Świerk pospolity 'Cranstonii'

Świerk pospolity jest gatunkiem rodzimym, najliczniej występującym w północno-wschodniej oraz południowej części kraju. W naszych warunkach klimatycznych to jedno z najszybciej rosnących drzew iglastych; często stosowane w uprawach leśnych, ale też wykorzystywane do celów ozdobnych w ogrodnictwie.

Zróżnicowanie odmianowe świerka pospolitego jest bardzo bogate. W szkółkach i centrach ogrodniczych dostępne są dziesiątki odmian, od miniaturowych karłowatych krzewów po silnie rosnące, kilkudziesięciometrowe olbrzymy. Jedną z ciekawszych, bardzo oryginalnych form, wymagających nieco więcej miejsca w ogrodzie, jest odmiana ‘Cranstonii’, charakteryzująca się tworzeniem długich i nierozgałęzionych pędów. Tego typu formy potocznie są nazywane wężowymi, bo ich wydłużone, pofalowane gałęzie po prostu przywodzą na myśl sylwetkę węża.

🎅 Nie wiesz, co kupić pod choinkę na Święta? Zobacz prezentownik 2025, a w nim 40+ pomysłów na upominki

Świerk pospolity (Picea abies) ‘Cranstonii’ jest bardzo starą odmianą, wyselekcjonowaną w brytyjskiej szkółce Hereford w połowie XIX wieku z siewek odmiany ‘Virgata’. Drzewo rośnie silnie, dorasta do 15 m wysokości i 6 m szerokości, tworzy luźną, ażurową koronę. Pędy wyrastające z pnia pod kątem prostym, są wężowate, prawie bez rozgałęzień, zakończone pojedynczymi pąkami. Z wiekiem korona drzewa zagęszcza się tworząc atrakcyjną, egzotyczną formę. Igły mają do 4 cm długości, są grube i sztywne, ciemnozielone, z szarawym nalotem. Szyszki tworzą się nielicznie, mają do 15 cm długości.

Wymagania i pielęgnacja

Świerk pospolity, pomimo że jest gatunkiem krajowym, ma nieco wyższe wymagania uprawowe, niż gatunki obcego pochodzenia, np. amerykański świerk kłujący. Rośnie jednak dobrze na glebach świeżych, gliniasto-piaszczystych, w miejscach zasobnych w wodę. Nie lubi ubogich gleb piaszczystych, miejsc narażonych na susze oraz obszarów o zanieczyszczonym powietrzu. Wymaga słonecznego stanowiska, najlepiej o wilgotnym i chłodnym mikroklimacie. Zarówno gatunek, jak i jego odmiany są całkowicie odporne na mróz, rzadko chorują. Wśród szkodników mogących atakować świerki najczęściej spotyka się przędziorki (powodujące żółknięcie i opadanie igieł) oraz ochojnika zielonego (odpowiedzialnego za powstawanie ananasowatych, kolczastych galasów u nasady pędów).

Gdzie posadzić?

Ze względu na egzotyczny pokrój odmiana ‘Cranstonii’ cieszy się sporym zainteresowaniem kolekcjonerów i miłośników roślin iglastych. Najefektowniej prezentuje się w miejscach eksponowanych, na tle trawnika lub na rabatach z płożącymi jałowcami. Drzewo osiąga duże rozmiary, stąd nadaje się przede wszystkim do dużych ogrodów i parków.

Opracowanie: Związek Szkółkarzy Polskich Zdjęcie tytułowe: Grzegorz Falkowski (ZSzP) Więcej o roślinach i ich producentach znajdziesz na e-katalogroslin.pl