Kosmos czekoladowy (Cosmos atrosanguineus), nazywany też krwistoczerwonym, to bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Naturalnie występuje w Meksyku.
Roślina może dorastać do ok. 50-60/70 cm wys. Wiosną rozwija gęstą kępę zielonych, pierzastych, wydłużonych, ogonkowych liści, złożonych z kilku szeroko lancetowatych lub romboidalnych listków z zaostrzonym wierzchołkiem i wyraźnie zaznaczonym na blaszce nerwem głównym.
Kosmos czekoladowy kwitnie wczesnym latem (VI-IX). Z kątów liści wyrastają wzniesione, cienkie, obłe, elastyczne pędy, na szczycie których rozwijają się duże kwiaty koszyczkowe, złożone z 6-9 (zwykle 8) rozłożonych promieniście na boki, szerokich, ciemnoczerwonych, aksamitnych płatków. Kwiaty mają ładny, wyczuwalny szczególnie wieczorem zapach, przypominający czekoladę (stąd nazwa rośliny).
Kosmos posiada mięsisty, bulwiasty korzeń.
Wymagania i uprawa
Kosmos czekoladowy w uprawie oczekuje ciepłego, słonecznego i osłoniętego od wiatru stanowiska oraz żyznej, próchniczej, przepuszczalnej i stale lekko wilgotnej gleby. Ponieważ nie jest rośliną w pełni mrozoodporną, poleca się jego uprawę w najcieplejszych rejonach kraju. Warto też okrywać karpy na zimę warstwą naturalnej ściółki, co ochroni je przed mrozem.
Pewniejszym sposobem zimowania jest jednak wykopywanie karp jesienią, umieszczanie ich w ażurowych skrzynkach z trocinami lub torfem i przechowywanie w ciemnym, zabezpieczonym przed mrozem pomieszczeniu, w temp. ok. 5-8°C (podobnie, jak dalie). Wiosną karpy szadzi się ponownie do gruntu po minięciu przymrozków, zwykle w poł. V, na głębokość ok. 15 cm.
Kosmos czekoladowy rozmnaża się przez podział karp wiosną.
Zastosowanie
Kosmos krwistoczerwony wspaniale wygląda posadzony na rabatach w grupie na tle krzewów o jasnym lub żółtym ulistnieniu. Może być też komponowany z innymi roślinami ozdobnymi, w tym min. z kosmosami podwójnie pierzastymi, nachyłkami, werbeną patagońską, krwawnikiem wiązókowatym, jarzmianką większą, ostróżkami ogrodowymi, gaurą Lindheimera, pięciornikiem i ostnicą cieniutką. Ze względu na piękny, czekoladowy zapach kwiatów, warto sadzić go też w pobliżu altan, tarasów i okien domu.
Nadaje się także do uprawy w donicach na balkonach i tarasach oraz na kwiat cięty.
Wybrane odmiany
- 'Black Magic' – ciemnoczerwone, prawie czarne kwiaty
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: seramoje, hcast, Sungsu, As13Sys / AdobeStock