Jakich błędów unikać podczas urządzania ogrodu? Podpowiadamy!

Działanie bez planu i przemyślenia funkcji ogrodu 

O ile spontaniczne dosadzanie pojedynczych roślin w istniejącym ogrodzie, nie musi zaburzyć jego aranżacji, to już zakładanie go od podstaw w taki sposób może z czasem powodować chaos. Następstwem tego mogą być np. kłopoty z nadmiernie rozrastającymi się roślinami oraz ze zbyt dużą ilością roślin i innych elementów wokół domu, co wpływa na obniżenie funkcjonalności ogrodu i nie zachęca do przebywania w nim na co dzień. Nierzadko, nieprzemyślane działania w ogrodzie generują też dodatkowe koszty i wymagają nakładu czasu i pracy. 

Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac lub sadzeniem roślin, warto więc najpierw zastanowić się chwilę, i wykonać choćby uproszczony plan lub szkic terenu (np. na kartce w kratkę) z inwentaryzacją elementów, które już mamy w ogrodzie. Na szkic inwentaryzacyjny nanosimy przede wszystkim rosnące już rośliny, stojące budynki, zaznaczamy przebieg instalacji itp. z zaznaczeniem wszelkich odległości tych elementów od siebie. Najprościej wykonać taką inwentaryzację w wygodnej skali 1:100, czyli jeden centymetr na szkicu będzie odpowiadał jednemu metrowi w terenie. Inwentaryzacja będzie dobrym, rozsądnym punktem wyjścia do stworzenia planu lub projektu nasadzeń pasujących do dostępnej przestrzeni i urządzania całego ogrodu.

Równocześnie, na tym etapie warto już zastanowić się i wiedzieć, jaką funkcję ma pełnić przyszły ogród. Warto przemyśleć, czy planowany ogród ma służyć tylko do wypoczynku, czy może jednak raczej tylko do uprawy roślin, a może łączyć różne funkcje. Łatwiej będzie nam planować ogród wiedząc, do czego ma nam służyć, czyli co chcemy w nim robić. To ważne, ponieważ dzięki temu zdecydujemy jak duża ma być rekreacyjna przestrzeń trawnika, a ile miejsca przeznaczyć na rabaty i grządki z roślinami lub inne zakątki wypoczynkowe. O wiele lepiej będzie służył nam ogród, spełniający nasze oczekiwania i urządzony zgodnie z naszymi potrzebami. 

Oczywiście nie trzeba wszystkiego wykonywać samodzielnie i jeśli nie czujemy się na siłach, można zwrócić się o pomoc do specjalistów, czyli doświadczonych ogrodników lub projektantów zieleni albo po prostu do firm ogrodniczych. 

Zaburzenie proporcji w projekcie ogrodu 

Przy planowaniu ogrodu warto także zwrócić uwagę na równowagę pomiędzy częścią roślinną, a innymi elementami zagospodarowania terenu wokół domu, np. nawierzchniami lub innymi elementami budowlanymi. Jeśli nie wyważymy odpowiednio proporcji, czyli przesadzimy i zaplanujemy np. zbyt dużą powierzchnię nawierzchni z kostki brukowej w stosunku do reszty ogrodu, będzie on bardziej przypominał parking niż roślinną oazę przy domu. 

Niewłaściwy dobór roślin do warunków w ogrodzie 

Projektując lub planując ogród, trzeba też koniecznie przemyśleć dobór roślin, jakie chcemy posadzić. Częstym błędem jest spontaniczne kupowanie roślin, bez znajomości ich wymagań i docelowych rozmiarów i sadzenie w niewłaściwych odstępach od siebie. 

Po kilku sezonach rośliny rosną słabo, chorują albo nawet zamierają, wymagają corocznego cięcia lub przesadzania, właśnie dlatego, że znalazły się w nieodpowiednich dla nich warunkach glebowych i klimatycznych, czy w niewłaściwej rozstawie lub na nieodpowiednim stanowisku. 

