Jak prawidłowo przycinać drzewa i krzewy?
Kiedy planowane drzewa i krzewy, żywopłoty zostały już posadzone na działce, przychodzi czas na wszelkie działania i wysiłki, aby nasadzenia utrzymywały się w jak najlepszej kondycji. Obowiązki działkowców w tej kwestii są określone w regulaminie ROD, gdzie mowa jest przede wszystkim o odpowiednim przycinaniu drzew i krzewów oraz ochronie roślin.
Chodzi tu główne o takie prowadzenie nasadzeń, by nie przerastały one poza granice działki – dotyczy to zarówno drzew i krzewów owocowych, jak i ozdobnych (także żywopłotów). Ogrodniczą regułą jest także fakt, że drzewa owocowe, które nie są regularnie cięte coraz słabiej owocują.
Kiedy i jak usuwać drzewa z działki?
Jeśli na terenie działki lub ogrodu działkowego zajdzie potrzeba usunięcia drzew (szczególnie starszych) należy sięgnąć po przepisy ustawy o ochronie przyrody, ponieważ działkowców, jako użytkowników gruntu (nie właścicieli!), obowiązują właśnie jej zapisy.
Według obecnie obowiązujących przepisów, drzewa można usuwać (z koniecznością uzyskania zgody lub bez) w zależności od obwodu pnia oraz gatunku.
Fot. Monsterkoi/Pixabay |
Jakie drzewa można wyciąć bez zgody?
Od 17 czerwca 2017 r. bez zezwolenia będzie można usunąć z działki lub z terenu ogólnego ROD drzewa, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:
- 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego
- 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego
- 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew (większość drzew ozdobnych uprawianych na działkach).
W ustawie o rodzinnych ogrodach działkowych znajdziemy jasny zapis, iż działkowiec jest właścicielem nasadzeń oraz naniesień na działce – grunt jedynie dzierżawi. Jeśli zatem drzewo przekracza ustalone limity należy przed wycinką uzyskać zezwolenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. W odniesieniu do drzew rosnących na działkach – o zezwolenie występują działkowcy. Gdy drzewo przekraczające ustawowe limity rośnie na terenie ogólnym ROD, zarząd ogrodu – przed wycinką – zobowiązany jest uzyskać zgodę właściwego organu (art. 16 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych).
Usunięcie krzewu lub krzewów rosnących w skupisku o powierzchni do 25 m² nie wymaga zezwolenia. Oznacza to, że jeśli działkowiec (lub zarząd ROD) zamierza usunąć krzew (krzewy) o powierzchni przekraczającej 25 m² należy uprzednio uzyskać właściwe zezwolenie. Może dotyczyć to np. starych okazów żywotników (tui) lub lilaków pospolitych (bzów).
Fot. keywest3/Pixabay |
Jak dbać o korony starych drzew zgodnie z prawem?
Warto wiedzieć, że zgodnie z przepisami ustawy o ochronie przyrody, prace w obrębie korony drzewa mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze nie przekraczającym 30% jej objętości. Należy zatem pamiętać, że usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony drzewa stanowi uszkodzenie drzewa, a ponadto w wymiarze przekraczającym 50% stanowi zniszczenie drzewa.
Mówiąc bardziej obrazowo, aby nie naruszać przepisów prawa, dobrze jest stosować po prostu starą zasadę ogrodniczą, która mówi, iż w jednym sezonie (jednorazowo) nie należy skracać konarów dorosłych (bądź starych) drzew więcej niż o 1/3 ich długości. W przypadku bardzo rozrośniętych, starych drzew zabieg taki lepiej rozłożyć na 2-3 sezony, stosując w każdym roku podobną zasadę.
Zbyt drastyczne przycinanie, czy wręcz ogławianie drzew (szczególnie dorosłych) nie tylko narusza przepisy prawa, ale zwyczajnie zaburza równowagę fizjologiczną drzewa i najczęściej prowadzi do jego zamierania w ciągu kilku lat.
Ochrona roślin na działce - co warto wiedzieć?
Wszelkie zasady prowadzenia zabiegów ochrony roślin na terenie działki określone są w regulaminie ROD. Zgodnie z pkt. 1 paragrafu 56 regulaminu, działkowcy mają obowiązek zwalczania chorób, szkodników oraz chwatów na terenie działki.
Trzeba także pamiętać, że zabiegi wykonywane środkami chemicznymi mogą być przeprowadzone pod warunkiem, że możliwe jest zachowanie bezpieczeństwa dla ludzi, upraw ogrodniczych, zwierząt na własnej oraz sąsiednich działkach.
Co prawda, regulamin zezwala na stosowanie dopuszczonych do obrotu środków chemicznych przeznaczonych do ochrony roślin, jednak zaleca się, aby w pierwszej kolejności sięgać po produkty naturalne oraz biologiczne.
Wiele preparatów naturalnych można wykonać samodzielnie na działce (np. skuteczne wywary i preparaty z pokrzywy, wrotyczu czy czosnku). Publikacje i opracowania na ten temat są wydawane przez PZD i rozprowadzane przez okręgowe zarządy wśród działkowców.
Świadomość ekologiczna jest bardzo ważna na terenie ROD, w mieście, gdzie wiele osób korzysta z działek, a także występuje specyficzny ekosystem – różnorodność gatunków roślin i zwierząt. Musimy pamiętać także o wpływie wszelkiej chemii nie tylko na nasze zdrowie, ale także na liczebność pszczół, co w ostatnim czasie jest dużym problemem ekologicznym na całym świecie.
Tekst: Radosław Pisarczyk, zdjęcie tytułowe: frankb65/Pixabay