Czym jest chloroza liści hortensji?
Chlorozy występujące na wielu roślinach, w tym na hortensji, to choroby fizjologiczne (powodujące zaburzenia w procesach fizjologicznych roślin) spowodowane najczęściej wpływem niekorzystnych dla danej rośliny warunków uprawy lub innych czynników zewnętrznych. Określeniem chloroza nazywa się proces żółknięcia samej blaszki liściowej wskutek zaniku chlorofilu (zielonego barwnika roślinnego), podczas gdy nerwy długo pozostają zielone.
W przypadku hortensji zaburzenia chorobowe spowodowane są przede wszystkim niewłaściwym, czyli zbyt wysokim, zasadowym odczynem (pH) podłoża. Na rozwój chlorozy może mieć także wpływ stosowanie niewłaściwych nawozów, które zamiast utrzymywać niski kwaśny odczyn gleby, podwyższają go, sprawiając, że staje się on niekorzystny dla hortensji. W wyniku zależności biochemicznych, w takim przypadku rośliny kwasolubne nie mogą przyswajać istotnych składników pokarmowych, głównie azotu, żelaza i manganu. Rośliny „głodują”, a powstające niedobory powodują zahamowanie wzrostu roślin oraz żółknięcie liści.
Charakterystyczne objawy chlorozy liści hortensji
- Pierwszym, zauważalnym objawem jest blaknięcie liści i ich drobnienie.
- Następnie blaszka liściowa wyraźnie żółknie - najpierw pomiędzy nerwami, a potem w całości, w wyniku czego mogą przedwcześnie opadać.
- Jednocześnie zahamowany zostaje także wzrost całego krzewu, spada jego odporność na choroby, szkodniki, a także susze czy niskie temperatury.
- Jeśli rośliny kwitną, to powstałe kwiatostany są nieliczne i wyraźnie mniejsze, a odmiany o niebieskiej barwie kwiatów nie wybarwiają się właściwie.
Jak zapobiegać i zwalczać chlorozę?
Chloroza liści hortensji występuje zwykle od połowy maja do połowy października, dlatego najlepiej zacząć profilaktykę wcześniej – od marca/kwietnia. Później ewentualnie można zwalczać chorobę w okresie najbardziej intensywnego jej pojawiania się, czyli od połowy maja do połowy sierpnia).
Przede wszystkim jednak, należy zawsze zadbać o optymalne warunki uprawy hortensji, w tym przede wszystkim o odpowiednie, kwaśne podłoże (np. torf), zapewniające prawidłowe pobieranie składników pokarmowych z podłoża przez system korzeniowy.
W przypadku, gdy okaże się, że gleba ma zbyt wysoki odczyn pH (np. zbliżony do 7 lub wyższy), należy zastosować specjalne nawozy o zbilansowanym składzie, przeznaczone do zakwaszania gleby (podwyższania pH gleby) lub po prostu do uprawy hortensji. Warto także dodatkowo zasilać rośliny rozpuszczalnymi w wodzie nawozami dolistnymi, np. z dużą zawartością żelaza, którymi opryskuje się po prostu rośliny. Optymalny dla hortensji odczyn pH gleby nie powinien przekraczać zakresu 5-6,5, a dla odmian o niebieskich kwitach powinien być nawet niższy. Należy także zawsze stosować tylko nawozy przeznaczone dla hortensji lub krzewów kwasolubnych.
Podobnie należy postąpić w przypadku, kiedy zauważymy występujące już objawy chlorozy na liściach hortensji. Sprawdzamy pH podłoża i jak najszybciej stosujemy nawozy doglebowe (np. granulowane lub rozpuszczalne w wodzie), a także dolistne. Nawozy takie, jak np. typu Ferrum Flor, zawierają podstawowe mikroelementy (azot, potas), a także niezbędne do zwalczenia chlorozy (i przywrócenia zielonej barwy liści) pierwiastki - bor, cynk, mangan, miedź, molibden, ale przede wszystkim żelazo.
Może jednak zdarzyć się, że chloroza na roślinie będzie już bardzo mocno zaawansowana, a z powodu zbyt wysokiego odczynu pH gleby, nawozy zakwaszające nie będą przynosiły pożądanego skutku. W takim przypadku wskazanym i koniecznym zabiegiem jest wymiana całego podłoża, w którym rośnie roślina – najlepiej na kwaśny torf.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Olya / Adobe Stock