Aby uniknąć wszystkich tych kłopotów, warto przede wszystkim zorientować się jaki rodzaj gleby mamy w ogrodzie, a także jak jest oświetlony – czy przeważa słońce, czy cień. Szczególnie istotne dla przyszłego powodzenia w uprawie roślin jest poznanie rodzaju gleby, jaką dysponujemy. Trzeba pamiętać, że różne grupy roślin mogą wymagać konkretnej kwasowości (pH) gleby, np. iglaki i niektóre krzewy (azalia, różanecznik, hortensja, wrzos, borówka) wymagają gleb kwaśnych, a z kolei inne rośliny nie lubią nadmiernie kwaśnych gleb. Ważna jest także struktura gleby i jej zasobność w składniki pokarmowe. Należy sprawdzić jakie rośliny lepiej będą się czuły np. gliniastej, wilgotnej glebie, a które wolą raczej lekkie, przepuszczalne podłoża. 

Z kolei, jeśli np. mamy w ogrodzie wilgotną, gliniastą glebę i raczej zacieniony ogród, a kupimy rośliny, które nie lubią takich warunków, szybko przestaną być dekoracyjne. Analogicznie będzie w przypadku, gdy na bardzo słonecznych stanowiskach będziemy sadzić rośliny wolące lekki lub pełny cień. 

Nie można też zapomnieć o sprawdzeniu odporności danego gatunku na mróz oraz w jakiej strefie mrozoodporności znajduje się ogród. Warto wiedzieć po prostu, czy planowane nasadzenia zniosą zimę w naszym klimacie. Rośliny dobrane zgodnie z ich wymaganiami i dostosowane do warunków panujących w ogrodzie, będą lepiej rosły i atrakcyjnie wyglądały, a ich pielęgnacja będzie mniej kłopotliwa. 

Niewłaściwe komponowanie i sadzenie roślin 

Oprócz rozsądnego doboru konkretnych roślin, ważne jest także ich przemyślane rozplanowanie i później sadzenie na w ogrodzie. Lepiej unikać sadzenia pojedynczych roślin na terenie całego ogrodu, a starać się raczej grupować je i tworzyć rabaty lub inne kompozycje (np. piętrowe, czyli rośliny wyższe sadzimy za niższymi). W ogrodzie mogą oczywiście rosnąć pojedyncze rośliny (np. duże drzewa czy krzewy), jako akcenty dekoracyjne, ale lepiej planować je w zgodzie z resztą ogrodu. Nie należy także planować i sadzić roślin w zbyt małych odstępach, ponieważ w kolejnych latach będzie przysparzało wielu problemów. Najlepiej sprawdzić lub dowiedzieć się, jakie docelowe rozmiary osiąga dana roślina i jakiej potrzebuje przestrzeni. 

Brak harmonogramu prac 

Zanim zaczniemy realizować projekt i urządzać nowy ogród, powinniśmy dobrze zaplanować niezbędne prace. Nieprzemyślana kolejność zadań do wykonania może powodować ich wzajemną kolizję i wydłużyć czas urządzania ogrodu, ponieważ trzeba będzie ponownie wykonać te same prace. 

• W pierwszej kolejności, warto zaplanować montaż wszelkich przewidzianych instalacji (np. nawadniających, elektrycznych). Najpraktyczniej zrobić to po przeprowadzeniu robót ziemnych, ale przed rozpoczęciem prac budowlanych (jak np. układanie nawierzchni). ▶ Dowiedz się więcej
  
  
• Następnym etapem urządzania ogrodu, który nie będzie kolidował z kolejnymi pracami może być wykonanie ścieżek i tarasów (np. z kostki brukowej, płyt, kruszywa, czy innych materiałów), a także tzw. małej architektury – wiat, altan, pergoli, trejaży, czy oczek wodnych. ▶ Dowiedz się więcej
  
  
• Kolejnym krokiem jest sadzenie roślin w odpowiednich odległościach według projektu lub planu nasadzeń. Najlepiej zrobić to niemal na sam koniec, po to by nie uszkodzić roślin podczas wcześniejszych prac (np. montażu instalacji czy innych prac budowlanych). Pamiętamy o odpowiednich odległościach sadzenia. ▶ Dowiedz się więcej
  
  
• Ostatnim etapem urządzania ogrodu (po zakończeniu prac ziemnych, budowlanych i posadzeniu roślin) powinno być zakładanie trawnika. Wcześniejsze wysiewanie, czy układanie trawnika może skończyć się po prostu jego zniszczeniem (zadeptaniem). ▶ Dowiedz się więcej

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Ozgur Coskun / Adobe Stock