Najczęstsze choroby petunii i surfinii
Szara pleśń
Do najczęściej atakujących surfinie lub petunie chorób grzybowych należy szara pleśń, a jej rozwojowi sprzyja zbyt obfite podlewanie, zraszanie wodą liści oraz deszczowe i ciepłe lato. Choroba atakuje nadziemne części roślin, a jej charakterystycznym objawem są brunatne plamy, pojawiające się na liściach, pędach lub kwiatach i z czasem pokrywają się one szarym, pylącym nalotem. W wyniku rozwoju szarej pleśni wzrost zostaje szybko zahamowany i roślina szybko zamiera, infekując przy okazji kolejne rośliny rosnące obok.
► Co robić?
Aby ograniczać rozwój tej choroby należy unikać nadmiernego podlewania, moczenia liści i zadbać o właściwe odstępy między roślinami. Gdy chorób się już rozwinie, może zwalczać ją preparatami (najlepiej w sprayu) przeciwgrzybowymi, np. Biosept, Saprol, Agricolle lub preparatami naturalnymi.
● Polecamy: Projekt ogrodu w 5 minut i to za darmo. Wypróbuj naszą aplikację do projektowania ogrodów online
Mączniak prawdziwy
Bardzo często występującą na tych roślinach choroba grzybową jest także mączniak prawdziwy, atakujący głównie młode liście surfinii lub petunii. Na liściach porażonych roślin pojawiają się plamy, które pokrywają się białym, mączystym nalotem. Rozwój choroby powoduje zwijanie się, zasychanie i zamieranie liści. Rozwojowi mączniaka sprzyjają różnice temperatur i wysoka wilgotność powietrza, szczególnie na przełomie wiosny i lata.
► Co robić?
Po zauważeniu pierwszych objawów należy jak najszybciej usunąć porażone liście lub pędy, a rośliny opryskać preparatem grzybobójczym (np. Amistar).
Choroby wirusowe
Oprócz chorób grzybowych, surfinie mogą atakować także choroby wirusowe, a najczęściej występującą może być wirus mozaiki tytoniu, który bardzo łatwo się przenosi na kolejne rośliny. Objawem tej choroby są rozszerzające się stopniowo, charakterystyczne zielono-żółte przebarwienia na liściach, co prowadzi do ich zamierania.
► Co robić?
Choroby wirusowe ciężko zwalczyć, dlatego po zauważeniu objawów najlepiej jak najszybciej usunąć i zniszczyć chorą roślinę.
Szkodniki petunii i surfinii
W uprawie petunii lub surfinii kłopoty najczęściej sprawia mączlik szklarniowy i mszyce - owady żerujące na liściach i wysysające z nich soki.
Mączlik, czyli biaława muszka, często latająca wokół roślin składa jaja i żeruje na spodniej stronie liści. Z czasem liście żółkną, deformują się i zasychają. Szkodniki te rozwijają się najczęściej w suchych, zacisznych miejscach, np. na roślinach uprawianych w pomieszczeniach.
Powszechnie występujące na wielu roślinach ozdobnych mszyce, szybko się rozmnażają i występują głównie na szczytach młodych pędów w bardzo dużej liczbie, wysysając z nich soki. Przy dużym nasileniu, często oblepiają szczelnie nawet całe rośliny i hamują ich wzrost, rozwój i kwitnienie. Ponadto, w wyniku ich żerowania na liściach powstaje także klejąca spadź również negatywnie wpływająca na wzrost i sprzyjająca rozwojowi grzybów.
Zarówno mączlika, jak i mszyce na surfiniach i petuniach najlepiej jak najszybciej zwalczać specjalnymi preparatami owadobójczymi, np. Mospilan, Polysect, Karate lub preparatami naturalnymi (np. Agrocover, wywary z wrotyczu lub tytoniu). Można także sadzić w pobliżu petunii lub surfinii rośliny, które dzięki swoim właściwościom odstraszają szkodniki, np. warzywa cebulowe (cebula lub czosnek), mięta, lawendy, nasturcja.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: inna717 / AdobeStock