Ogród Kosmicznych Spekulacji | Charles Jencks

Kim jest Charles Jencks?

Charles Jencks po raz pierwszy zainteresował się projektowaniem ogrodów w 2000 roku. Zainspirowała go do tego jego żona Maggie, która poprosiła go o projekt zieleńca. Od tamtej pory słynny teoretyk architektury stał się też znaną personą w świecie architektury krajobrazu. Jego ogrody są nośnikiem wielu znaczeń, a ich głównym motywem jest teoria chaosu, filozofia, genetyka. 

Jencks zmarł w 2019 roku, był projektantem, teoretykiem i historykiem architektury oraz współzałożycielem fundacji Maggie's Cancer Care Centres, zajmującej się pomocą osobom chorym na raka, którą założył po śmierci żony. Jego najlepiej sprzedające się książki "The Language of Post-Modern Architecture", "Adhocism", "The Architecture of the Jumping Universe" i "The Architecture of Hope" do dzisiaj są w kanonie lektur znawców sztuki i architektury. To właśnie Szkocja jest domem dla kilku jego najbardziej znanych realizacji, w tym dla The Garden of Cosmic Speculation (Ogrodu Kosmicznych Spekulacji) i Jupiter Artland. 

Ogród Kosmicznych Spekulacji, czyli o miejscach, które mają treść  

Wierzę, że architektura i wszystkie dziedziny sztuki powinny być nasycone treścią. Powinny wyrażać coś więcej, coś poza warstwą wrażeniową.

Ta myśl towarzyszyła Jencksowi we wszystkich jego projektach, a szczególnie w Ogrodzie Kosmicznych Spekulacji. Zajmujący 30 akrów ogród poprzez naturę celebruje nieskończoność kosmosu, zarówno intelektualnie, jak i zmysłowo. 

Fot. Life Mounds by Charles Jencks by JK Gillon, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów ogrodu jest meandrująca kaskada schodów, która opowiada historię Wszechświata, z kolei taras pokazuje zniekształcenie przestrzeni i czasu spowodowane czarną dziurą. „Spacer kwarków” zabiera zwiedzających w podróż do najmniejszych elementów budulcowych materii, a szereg form terenu i jezior przypomina geometrię fraktalną. 

Dla Jencksa symbolika ogrodu zawsze miała decydujące znaczenie, które bezpośrednio wpływa na ostateczną kompozycję, a wręcz dyktuje jej formę. W jednym z wywiadów architekt stwierdził, że to właśnie oryginalna idea jest dla niego najcenniejsza w procesie projektowania, a jej kreowanie daje mu najwięcej satysfakcji. Co jego zdaniem jest jednym z największych wyzwań i jednocześnie bolączek współczesnego designu?

Pierwszeństwo przyznane wartościom estetycznym, bardziej niż symbolicznym czy konceptualnym i krótkoterminowy nacisk na efekty wizualne, które nie trwają dłużej niż tydzień.

Fot. Flexdream, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons

Charles wielokrotnie wskazywał na dialog pomiędzy sztuką ogrodową a rzeźbą, dlatego w jego realizacjach instalacje artystyczne odgrywają tak dużą rolę i wpisane są w całą koncepcję. 

Fot. Flexdream, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons

Ogród Kosmicznych Spekulacji jest prywatny, otwarty dla publiczności tylko przez jeden dzień w roku, zwykle w pierwszą niedzielę maja, za pośrednictwem programu charytatywnego Scotland's Gardens. 

▶ Więcej o Ogrodzie Kosmicznych Spekulacji, jego lokalizacji i zwiedzaniu dowiecie się z oficjalnej witryny. Tam znajdziecie też bilety i imponującą galerię zdjęć! 

FILM: The Garden of Cosmic Speculation - Charles Jencks

 Tekst: Katarzyna Augustyniak, zdjęcie tytułowe: Flexdream, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons; Life Mounds by Charles Jencks by JK Gillon, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons