Malina właściwa (łac. Rubus idaeus), czyli dobrze nam znana roślina dająca pyszne czerwone owoce, zwykle dorasta do ok. 2-2,5 m wysokości. W zależności od odmiany kwitnie od maja do sierpnia. W uprawie spotyka się maliny letnie (niepowtarzające kwitnienia) oraz jesienne (powtarzające kwitnienie). Maliny letnie owocują na pędach dwuletnich, jesienne natomiast na pędach jednorocznych i dwuletnich.
Sadzenie malin
Gdzie i kiedy sadzić maliny?
- Maliny można sadzić zarówno jesienią (od końca października do połowy listopada), jak i wiosną.
- Głębokość sadzenia nie jest duża – z reguły wystarczy umieścić sadzonki w dołach o głębokości 15-20 cm.
- Odległość pomiędzy roślinami powinna wynosić ok. 0,5 m, a pomiędzy rzędami 2 m.
- Krzewy warto uprawiać na redlinach (usypanych wałach z ziemi o wys. 15-30 cm). Taki sposób uprawy ogranicza ryzyko występowania chorób korzeniowych.
- Maliny letnie uprawia się w szpalerze przy drutach, jesienne (powtarzające kwitnienie) natomiast mogą rosnąć w rzędzie bez podpór.
- Po posadzeniu pędy powinno się skrócić na wys. 30-50 cm.
Odmiany malin
Jakie maliny wybrać?
Popularne odmiany malin letnich to 'Benefis', Tulameen', 'Beskid', a jesiennych: 'Polka', 'Polana', 'Polesie'. Dla hobbystów natomiast interesujące mogą być także odmiany 'Poranna Rosa' oraz 'Bristol' wytwarzające kolejno żółte i czarne owoce.
Polecamy późne maliny
Kolorowe odmiany malin
Miniaturowa malina (i jeżyna)
Wymagania malin
Jakie jest najlepsze miejsce dla malin?
STANOWISKO
Maliny lubią słoneczne, ciepłe i przewiewne stanowiska. Wybór takiego miejsca może zapobiec występowaniu chorób grzybowych. Roślina jest mrozoodporna i większość odmian może być z powodzeniem sadzona nawet w chłodniejszych regionach Polski.
GLEBA
Krzewy nie mają dużych wymagań glebowych, chociaż nie nadają się do sadzenia na niektórych typach gleby. Optymalne są podłoża żyzne, próchnicze, średnio wilgotne o lekko kwaśnym odczynie (ph 5,5-6,5). Natomiast należy unikać sadzenia malin na glebach piaszczystych, suchych lub okresowo zalewanych (to ostatnie może prowadzić do szybkiego gnicia korzeni).
Pielęgnacja malin
Cięcie malin letnich i jesiennych
Przycinanie malin letnich i jesiennych różni się od siebie, dlatego że ich owoce zawiązują się na różnych rodzajach pędów – malina letnia owocuje na pędach dwuletnich, a jesienna na jednorocznych.
Przycinanie malin letnich
Maliny letnie (owocujące na pędach dwuletnich) przycinamy jesienią lub wiosną – należy usunąć wszystkie dwuletnie pędy, które zakończyły owocowanie. Jednocześnie warto ograniczyć liczbę pędów jednorocznych, które będą owocowały wkrótce. Na jednym krzewie warto pozostawić 3-5 pędów, likwidując te najsłabsze, chore oraz uszkodzone. Następnie pozostawione pędy trzeba zawijać na drutach.
Przycinanie malin jesiennych
Maliny jesienne (powtarzające owocowanie, owocujące na pędach jednorocznych) optymalnie wycina się pędy tuż przy ziemi po jesiennym owocowaniu. Oczywiście niewycięte pędy będą dawały plon w przyszłym roku, jednakże jest on z reguły znacznie słabszy i taki sposób uprawy jest raczej nieopłacalny.
Pielęgnacja malin
Podlewanie i nawożenie malin
Nawadnianie jest jednym z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych u malin, znacznie wpływającym na wielkość plonu. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest instalacja systemów nawadniających. Dokarmianie również jest wymagane w uprawie malin. Krzewy dobrze reagują na nawożenie organiczne (warto je wykonać jeszcze przed sadzeniem roślin). Z kolei przy stosowaniu nawozów mineralnych warto kierować się zasadą, aby wiosną i na początku lata stosować nawozy azotowe o spowolnionym działaniu, a później wykorzystywać już nawozy potasowe i fosforowe.
Pielęgnacja malin
Inne zabiegi pielęgnacyjne
Istotnym zabiegiem w uprawie malin jest odchwaszczanie. Z reguły na plantacjach stosuje się herbicydy, natomiast w przydomowych działkach wystarczy regularne ręczne usuwanie niepożądanych roślin.
Dobrym rozwiązaniem w uprawie malin jest ściółkowanie gleby w rzędach (i jeśli posiadamy dość materiału) również z międzyrzędach. Taki zabieg zarówno ogranicza zachwaszczenie, jak i wyparowywanie wody.
Choroby i szkodniki malin
Co może atakować nasze maliny?
Częstymi chorobami, które dotykają maliny jest szara pleśń, antraknoza i zamieranie pędów. Należy uwzględnić je w programie ochrony. Skuteczne preparaty to m.in. Switch i Mythos. Natomiast ze szkodników mogą pojawić się mszyce (na pędach i liściach), kistnik malinowiec (robaczywe owoce) lub kwieciak malinowiec (uszkadza pąki kwiatowe).
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia tytułowe: Aritha / Pixabay, edyt. Noemi Ducza / Unsplash