Ałycza / Śliwa wiśniowa Prunus cerasifera

Ałycza, znana także jako śliwa wiśniowa (Prunus cerasifera), należy do rodziny różowatych (Rosaceae). Jest gatunkiem wywodzącym się z Azji Zachodniej i Kaukazu, a także częściowo z południowo-wschodniej Europy. Obecnie jest szeroko rozprzestrzeniona na całym świecie. W Polsce często spotyka się ją jako roślinę ozdobną w ogrodach, parkach oraz na terenach miejskich, a także jako gatunek dziko rosnący.

Jak wygląda ałycza? Rozpoznaj śliwę wiśniową

Ałycza to niewielkie drzewo, które może przybrać formę dużego krzewu. Odmiany śliwy wiśniowej uprawiane w celach ozdobnych dorastają zwykle do około 4 m wysokości. Warto jednak wiedzieć, że w naturze i w sprzyjających warunkach, roślina może osiągnąć nawet 10 metrów. Korona drzewa jest nieregularna i dość luźna. Pień jest smukły, a młode pędy często błyszczące. Charakterystyczne są jej liście, które zależnie od odmiany mogą mieć barwy od zielonej po purpurową (najbardziej znane są właśnie czerwono-listne odmiany ałyczy). Są eliptyczne, piłkowane i mniejsze od innych śliw.

Ałycza kwitnie na początku wiosny (III-IV), często przed rozwojem liści. Kwiaty są białe lub delikatnie różowe, mają około 2-2,5 cm średnicy. Są niezwykle atrakcyjne dla owadów zapylających (miododajne).

Owoce ałyczy to małe (o średnicy 2-3 cm), typowe pestkowce. Mają żółtą lub czerwoną barwę i są kuliste. Dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Są znane z obfitego owocowania. Owoce śliwy wiśniowej są jadalne, cenione zarówno jako surowiec do przetworów, jak i ozdoba.

Co lubi ałycza? Wymagania uprawowe śliwy wiśniowej

Śliwa wiśniowa powinna być sadzona na stanowiskach słonecznych lub lekko półcienistych. Jest tolerancyjna na różne rodzaje gleb, choć najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych, próchnicznych i umiarkowanie wilgotnych. Preferuje pH od lekko kwaśnego do obojętnego. Dzięki dużej mrozoodporności (do -32°C), jest idealną rośliną do polskich warunków klimatycznych.

Bardzo dobrze radzi sobie w miejskich warunkach, gdzie panuje suche i zanieczyszczone powietrze.

Roślinę najlepiej rozmnażać przez sadzonki ukorzeniane, szczepienie lub okulizację, choć można próbować hodować ją z wysiewu, czyli poprzez rozmnażanie generatywne (zwykle nie będzie wtedy powielać cech odmianowych).

Pielęgnacja

Ałycza nie wymaga intensywnej pielęgnacji, co czyni ją łatwą w uprawie. W przypadku młodych drzew zaleca się regularne podlewanie, szczególnie w okresach suszy, ale starsze rośliny są bardzo odporne na suszę. Warto również stosować nawozy mineralne w okresie wegetacji, aby zapewnić roślinie odpowiednie warunki do wzrostu.

Cięcie nie jest konieczne, ale jeśli jest wymagane, najlepiej wykonywać je wiosną lub po kwitnieniu, aby nadać roślinie pożądany kształt.

Choroby i szkodniki

Śliwa wiśniowa jest dość odporna na większość chorób i szkodników, choć czasem może być atakowana przez mszyce lub przędziorki, które mogą osłabić roślinę. Warto regularnie kontrolować stan zdrowia drzewa, aby w porę zareagować na ewentualne zagrożenia.

Zastosowanie ałyczy w ogrodzie i nie tylko. Gdzie pasuje śliwa wiśniowa?

Ałycza ma szerokie zastosowanie zarówno jako roślina ozdobna, jak i owocowa. Jej piękne kwiaty i dekoracyjne liście sprawiają, że jest idealna do nasadzeń w ogrodach przydomowych, parkach oraz na terenach zielonych w miastach. Nadaje się do sadzenia jako soliter (pojedynczo), w grupach oraz w formie szpalerów i żywopłotów.

Często wykorzystywana jest również jako podkładka dla innych odmian śliw.

Z owoców śliwy wiśniowej można przygotowywać przetwory, takie jak soki, kompoty, marmolady oraz nalewki, a dzięki wysokiej zawartości pektyn, sok ałyczy ma zdolność do tworzenia galaretek.

Ciekawe odmiany ałyczy

• 'Pissardii' – (zdj. 1, 2) liście purpurowe, z białymi lub różowymi kwiatami. Odkryta w XIX wieku przez ogrodnika szacha Persji
• 'Atropurpurea' – (zdj. 3) duże drzewo (do 5 m) o rozłożystej koronie i ciemnoczerwonych liściach
• 'Nigra' – o ciemnopurpurowych liściach, które utrzymują swój kolor przez cały sezon
• 'Elvins' – (zdj. 4) odmiana o białych kwiatach z różowym odcieniem na łukowato zwieszających się gałęziach
  
  

Ciekawostki o ałyczy

W Polsce często myli się ałyczę ze śliwą mirabelką, choć to dwa różne gatunki. Charakterystyczną cechą ałyczy jest to, że jej pestka jest zrośnięta z miąższem, co odróżnia ją od mirabelki, której pestka łatwo odchodzi. Większość drzew uznawanych w Polsce za mirabelki to w rzeczywistości dziko rosnące ałycze, a prawdziwe mirabelki są rzadko spotykane.

Zdjęcia: Anna, sunday_morning, Marc, kostik2photo / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!