Podświetlenie roślin w ogrodzie | Jakimi zasadami się kierować?

Za dnia pięknością, w nocy... 

Kompozycje ogrodowe tworzone są przede wszystkim  z myślą o wyeksponowaniu w świetle dziennym. Pierwsze skrzypce grają w nich kształty i kolory liści oraz kwiaty, dopasowane do znajdujących się wokół roślin, budynków i elementów małej architektury, dlatego za dnia prezentują się najefektowniej, a po zapadnięciu zmroku zanurzają się w ciemności.

Podświetlając pojedyncze rośliny lub pewne ich grupy dodajemy ogrodowi magii i możemy pobawić się w teatr cieni.

Do podświetlania wybierajmy gatunki roślin o ciekawym pokroju, układzie gałęzi, wielkich liściach, tworzących efektowne kępy o ciekawych kształtach czy kwitnące przez długi czas. Malowniczo podświetlone pnącza oplatające miejsce do grillowania też warto wyeksponować po zmroku.

Fot. Tomasz Zajda / AdobeStock

Dyskretnie oświetlone krzewy i byliny za pomocą ukrytych za roślinami reflektorów

O czym pamiętać przy podświetlaniu roślin?

• Sposób oświetlenia roślin zależy od kilku czynników. Przede wszystkim od wielkości ogrodu i usytuowania miejsc wypoczynku, z których korzystamy po zmroku.
• Oświetlenie nie może też być uciążliwe ani dla osób przebywających wewnątrz domu czy sąsiadów, ani dla przechodzących ulicą osób czy kierowców. 
• Warto pamiętać, że oświetlenie może zakłócać życie zwierząt mieszkających w na naszym ogrodzie, więc starannie wybierajmy liczbę obiektów, które chcemy podświetlić i gdy idziemy już spać, lepiej jest wyłączyć źródła światła, aby ogród w naturalny sposób pogrążył się w mroku. Jeśli dopiero montujemy oświetlenie, sprawdźmy, czy na drzewie nie ma ptasich gniazd, czy w miejscu wśród krzewów lub bylin, gdzie chcemy umieścić reflektor nie mieszkają np. jeże albo trzmiele. 
• W ogrodzie można zastosować do podświetlania roślin źródła światła o różnej barwie: zimniej, ciepłej i neutralnej, a także kolorowe oświetlenie. Każda barwa światła wprowadza do ogrodu inny nastrój.
  
  

Metoda podświetlenia roślin zależy jednak nie tylko od tego, jakie rośliny chcemy oświetlić, ale też od tego, jaki jest styl ogrodu. Inaczej oświetlimy ogród rustykalny, inaczej założony w stylu leśnym lub naturalistycznym, a zupełnie inne oświetlenie będzie pasować do ogrodu nowoczesnego i minimalistycznego.

Fot. AHatmaker, Stenkovlad / AdobeStock

Nastrój w ogrodzie po zmroku tworzymy za pomocą światła

Zalety podświetlania roślin

Oświetlenie w ogrodzie może mieć charakter funkcjonalny – źródła światła umieszczone na elewacji budynku, przy drzwiach, wejściu na posesję i ciągach pieszych. Ale najciekawiej wyglądają w ogrodzie podświetlone rośliny. To przecież głównie dla ich urody tworzymy ogród i otaczamy się zielenią.

Podświetlenie roślin sprawia, że ogród pokazuje swoje drugie, nieznane dotąd oblicze, strumienie światła skierowane w konkretne miejsca w ogrodzie i na konkretne obiekty (np. oczka wodne, pergole czy rzeźby) dodają ogrodowi magii, a wydobyte z mroku kształty roślin są niezwykle wyraziste i działają mocno na naszą wyobraźnię.

Poza tym w świetle dziennym widzimy wszystkie rośliny posadzone w ogrodzie, a oświetlając ogród po zmroku, decydujemy się na podkreślenie i wydobycie z mroku konkretnego okazu, który wydaje się nam najpiękniejszy, najciekawszy.

Strumień światła wydobywa urodę roślin, ale sprawia również, że możemy podziwiać w ogrodzie cienie, a nawet cały teatr cieni, rozmaite wzory – pasy, mozaiki, plamy...

Jakie rośliny warto podświetlić?

Światło powinno być skierowane tylko na konkretne rośliny – drzewo o ciekawym układzie gałęzi czy kształcie liści (np. malowniczą brzozę, klon palmowy, buk o płaczącym pokroju), krzew lub grupę krzewów (np. hortensję, krzew iglasty o nietypowym kształcie, formowaną zieloną rzeźbę), albo grupę bylin o wyrazistych liściach (np. rodgersję, parzydło leśne, paprocie, funkie), czy rośliny jednoroczne znajdujące się w donicach na tarasie.

Fot. congerdesign, SusyNoda, JerzyGorecki, Letiha / Pixabay

Ogrodowe oświetlenie musi być dobrane do stylu ogrodu

Metody podświetlania roślin

Lampy świecące od góry

Na balkonach i tarasach oraz w altanach najprościej jest zawiesić oświetlenie górne lub zainstalowane na elewacji, które będzie wydobywało z mroku rośliny znajdujące się w jego zasięgu, a przy tym oświetlało miejsce wypoczynku.

Reflektory wąskostrumieniowe

Do oświetlania drzew i dużych krzewów stosuje się reflektory wąskostrumieniowe, które pozwalają oświetlić duże drzewa i ich wysoko znajdujące się korony oraz gałęzie roślin. Należy je umieszczać w odpowiedniej odległości od roślin, tak aby ich nie uszkodzić.

Reflektory świecące od dołu

Mniejsze krzewy i rabaty w łatwy sposób podświetlimy niewielkimi reflektorami, których strumień światła biegnie pod kątem z powierzchni ziemi do góry. Często są one regulowane i można zmieniać ich kierunek wraz ze wzrostem roślin. Jest coraz dostępnych modeli lamp solarnych, które doskonale nadają się do oświetlania roślin od dołu.

Girlandy, taśmy z diodami LED, lampiony

Do oplatania drzew, podkreślenia urody pnączy po zmroku czy oświetlenia elementów małej architektury doskonale nadają długie girlandy z efektownymi żarówkami (emitującymi światło o różnej barwie) lub taśmy. Można je łatwo przewiesić, by dostosować oświetlenie do zmieniających się warunków (np. w przypadku szybko rosnących pnączy lub oświetlania donic z gatunkami sezonowymi). Ciekawym pomysłem na udekorowanie roślin po zmroku, szczególnie drzew liściastych, jest zawieszenie na ich gałęziach lampionów.

Tekst Małgorzata Wójcik, zdjęcie tytułowe ArtStage / AdobeStock