Co zrobić, kiedy lawenda słabo rośnie?
Lawenda (łac. Lavandula) to w ostatnich latach jedna z najpopularniejszych roślin uprawianych w ogrodzie. Gdyby przeprowadzić ranking, to prawdopodobnie znalazłaby się na wysokiej pozycji w "TOP 10 roślin do ogrodu".
Często wykorzystujemy ją na rabatach i sadzimy w pojemnikach na balkonach czy tarasach. W większych ogrodach można tworzyć z niej malownicze lawendowe pola. Efekt będzie niezwykły, szczególnie jeśli rośliny będą zadbane, zdrowe i dobrze zagęszczone. Nie zawsze jednak to się nam udaje. Na co więc trzeba zwracać uwagę podczas uprawy lawendy?
Jakie problemy w uprawie lawendy występują najczęściej? Jak je rozwiązać?
1. Przemarzanie lawendy: Jak skutecznie chronić rośliny?
Lawenda jest opisywana w literaturze ogrodniczej jako roślina mrozoodporna i dobrze przystosowana do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. W praktyce jednak zdarza się, że zimą wiele roślin przemarza. Warto więc sprawdzać wytrzymałość na mróz. Strefa mrozoodporności obejmuje zakres ujemnych temperatur, jakie wytrzymuje dany gatunek i odmiana. Trzeba także wziąć pod uwagę dodatkowe czynniki ryzyka w trakcie zimy - np. brak pokrywy śnieżnej podczas mroźnej zimy, anomalie pogodowe (gwałtowne okresy ochłodzenia po kilku dniach odwilży), wiosenne przymrozki oraz zbyt ciężkie, wilgotne podłoże. Na szczęście lawendę można chronić przed skutkami zimy na różne sposoby.
Rozwiązanie problemu
- Podstawową metodą jest prawidłowe przygotowanie gleby podczas sadzenia lawendy. Podłoże powinno być nie tylko żyzne i wapienne, ale także przepuszczalne.
- Jeśli gleba jest zbyt ciężka, rozwiązaniem będzie jej rozluźnienie (np. piaskiem) lub wykonanie dobrego drenażu.
- Przed nadejściem zimy zaleca się zastosować grubą, nawet kilkucentymetrową warstwę ściółki, która ochroni korzenie przed mrozem.
- W chłodniejszych rejonach lepiej zrezygnować z wrażliwych gatunków i odmian i postawić na te najbardziej mrozoodporne, sadząc lawendę wąskolistną (Lavandula angustifolia). Lawendę francuską (Lavandula stoechas) w Polsce lepiej uprawiać w pojemnikach i przed nadejściem mrozów po prostu przenieść ją do pomieszczenia.
Fot. Pixabay 1 – lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia), 2 – lawenda francuska (Lavandula stoechas) |
2. Choroby grzybowe lawendy: Jak je pokonać?
Lawenda rzadko choruje, jednak gdy jest niewłaściwie pielęgnowana może być porażana przez różne patogeny. Najczęstsze choroby lawendy to: szara pleśń (szary nalot na pędach), fytoftoroza (żółknięcie, brązowieniei zamieranie całych roślin) i septoriozę )na listkach okrągłe, brązowe plamy). Infekcji nie da się całkowicie ograniczyć, ale można im zapobiegać (np. przez odpowiednią pielęgnację). Dowiedz się więcej o chorobach lawendy
Rozwiązanie problemu
- Kluczem jest prawidłowe przygotowanie gleby, a potem utrzymanie zasadowego odczynu. Podłoże powinno być przede wszystkim przepuszczalne, w podmokłym lawenda będzie chorowała.
- Sporadycznie (np. raz w sezonie) warto mierzyć pH podłoża. Jeśli mamy kilkanaście czy kilkadziesiąt sadzonek lawendy, pomiary trzeba wykonać w kilku miejscach. Prawidłowy odczyn wpływa m.in. na pobór wody i składników pokarmowych, a także odporność roślin. Dowiedz się, jak zbadać pH gleby
- Jeśli gleba jest zbyt kwaśna, warto zastosować odkwaszające nawozy wapniowe. Natomiast do utrzymania zasadowego odczynu dobrze nadaje się dolomit.
- Warto zadbać także o odpowiednie stanowisko. Lawenda powinna rosnąć w miejscu słonecznym i przewiewnym, w odpowiednim zagęszczeniu (najczęściej w rozstawie 30 x 30 cm).
- Chorobom lawendy można też zaradzić stosując środki ochrony roślin oraz ekologiczne preparaty - np. gnojówki z roślin. W okresie upałów te o delikatnym działaniu można wykorzystać nawet do podlewania gleby (np. wywary ze skrzypu).
3. Przesuszenie lawendy: Jak przywrócić jej witalność?
Lawenda rosnąca w gruncie dobrze znosi okresowe przesuszenie. W warunkach naturalnych rośnie na ubogich i piaszczystych glebach w rejonie basenu Morza Śródziemnego. Problem może pojawić się w uprawie pojemnikowej na balkonach i tarasach. W upalne dni lawendę rosnącą w doniczkach trzeba podlewać codziennie. Zaniedbanie może szybko doprowadzić do przesuszenia roślin. Co wtedy robić?
Rozwiązanie problemu
- Pomocna może być kąpiel rośliny (doniczki należy wstawić do pojemnika wypełnionego wodą i pozostawić na kilka godzin) oraz chwilowe przeniesienie lawendy w miejsce lekko zacienione (ale nie całkowicie zacienione).
- Nawet przyschnięta lawenda może odbić po przycięciu. Przesuszenie to jeszcze nie powód, aby wyrzucić cenny egzemplarz. Lepiej sprawdzić jej zdolności regeneracyjne. Dowiedz się, jak i kiedy przycinać lawendę
- Jeśli decydujemy się na uprawę lawendy w doniczce, w czasie sadzenia podłoże warto wymieszać z hydrożelem, który zatrzymuje wodę.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: Riala / Pixabay