Jak doświetlać rośliny domowe? | Kiedy, czym i jak to robić

Dlaczego trzeba doświetlać? Co się dzieje, gdy roślinom brakuje światła?

Rośliny do optymalnego wzrostu wymagają właściwych warunków: podłoże, nawozy i oczywiście światło oraz woda, które są najważniejsze. Bez nich żadna roślina nie wyrośnie i szybko zacznie obumierać. Co więcej, ilość wody i światła trzeba dobrze dobrać do gatunku, gdyż różne rośliny mają różne wymagania. Brak światła powoduje zahamowanie fotosyntezy i stopniowe obumieranie rośliny. Z kolei zbyt mała ilość światła sprawia, że roślina nie jest w stanie wytwarzać glukozy w wystarczającej ilości, a to spowalnia wzrost roślin, powoduje brązowienie liści oraz wiotczenie łodyg. Dodatkowo, jeśli światła brakuje młodym roślinom, to gorzej się one ukorzeniają, co negatywnie wpływa na ich kondycję i wzrost.

Jak doświetlanie wpływa na rośliny?

Każdy, kto uprawiał, chociaż kilka roślin wie, że światło jest niezbędne, aby rośliny wyglądały pięknie i zdrowo, ale przede wszystkim jest ono kluczowe dla wzrostu, rozwoju i po prostu życia roślin. Światło roślinom jest niezbędne do przeprowadzenia fotosyntezy, podczas której powstaje glukoza – prosty cukier, który jest podstawowym źródłem energii dla wszystkich roślin. Dlatego rośliny, które mają odpowiednią ilość światła, są zdrowe, lepiej rosną, mają silniejsze korzenie i częściej oraz ładniej kwitną.

Które rośliny wymagają doświetlania?

Największy problem z dostateczną ilością światła występuje oczywiście jesienią i zimą, gdy dzień robi się zdecydowanie krótszy. Jednak nie wszystkie rośliny wymagają doświetlania, a większość gatunków dobrze radzi sobie z ograniczeniem światła. Doświetlanie roślin najlepiej stosować, jeśli nie ma możliwości przeniesienia ich w chłodniejsze miejsce lub obniżenia temperatury w pomieszczeniu, a więc rośliny nie mogą przejść w stan spoczynku. Dotyczy to przede wszystkim roślin egzotycznych, które mają większe zapotrzebowanie na światło, a jego zbyt mała ilość może osłabić i zahamować wzrost oraz kwitnienie i spowodować odbarwienie liści. Gatunki, które potrzebują najwięcej światła to:

• aloes;
• agawa;
• hibiskus;
• cytrusy;
  
  

Gatunki, którym również doświetlanie dobrze zrobi, chociaż mają nieco mniejsze zapotrzebowanie na światło to:

• filodendrony;
• dracena;
• monstera;
• anturium;
  
  

Doświetlania wymagają również rozsady roślin, jeśli prowadzi się je w domu oraz zioła, jeśli chce się mieć do nich dostęp nawet zimą.

Jak długo i w jaki sposób doświetlać rośliny?

1. Jak zawsze, najważniejsza jest regularność, dlatego rośliny należy doświetlać codziennie.
2. Najlepiej tak, aby zapewniać im dostęp do światła przez 10 godzin każdego dnia, włączając lampę rano i wieczorem, a w ciągu dnia, zapewniając dostęp do naturalnego światła. Lepiej nie przekraczać tego czasu, gdyż nadmiar światła również nie jest korzystny.
3. Równie ważny, jak czas naświetlania jest sposób ustawienia lamp, które powinno oświetlać roślinę od góry (nieco na ukos), dzięki czemu światło dotrze do wszystkich liści. Im większe rośliny, tym lampy powinny znajdować się od nich dalej – w przypadku bardzo dużych roślin warto zamontować nawet dwie lampy. Najmniejsze okazy powinny znajdować się około 30 cm od źródła światła, a największe nawet 200 cm.
4. Ułożenie lampy warto zmieniać, aby doświetlić wszystkie części rośliny.
5. Doświetlając rośliny, trzeba pamiętać, że zwiększa to parowanie wody, więc trzeba zwiększyć częstotliwość podlewania.
   
   

Czym doświetlać? Jakie urządzenia nadają się do domowego doświetlania kwiatów?

Ważna jest też moc lampy oraz stopień skupienia światła – większość roślin tropikalnych doświetla się żarówkami o natężeniu od 2500 do 5000 luksów (lx), ale roślinom ciepłolubnym (np. kalatea, bluszcz, anturium i paprocie) wystarczy od 700 do 1000 lumenów). Jeśli nie mamy pewności, czy gatunek woli rozproszone, czy bardziej skupione światło, to lepiej zdecydować się na rozproszone, które na pewno nie zaszkodzą. Do doświetlania roślin można użyć:

• lamp halogenowych – polecane do wspomagania kwitnienia i owocowania;
• lamp sodowych – stosowane przede wszystkim do ukorzeniania sadzonek oraz w okresie wegetatywnym;
• lamp fluorescencyjnych;
• lamp LED – energooszczędne i bezpieczne dla roślin, nie nagrzewają się, wiec można je ustawić blisko roślin.
  
  

Jaka barwa światła jest najlepsza dla domowych roślin?

Doświetlając rośliny, należy pamiętać, że nie wykorzystuje się do tego białego światła, gdyż nie ma ono żadnego znaczenia dla fotosyntezy, czy innych procesów fizjologicznych. Rośliny mają kilka typów chlorofilów, które pełnią nieco inne role – dla wzrostu i kwitnienia najważniejsze są chlorofile typu A i B, które pochłaniają światło czerwone i niebieskie, a więc to taka barwa światła jest najkorzystniejsza dla roślin. Światło niebieskie wpływa przede wszystkim na części zielone roślin, czyniąc je mocniejszymi, lepiej wybarwionymi i okazalszymi, a więc roślina szybciej rośnie i jest w lepszej kondycji. Natomiast światło czerwone wydłuża kwitnienie i powoduje szybsze zawiązania owoców i nasion, dlatego często stosowane jest do roślin ozdobnych i jadalnych. Światło czerwone wspomaga również kiełkowanie. Oczywiście takie barwy światła mogą być dość kłopotliwe dla domowników, zwłaszcza jeśli doświetlane rośliny znajdują się w pomieszczeniu, w którym często się przebywa. W takim wypadku można wybrać żarówki o barwie białej od 6500 do 8000 K, gdyż są one najbardziej zbliżone do barwy światła słonecznego.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: DimaBerlin / AdobeStock