Tulipan (Tulipa) to liczny rodzaj roślin należący do rodziny liliowatych (Liliaceae). Zalicza się do niego ok. 120 gatunków i kilkanaście tysięcy odmian! W naturze tulipany występują w Europie południowej, Afryce północnej i Azji. Są to jedne z najbardziej znanych kwiatów wiosennych, które uprawia się w ogrodach i donicach.
Jak wyglądają tulipany?
Tulipan to bylina cebulowa czyli roślina charakteryzująca się wytwarzaniem przetrwalnikowego organu podziemnego. Tulipany osiągają różne wysokości zależnie od odmiany i warunków – od ok. 30 do nawet 100 cm wysokości. Pędy kwiatowe roślin są wyprostowane, sztywne, gładkie (rzadziej owłosione). U niektórych gatunków tulipanów może się rozgałęziać i tym samym tworzyć kilka kwiatów. Liście są bezogonkowe, szerokie, najczęściej szarozielone i wyrastają wprost z cebuli (u niektórych gatunków mogą być też ułożone naprzemianlegle na łodydze). Są pokryte woskowym nalotem. Ich kształt jest najczęściej eliptyczny lub równowąski, zaostrzony na końcu. Niekiedy pomiędzy unerwieniem liści występują ciemnopurpurowe smugi lub rysunek w postaci nieregularnych prostokątów.
Tulipany kwitną wiosną, przy czym najczęściej w maju. Kwiaty tulipanów osiągają wielkości ok. 8-10 cm długości/średnicy. Mają różną budowę – są pojedyncze lub pełne i występują w bardzo wielu kolorach oraz kształtach (kubkowatym, kielichowatym, itd.). Okwiat składa się z trzech wewnętrznych i trzech zewnętrznych płatków. Charakterystyczne jest, że kwiaty u podstawy mają zwykle inaczej zabarwioną plamę.
Część podziemna tulipana to jajowata cebula, która potrafi osiągać ok. 16 cm średnicy.
Podział tulipanów na grupy ozdobne
Jest bardzo wiele rodzajów tulipanów. Hodowcy ustalili podział tulipanów na 15 grup różniących się od siebie kwiatami i czasem kwitnienia. Najbardziej znane z nich to tulipany:
- pojedyncze wczesne (Single Early)
- pełne wczesne i późne (Double Early i Double Late)
- Triumph (Triumph)
- papuzie (Parrot)
- Kaufmanna (Kaufmanniana)
Wymagania i uprawa tulipanów w ogrodzie
Uprawa tulipanów w ogrodzie jest dość prosta. Najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych oraz na glebach przepuszczalnych, świeżych, żyznych, o odczynie ph zbliżonym do obojętnego (radzą sobie też w lekko kwaśnych i zasadowych). Unikamy zbyt mokrych miejsc, ponieważ cebule mają tendencję do gnicia.
Sadzenie tulipanów przeprowadza się od września do połowy października. Taki termin pozwala im na odpowiednie ukorzenienie się przed nadejściem zimy.
Tulipany rozmnaża się wegetatywnie, poprzez cebulki przybyszowe, które oddziela się od głównej cebuli w czasie wykopywania (czerwiec-lipiec).
Czy cebulki tulipanów można sadzić wiosną?
Zanikanie cebulek tulipanów: dlaczego tulipany słabiej kwitną?
Pielęgnacja tulipanów
Pielęgnacja tulipanów jest łatwa. Rośliny podlewamy umiarkowanie w taki sposób, by podłoże nie było mokre. Można dla nich stosować nawożenie organiczne ale najlepszym sposobem na zapewnienie im substancji odżywczych jest odpowiednie przygotowanie gleby w trakcie ich jesiennego sadzenia.
Przekwitłe kwiaty tulipanów powinno się ścinać, by rośliny zachowały jak najwięcej energii w swoich cebulach.
Szkodniki i choroby tulipanów
Tulipany, choć piękne, są narażone na ataki różnych szkodników i chorób. Najczęstszymi szkodnikami są mszyce tulipanowe, które żerują na sokach roślin, cebulowe muchówki niszczące cebule oraz ślimaki, które żerują na liściach i płatkach kwiatów. Wśród chorób tulipany mogą być atakowane przez fuzariozę, powodującą gnicie cebul, oraz wirusy, takie jak wirus żółtej plamistości tulipana. Aby chronić tulipany przed szkodnikami, warto stosować naturalne środki owadobójcze, a w przypadku ślimaków, bariery fizyczne lub preparaty ślimakobójcze. W przypadku chorób ważne jest zachowanie odpowiedniej higieny podczas sadzenia i dbania o tulipany, a także unikanie nadmiernego podlewania.
Zastosowanie tulipanów w ogrodzie i donicach
Tulipany zwykle sadzi się w grupach. Można je uprawiać zarówno w ogrodzie jak i w donicach. Na nasadzeniach rabatowych pięknie prezentują się w sąsiedztwie innych kwiatów cebulowych tworząc kolorowe łany.
To idealne kwiaty cięte – długo utrzymują świeżość i pozwalają się cieszyć swoim pięknem oraz łatwo o nie dbać w wazonie,
Ciekawostki o tulipanach
U tulipanów występuje zjawisko termonastii, czyli poruszania się roślin wraz ze zmianami temperatury. W tym przypadku są to ruchy płatków okwiatu, które przy cieplejszych temperaturach się rozchylają (powyżej 15 °C), a przy chłodniejszych się zamykają.
Ciekawostki o tulipanach | Pochodzenie, historia, symbolika
10 interesujących faktów na temat tulipanów | Za co kochamy te kwiaty?
Gdzie kupić tulipany?
Tulipany kupuje się właściwie wyłącznie w postaci cebul do posadzenia jesienią w ogrodzie lub donicy, dlatego cebulki tulipanów najczęściej dostaniemy od sierpnia do końca października. Wśród sklepów internetowych, w których kupimy ciekawe odmiany tulipanów można wymienić:
- sklep.zielonyogrodek.pl
- sklep.swiatkwiatow.pl
- gardenowo.pl
- cebulki-kwiatowe.pl
- esklep.legutko.com.pl
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: congerdesign, ludex2014, Capri23auto/Pixabay, iBulb