Streszczenie artykułu
Opryski drzew preparatami olejowymi na wiosnę
Dla własnego zdrowia i w trosce o środowisko najlepiej uprawiać i pielęgnować rośliny w ogrodzie bez używania preparatów chemicznych, a przynajmniej maksymalnie to użycie ograniczając. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że własne owoce wolne od zabiegów chemicznych będą najbezpieczniejsze dla zdrowia. Jednocześnie trzeba jednak brać pod uwagę, konieczność wykonania oprysków specjalistycznych w przypadku wystąpienia silnych objawów chorobowych w trakcie sezonu. Jednym ze sposobów ograniczenia oprysków chemicznych jest profilaktyka, a więc zapobieganie powstawaniu zagrożeń (rozwojowi szkodników czy chorób roślin).
W przypadku drzew owocowych (ale też iglaków i innych krzewów ozdobnych) popularną i bezpieczną metodą ograniczania rozwoju szkodników jest zastosowanie preparatów na bazie naturalnych olejów. Najkorzystniej jest wykonać takie opryski wczesną wiosną (lub nawet pod koniec zimy, ponieważ budzą się wtedy nie tylko rośliny, ale też szkodniki, zimujące w korze drzew lub na pędach. Preparaty na bazie oleju parafinowego lub rydzowego, przeznaczone do oprysku drzew i krzewów, dzięki swoim właściwościom (forma emulsji) hamują rozwój niepożądanych owadów (np. przędziorków, miseczników, mszyc) już na etapie wykluwania się ich z jaj, co skutecznie zmniejsza ich liczebność, a więc i skutki ich żerowania w dalszej części sezonu.
Popularne i skuteczne środki zalecane do takich oprysków, to między innymi Promanal, Treol, Emulpar, które najkorzystniej stosować już na przedwiośniu (nawet w lutym i marcu). Przygotowany roztwór w formie emulsji, po oprysku pokrywa gałęzie i pień drzew (krzewów), a więc jednocześnie także złożone jaja szkodników lub już żerujące owady – gęsta, olejowa ciecz po porostu uniemożliwia im oddychanie i rozwój.
Preparaty olejowe stosujemy jak najwcześniej na przedwiośniu lub później, ale przed pojawieniem się liści na drzewach, najlepiej, gdy temperatura osiągnie już 10-12 °C. Możemy opryskać drzewa owocowe (śliwa, jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia), ale również iglaki, by chronić je przed szkodnikami (przędziorek, ochojnik, misecznik). Należy wykonać opryski bardzo dokładnie, aby pień i konary drzew były wyraźnie mokre.
Bezpieczne opryski drzew owocowych w sezonie
Przy użyciu środków na bazie naturalnych komponentów można chronić też drzewa owocowe przed chorobami - szczególnie w okresie rozwoju liści i pąków kwiatowych. W tym czasie mogą rozwijać się groźne i uciążliwe choroby grzybowe, np. mączniak i parch na jabłoniach i gruszach. Profilaktycznie warto wykonać więc w tym czasie przeprowadzić opryski różnych drzew owocowych przy pomocy preparatów naturalnych (np. wyciągu ze skrzypu, wrotyczu, krwawnika, cebuli, czosnku, pokrzywy) albo naturalnych fungicydów, takich jak np. Armicarb, Limocide, Biochikol, Biosept.
Nieco później, w tzw. fazie białego pąka, czyli na końcowym etapie rozwoju pąków kwiatowych, warto także chronić drzewa pestkowe (czereśnia, śliwa, wiśnia) i wykonać oprysk przeciwko groźnej chorobie tej grupy drzew, czyli brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych. Pomocne mogą być tutaj znów preparaty naturalnego pochodzenia, np. Biochikol lub Biosept, ale też wyciąg z chrzanu, wrotyczu, krwawnika, odwar ze skrzypu), które odstraszą też niektóre szkodniki (np. mszyce).
W czasie pełnego kwitnienia i stopniowego opadania płatków warto wykonać kolejne opryski - jabłoni i gruszy przeciwko parchowi i mączniakom oraz wiśni, czereśni czy śliw, by chronić je przed rakiem bakteryjnym. W tym przypadku również pomocne będą naturalne preparaty roślinne np. sporządzone na bazie wrotyczu, krwawnika, skrzypu oraz preparaty niechemicznie - Biochikol, Biosept lub Limocide.
Do ograniczania rozwoju i zwalczania chorób grzybowych i bakteryjnych na drzewach owocowych można stosować też opryski uniwersalnym środkiem miedziowym Miedzian (lub Miedzian Extra). Jest on co prawda zaliczany jest do preparatów chemicznych, ale dopuszczono go do użytku amatorskiego i zastosowania w uprawach ekologicznych.
Opryski drzew owocowych jesienią – dlaczego warto?
Coraz częściej pogoda jesienią przypomina bardziej koniec lata i dość wysokie temperatury sprawiają, że wydłuża się okres rozwoju chorób, a także łatwiej zimują przetrwalnikowe formy grzybów chorobotwórczych. Wykonanie oprysków drzew owocowych jesienią może być więc bardzo pożyteczne, ponieważ wpłynie na ograniczenie infekcji grzybowych w kolejnym sezonie wiosną. Zabiegi jesienne są też bezpieczniejsze, ponieważ owoce są już zebrane i nie trzeba zwracać uwagi na okres karencji niektórych środków. Dodatkową, ekologiczną zaletą oprysków w tym terminie jest brak zagrożeń dla owadów pożytecznych w czasie zabiegów, ponieważ jesienią nie oblatują już one wielu roślin ogrodowych.
Praktycznym i bezpiecznym zabiegiem jesiennym jest oprysk drzew owocowych mocznikiem, który jest nawozem azotowym. W okresie jesiennym ma jednak inną zaletę - przyspiesza opadanie i rozkład liści, dzięki czemu ograniczona jest liczebność (zimujących na nich zwykle) form przetrwalnikowych chorób grzybowych. Ponadto, warto opryskiwać mocznikiem (w stężeniu 5%) jabłonie i grusze by ograniczyć rozwój parcha, oraz drzew pestkowe (wiśnie, brzoskwinie, czereśnie) przeciwko drobnej plamistości drzew pestkowych. Przygotowanym roztworem wodnym moczniku należy dokładnie opryskać drzewa (by wszystkie pędy i pozostałe liście były wyraźnie mokre), najlepiej po pierwszych przymrozkach (np. w listopadzie). Zabieg taki nie tylko ograniczy rozwój chorób w nowym sezonie, ale też zasila rośliny.
Pożytecznym zabiegiem jesiennym, zwalczającym choroby drzew owocowych jest też wykonanie oprysków środkami miedziowymi, np. wspomnianym już środkiem Miedzian i Miedzian Extra. Preparaty miedziowe, dzięki swoim właściwościom zabezpieczają drzewa owocowe (i inne rośliny ogrodowe) przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi.
Jesienią warto więc opryskać Miedzianem brzoskwinię, aby chronić ją przed rozwojem na wiosnę kędzierzawości liści – groźnej chorobę grzybowej tego drzewa (nabrzmiewanie, skręcanie się i opadanie liści). Jednak by zabezpieczyć drzewo choroba, potrzebne jest wykonanie zabiegu zarówno jesienią, a także wiosną przed rozwojem liści. Opryski preparatami miedziowymi jesienią są też pożyteczne w zwalczaniu chorób wiśni, czereśni i jabłoni (np. raka bakteryjnego).
Zdjęcie tytułowe: sima, prachid / AdobeStock
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
