Dlaczego warto posadzić go w ogrodzie?
Dereń jadalny jest rośliną niezwykle ozdobną, szczególnie gdy kwitnie. Kwiaty pojawiają się jeszcze przed rozwojem liści w okolicach lutego i marca. Niewielkie, żółte kwiaty zebrane są w baldachimy i mogą się utrzymywać nawet przez 7 tygodni. Liście derenia są ciemnozielone, a przy ciepłej jesieni pięknie wybarwiają się na pomarańczowo lub czerwono.
Krzew rośnie dość wolno, dorastając maksymalnie do 7 metrów wysokości. Owocowanie może rozpocząć się od sierpnia do października w zależności od odmiany. Czerwone, drobne owoce o owalnym kształcie pięknie zdobią krzew, a dodatkowo są jadalne. Owoce derenia wykorzystywane są głównie na przetwory, ale można je również spożywać na surowo lub dodawać do deserów. Chętnie przygotowywana jest również dereniówka, czyli nalewka z derenia. Zawierają duże ilości antyoksydantów i flawonoidów, które moją korzystny wpływ na zdrowie. Dodatkowo owoce derenia mogą pomóc w dolegliwościach trawiennych.
Wszystko to sprawia, że dereń jadalny jest bardzo pożądaną rośliną w ogrodzie – zarówno ze względu na ozdobny wygląd, jak i możliwości kulinarne.
Wyświetl ten post na Instagramie
Czy jest samopylny? Czy potrzeba dwóch dereni, by mieć owoce?
To krzew samopylny, co oznacza, że nie potrzebuje zapylacza. Mimo to najlepiej sadzić go w parach, wybierając dwie różne odmiany, gdyż zapewnia to obfitsze owocowanie. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre odmiany (Jolico) są obcopylne i w takim przypadku muszą być zasadzone z inną odmianą, aby krzew dawał owoce. Wszystkie odmiany mogą być zapylaczami dla pozostałych dereni.
Jakie odmiany wybrać?
W sklepach ogrodniczych można kupić najróżniejsze odmiany derenia jadalnego. Przedstawiamy te najciekawsze i najpopularniejsze.
- Bolestraszycki – dorasta do 6 metrów i wykazuje bardzo dużą odporność na mróz, a okrycia na zimę wymagają jedynie młode osobniki. Wyróżnia się dużymi, jak na derenie owocami, które ważą około 3 g.
- Juliusz – może osiągać nawet 6 metrów wysokości, rośnie wolno, a z wiekiem ten proces dodatkowo spowalnia. Wysoka mrozoodporność. Owoce czerwono-różowe nieco mniejsze niż u Bolestraczyskiego.
- Nikołka – ukraińska odmiana o ciemnoczerwonych, sporych, słodkich owocach w kształcie łzy. Kompaktowa korona i maksymalna wysokość sprawiają, że dereń Nikołka jest szczególnie polecany do mniejszych ogrodów.
- Raciborski – owoce w kolorze wiśniowym doskonale nadają się nalewkę. Ta odmiana ma rozłożysty pokrój i osiąga do 5. metrów wysokości i 2. metrów szerokości.
- Swietljaczok – odmiana o największych owocach i najmniejszych pestkach. Zwarta korona, wysokość do 4. metrów.
- Variegata – odmiana derenia o bardzo ozdobnym wyglądzie. Zielone liście posiadają nieregularne, białe obrzeżenie. Jesienią wybarwiają się na czerwono. Owoce ciemnoczerwone, bardzo soczyste.
Kiedy i gdzie sadzić dereń jadalny?
Dereń jadalny to krzew długowieczny, który nie ma dużych wymagań względem uprawy, dlatego polecany jest nawet dla początkujących ogrodników.
Termin sadzenia
Sadzonki derenia dostępne są w donicach lub z odkrytym systemem korzeniowym. W pierwszym przypadku roślinę można sadzić przez cały okres wegetacyjny. Sadzonki z gołym korzeniem sadzi się wczesną wiosną lub jesienią, pamiętając, aby korzenie i pędy przyciąć na długość około 15. cm.
Oświetlenie
Dereń jadalny dobrze radzi sobie w półcieniu, ale plony są najobfitsze, a owoce najsłodsze, gdy zostanie posadzony w miejscu bardzo słonecznym.
Gleba
Najlepiej rośnie na glebach żyznych i piaszczysto-gliniastych, które są bogate w wapń. Odczyn podłoża powinien być obojętny lub lekko kwasowy. Dereń gorzej znosi gleby kwaśne, ale i na takim podłożu wyrośnie. Bardzo ważne jest, aby gleba była stale wilgotna, ale krzewu nie należy przelewać. Podczas suchej wiosny i gorącego lata krzew może wymagać podlewania, co najlepiej robić wczesnym rankiem, aby roślina zdążyła obeschnąć.
Jak dbać o dereń jadalny?
Nawożenie derenia jadalnego nie powinno być intensywne, gdyż roślina nie ma dużych wymagać, co do składników pokarmowych, a to oznacza, że łatwo ją przenawozić. Najlepiej nawóz naturalny (np. obornik) zastosować wczesną wiosną.
Bardzo ważne jest regularne przycinanie derenia jadalnego. Cięcie najlepiej przeprowadzać tuż po kwitnieniu, wycinając chore, zdeformowane i osłabione pędy. Warto też nieznacznie prześwietlić koronę, usuwając część pędów. Co 2-3 lata niezbędne jest odmłodzenie rośliny, co się robi poprzez wycięcie kilku najstarszych gałęzi. Dzięki temu młode pędy będą silne rosły i obficie kwitły, a następnie owocowały.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: Pixbay