To w jaki sposób żyjemy, w jaki sposób uprawiamy nasze ogródki i stosujemy środki ochrony roślin, jest bardzo istotne dla owadów zapylających, jak i małych zwierząt ogrodowych (ptaków, jeży, wiewiórek).
Istnieje wiele możliwości biologicznej ochrony roślin z wykorzystaniem organizmów pożytecznych. Dzięki nim można np.:
- naturalnie zwalczać występujące na naszych roślinach szkodniki i choroby
- utrzymywać równowagę biologiczną w ogrodzie, co pośrednio uniemożliwia wystąpienie silnego porażenia roślin.
Zalecenia ochrony biologicznej w domu i ogrodzie
- Do nasadzeń i uprawy dobieramy gatunki i odmiany wykazujące się większą odpornością na choroby i szkodniki. Wykorzystujemy rośliny szczepione które mają zdrowszy system korzeniowy
- Dobieramy gatunki i odmiany odpowiadające warunkom glebowym występującym w naszym ogrodzie
- Staramy się przestrzegać zasad zmianowania oraz sąsiedztwo roślin
- Staramy się tworzyć odpowiednie warunki bytowe dla organizmów pożytecznych oraz staramy się je chronić
Dzięki tym działaniom znacznie ograniczymy występowanie chorób. W dalszej walce z chorobami i szkodnikami pomogą organizmy pożyteczne, coraz szerzej już wykorzystywane w normalnej produkcji rolniczej, które również można wykorzystać w domu i ogrodzie.
Biologiczna ochrona roślin
Jakie środki stosować w tunelach foliowych, oranżeriach, terariach roślinnych?
Tunel foliowy, oranżeria, teraria roślinne, a nawet nasz parapet w domu to miejsca, które są bardzo narażone na pojawienie się niechcianych gości. Przedstawiamy listę szkodników i chorób, które mogą się tam pojawić oraz co stosować, aby je chronić.
Przędziorki (cytrusowy, chmielowiec, owocowiec, szklarniowiec), roztocz truskawkowy, roztocz szklarniowy
- Organizm pożyteczny: roztocz Dobroczynek kalifornijski (Neoseiulus californicus)
- Dawkowanie: 25-200 drapieżnych roztoczy na 1 m2
- Uwagi: Można stosować cały rok. Nie można przechowywać! Zawieszamy saszetkę na roślinie lub wsypujemy do tzw. pudełka dozującego.
Wciornastki
- Organizm pożyteczny: roztocz Amblyseius Swirskii (zwalcza również mączliki)
- Dawkowanie: 25-200 drapieżnych roztoczy na 1 m2
- Uwagi: Można stosować cały rok. Nie można przechowywać. Zawieszamy saszetkę na roślinie.
Biedronka wełnowcowa lub "Boża krówka" to prawdziwy wojownik i pogromca wełnowców. Jej jasno owłosione larwy wyglądają wyjątkowo niewinnie ale są wyjątkowo żarłoczne. |
Wełnowce
- Organizm pożyteczny: Biedronka wełnowcowa (Cryptolaemus montrouzieri)
- Dawkowanie: 2-10 sztuk na 1 m2 wykładamy na liście lub do pudełek dozujących
- Uwagi: Wymaga wyższych temperatur i intensywniejszego oświetlenia. Stosować wiosną i latem.
Mączlik szklarniowy
- Organizm pożyteczny: Dobrotnica szklarniowa (Encarsia formosa)
- Dawkowanie: 10-20 pupariów na 1 m2
- Uwagi: Wywieszać po pojawieniu się pierwszych mączlików
- Organizm pożyteczny: roztocz Amblyseius Swirskii (zwalcza również wciornastki)
- Dawkowanie: 100-250 roztoczy na 1 m2
- Uwagi: Można stosować cały rok. Nie można przechowywać. Zawieszamy saszetkę na roślinie.
