Frezja (Freesia)

Frezja (Freesia) to rodzaj bulwiastych bylin z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). W naturze można je spotkać w południowej Afryce, ale są też uprawiane w wielu innych krajach świata.

Frezja w postaci czystego gatunku rzadko pojawia się w ogrodach, gdyż znacznie uprawowe mają głównie jej atrakcyjne mieszańce ozdobne, pochodzące od dziko rosnących gatunków frezji i określane jako frezje ogrodowe.

Liście rośliny wyrastają z ziemi wiosną. Są płaskie, zielne i mieczowate, a w górnej części przewieszają się na boki.

Frezja kwitnie w lipcu (czasem zaczyna w czerwcu). Spomiędzy liści wyrasta wniesiony, sztywny, owalny, gładki, czasem rozgałęziony pęd (ok. 40-60 cm. wys.), zwieńczony charakterystycznie wygiętym w jedną stronę, kłosowatym kwiatostanem, złożonym z kilku dużych, barwnych, kielichowatych kwiatów. Kwiaty w kwiatostanie rozwijają się stopniowo, od dołu do góry i mogą mieć przyjemny zapach.

Frezja tworzy niedużą, wydłużoną bulwę, pokrytą jasnobrązową, suchą, włóknistą skórką.

Wymagania i uprawa

Pomimo iż frezja zachwyca swoimi kwiatami, jej amatorska uprawa jest trudna. Rośliny oczekują bardzo jasnego, słonecznego stanowiska, ale jednocześnie chłodnego podłoża, szczególnie w początkowym okresie rozwoju (ok. 1 m-ca). Optymalna dla nich temp. w tym czasie to ok. 10/13-16°C. Jest to trudne do pogodzenia, dlatego rośliny należy sadzić w gruncie lub w chłodnej szklarni jak najwcześniej (w drugiej poł. IV), ściółkując podłoże grubą warstwą jasnej ściółki (np. słomy, trocin) lub białą agrowłókniną, zapobiegającą nagrzewaniu się gleby. Jeśli będziemy zwlekać z sadzeniem roślin dłużej, niż do ok. 10.V, frezje mogą wytworzyć zdeformowane kwiaty lub mogą nie zakwitnąć wcale, bo podwyższone temperatury wydłużają ich rozwój wegetatywny (mniej wrażliwe na ciepło są odmiany z grupy Rapid).

Rośliny oprócz odpowiedniej temperatury i dostatecznej ilości światła, potrzebują też przepuszczalnego, próchniczego, żyznego i stale lekko wilgotnego podłoża. Źle znoszą zarówno suszę jak i zalanie.

Po zakończeniu sezonu wegetacyjnego, kiedy liście stopniowo zaczynają zasychać, cebule należy wykopać (IX), podsuszyć i przechować przykryte trocinami w chłodnym pomieszczeniu (ok. 8-10°C). Uzyskanie z nich kwitnących roślin będzie jednak trudne, gdyż cebulom w okresie spoczynku potrzebne są różne temperatury (zarówno wysokie jak i niskie), co określa się mianem preparowania. Pozwala to skłonić rośliny do kwitnienia w kolejnym sezonie.

Frezje rozmnaża się z bulwek przybyszowych tworzonych przez bulwę mateczną. W sklepach dostępne są już preparowane bulwy, co ułatwia ich uprawę i przyspiesza kwitnienie.

Zastosowanie

Frezje to przede wszystkim wspaniałe rośliny na kwiat cięty. Ich duże, barwne, często pachnące kwiaty są popularne wśród florystów i doskonale nadają się na bukiety. Bywają też uprawiane w pojemnikach na balkonach i tarasach, a nawet w mieszkaniach. Rośliny w odpowiednich warunkach mogą być też ciekawą ozdobą rabaty, choć rzadko bywają wykorzystywane w taki sposób.

Wybrane odmiany

Frezje posiadają ogromną liczbę odmian o kwiatach w różnych kolorach (białe, żółte, czerwone, różowe, niebieskie, fioletowe, cieniowane), pojedynczych lub pełnych. Na uwagę zasługują głównie odmiany z grupy Rapid (min. 'Rapid Red', 'Rapid Yellow'), nieco łatwiejsze w uprawie i odporniejsze na wysoką temperaturę. Zwykle jednak trudno jest zdobyć konkretną odmianę, gdyż cebulki oferowane są najczęściej w postaci mix-ów lub jako rośliny o danym kolorze kwiatów (bez podania odmiany).

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iBulb

Zobacz, jakie frezje i inne cebulki kwiatowe mamy w naszym sklepie online