Tawuła (Spiraea) to rodzaj krzewów liściastych z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest znanych ok. 100 gatunków tawuł z czego większość występuje na terenach strefy umiarkowanej półkuli północnej. Są to niezwykle popularne i lubiane rośliny ogrodowe.
Zależnie od gatunku i odmiany dorastają od 0,6 do 2 m wysokości. Są zwarte i wytwarzają wzniesione lub przewisające pędy.
Liście są usytuowane na pędach skrętolegle. Są małe lub średniej wielkości, jajowate lub lancetowate. Mogą być całobrzegie lub piłkowane. Przebarwiają się jesienią na piękną intensywnie pomarańczowo-czerwoną barwę.
Tawuły to rośliny jednopienne. Wytwarzają drobne, pięciopłatkowe, kwiaty zebrane w kwiatostany (grona, wiechy, wierzchotki). Występują one w barwach białej, różowej i purpurowej. W zależności od gatunku tawuły wytwarzają kwiaty na tegorocznych, albo na dwuletnich pędach. Kwitną w kwietniu i maju.
Niektóre tawuły wytwarzają rozłogi i odrosty.
Wymagania i uprawa
Rodzaj ten ma niewielkie wymagania. Najlepsze jest stanowisko słoneczne, gleba przepuszczalna, świeża i najlepiej stale lekko wilgotna (ale znosi krótkotrwałe susze). Niektóre gatunki są wrażliwe na wysokie (zasadowe) pH.
Młode rośliny należy w razie potrzeby podlewać. Dobrze reagują na nawożenie i szybko regenerują się po cięciu.
Tawuły rozmnaża się głównie przez sadzonkowanie.
Zastosowanie
Przez swoje dość małe wymagania i typowy, krzewiasty pokrój tawuły są postrzegane jako jedne z podstawowych roślin ogrodowych. Pasują zarówno do mniejszych jak i dużych ogrodów. Można je uprawiać w dużych pojemnikach na balkonach i tarasach.
Stosowane są do tworzenia niskich żywopłotów jak i na obrzeża rabat. Dobrze sprawdzają się sadzone w odpowiedniej odległości od ogrodzeń. Tawuły mogą być też sadzone jako rośliny okrywowe.
Wybrane gatunki
- Tawuła van Houtte'a (Spiraea x vanhouttei) – liście romboidalne/odwrotnie jajowate, czasem klapowane, grubo ząbkowane, kwiaty białe (zdj. 2)
- Tawuła japońska (Spirea japonica) – ostro ząbkowane liście, kwiaty różowe lub białe w baldachogronach (zdj. 3, 4)
- Tawuła gęstokwiatowa (Spirea densiflora) – liście jajowate, grubo ząbkowane, kwiaty różowe w płaskich kwiatostanach
- Tawuła wczesna (Spirea x arguta) – liście małe, lancetowate, całobrzegie, kwiaty białe, bardzo gęste grona
- Tawuła nippońska (Spiraea nipponica) – liście jajowate do prawie okrągłych, całobrzegie z kilkoma ząbkami na wierzchołku, kwiaty białe
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: alusruvi, atrix9, MrGajowy3, jhenning/Pixabay