Zawilec japoński (Anemone scabiosa syn. Anemone hupehensis var. japonica) zależnie od źródła jest traktowany jako oddzielny gatunek lub grupę odmian zawilca chińskiego (Anemone hupehensis). Rośliny te są zaliczane są do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Należą do grupy zawilców jesiennych będących popularnymi roślinami ozdobnymi uprawianymi w ogrodach na całym świecie.
Wygląd zawilców japońskich
Byliny te dorastają do 60-120 cm. Są zaliczane do średnio wysokich. Łodygi zawilców zależnie od odmiany mogą być pojedyncze lub liczne, bez rozgałęzień lub rozgałęzione. Ich liście w polskim klimacie są sezonowe – opadają na zimę, ale w cieplejszych rejonach świata są wiecznie zielone.
Roślina wytwarza kilka większych liści odziomkowych (do 20 cm długości) i mniejsze liście łodygowe. Blaszki liściowe są zielone, sercowate u nasady, mocno ząbkowane i owłosione (mocniej od spodu). 3-klapowe albo złożone z 3 listków.
Zawilce japońskie i chińskie kwitną od lipca lub sierpnia do pierwszych przymrozków. Wytwarzają baldachokształtne, luźne kwiatostany na szczytach pędów lub w rozgałęzieniach. Kwiat zawilca ma 4-6 cm średnicy, wyraźny żółty środek zbudowany z gęsto wyrastających, żółtych pręcików oraz posiada od 5 płatków (kwiaty pojedyncze) do 10 płatków okwiatu (kwiaty pełne). Płatki są lekko owłosione i mogą występować w kolorach białym lub kremowym oraz u odmian – różowym, purpurowo-różowym, fiołkowym.
Kłącza zawilców japońskich i chińskich są bardzo ciemne, mogą być zdrewniałe.
Wymagania i uprawa zawilców japońskich
Zawilce wymagają stanowisk półcienistych lub cienistych i najlepiej osłoniętych od wiatru. By rośliny były silne i zdrowe trzeba im zapewnić glebę przepuszczalną, próchniczą, żyzną i umiarkowanie wilgotną, o odczynie pH obojętnym lub lekko kwaśnym.
Zawilce jesienne rozmnaża się głównie przez podział lub sadzonkowanie kłączy. Rośliny sadzimy wiosną zapewniając im dobre, głęboko skopane stanowisko, gdyż wytwarzają głęboki system korzeniowy.
Pielęgnacja zawilców japońskich
W upalne lata i susze zawilcom japońskim trzeba zapewnić odpowiednie, systematyczne podlewanie. Bardzo dobrze reagują na nawożenie kompostem.
Poleca się je ściółkować korą, gdyż sprawi ona, że podłoże wokół roślin będzie wolniej wysychać i ograniczać rozwój chwastów.
Szkodniki i choroby zawilców japońskich
Zawilce jesienne nie są często atakowane przesz szkodniki i zwykle nie chorują. W niesprzyjających warunkach możemy się jednak natknąć na mszyce oraz wciornastki. Natomiast wśród chorób grzybowych możliwe jest pojawienie się mączniaka lub plamistości liści.
Zastosowanie zawilców japońskich
Zawilce japońskie do jedne z głównych gatunków kwitnących do sadzenia pod drzewami. Dobrze czują się na półcienistych rabatach w sąsiedztwie innych roślin kwitnących późnym latem i jesienią. W wielu cieplejszych krajach są wykorzystywane jako zimozielone gatunki okrywowe. Niższe odmiany można z powodzeniem wykorzystywać do obsadzania obrzeży rabat i przy ścieżkach ogrodowych.
Zawilce to rośliny często wykorzystywane jako kwiat cięty do świeżych bukietów.
Polecane odmiany zawilców japońskich
Z powodu niezwykłego podobieństwa zawilców japońskiego i chińskiego, konkretne odmiany ozdobne tych roślin możemy znaleźć w sklepach pod obiema tymi nazwami (np. zawilec japoński 'Splendens' oraz zawilec chiński 'Splendens', to jedna i ta sama roślina).
- 'September Charm' – do 80 cm; intensywnie purpurowo-różowe kwiaty
- 'Prinz Heinrich' – do 50 cm; podwójne, ciemnoróżowe kwiaty
- 'Crispa' – liście kędzierzawe
Gdzie kupić zawilce japońskie?
Zawilce są sprzedawane w postaci sadzonek w doniczkach. Są to popularne rośliny, które łatwo znajdziemy w szkółkach roślin ozdobnych i sklepach ogrodniczych. Można je również łatwo kupić przez Internet w sklepach mających w swojej ofercie ozdobne byliny, np.:
Zdjęcia: Katarzyna Jeziorska, iVerde