Choroby doglebowe (m.in. Fusarium spp., Pythium sp., Rhizoctonia sp., Sclerotinia sclerotiorum)
- Organizm pożyteczny: Zarodniki grzyba Trichoderma harizanum. W przypadku Sclerotinia sclerotiorum można stosować dodatkowo grzyb Coniothyrium minitans
- Dawkowanie: 0,5 g na 1 litr podłoża
- Uwagi: Wymieszać z ziemią do sadzenia lub przesadzania roślin.
Mszyce
- Organizm pożyteczny: Pryszczarek mszycojad (Aphidoletes aphidimyza)
- Dawkowanie: 1-10 sztuk na 1 m2, w zależności od ilości mszyc
- Uwagi: Pozostawić otwartą butelkę – po przepoczwarzeniu owady wyjadą na zewnątrz. Ze względu na ilość gatunków mszyc i różnorodność ich pasożytów poleca się stosowanie mieszanek owadów atakujących mszyce.
Jak biologicznie chronić rośliny w ogrodzie?
W naszych ogrodach często pojawiają się szkodniki, choroby i inne patogeny, na które możemy podziałać biologicznymi środkami ochrony roślin.
Pędraki i opuchlaki
- Organizm pożyteczny: Pożyteczne nicienie, m.in. Heterorhabditis bacteriophora
- Dawkowanie: 50 milionów na 100m2
- Uwagi: Nicienie są wrażliwe na światło i przesuszenie oraz przeschnięcie gleby, patrz szczegóły stosowania.
Przędziorki (chmielowiec, owocowiec, rubinowiec, sosnowiec)
- Organizm pożyteczny: Dobroczynek gruszowy (Typhlodromus pyri)
- Dawkowanie: 30 łatek na 100 m2
- Uwagi: Wykładać w okresie I-IV, tylko na drzewach i krzewach.
Larwy szkodników ziemnych w tym: turkucia podjadka, larw szkodników z rodziny sówkowatych, omacnicowatych, koziólkowatych oraz szczeliniaka sosnowca
- Organizm pożyteczny: Nicienie owadobójcze, m.in. Steinernema carpocapsae
- Dawkowanie: 50 mil na 100m2 1-2 razy co 7-14 dni (zależy od nasilenia występowania)
- Uwagi: Nicienie SA wrażliwe na mocne słońce (promieniowanie UV) i przesuszenie.
Ćma bukszpanowa
- Metoda biologiczna: Pułapka feromonowa
- Zastosowanie: 1 pułapka na 30-180 m2
- Uwagi: Po wpadnięciu do pułapki pierwszych osobników ćmy wykonać oprysk preparatem zawierającym bakterię Bacilius thuringensis var kurstaki, przeznaczony do zwalczania gąsienic motyli. Zabieg powtarzać co 4-6 tyg. Szczególnie starannie nanosić środek wewnątrz krzewu.
Choroby doglebowe (m.in., Fusarium spp., Pythium sp., Rhizoctonia sp., Sclerotinia sclerotiorum)
- Organizm pożyteczny: Zarodniki grzyba Trichoderma harizanum
- Dawkowanie: 0,5 g /litr podłoża 1,5 g/m2 powierzchni
- Uwagi: Formę granulowaną wymieszać z ziemią do sadzenia lub przesadzania roślin (zaprawić dołki). Można stosować przed siewem lub sadzeniem. Forma pylista może być stosowana do podlewania.
Sprzyjamy pszczołom i środowisku naturalnemu! Biologiczne środki ochrony roślin można znaleźć w Centrach Ogrodniczych zrzeszonych z PSCO. |
Tekst: źródło – Polskie Stowarzyszenie Centrów Ogrodniczych (PSCO) Krzysztof Kowalski, zdjęcie w tekście: gbohne/CC BY-SA 2.0/Flickr, zdjęcie tytułowe: Mak Media/GAP Gardens