Zwalczanie skrzypu w ogrodzie | Poznaj sprawdzone sposoby na pozbycie się tego uporczywego chwastu
Choć posiada różne dobroczynne właściwości wykorzystywane do produkcji naturalnych kosmetyków lub środków ochrony roślin, to w uprawach ogrodowych i na trawnikach zwykle jest uciążliwym chwastem. Jest trudny do wyeliminowania, bo bardzo głęboko się zakorzenia, a sprzyja mu zakwaszenie oraz brak spulchniania gleby. Jak walczyć ze skrzypem polnym w ogrodzie?
Spis treści
Dlaczego skrzyp pojawia się w ogrodzie?
Spośród kilkunastu gatunków skrzypów pospolicie występujących niemal na całym świecie, w naszym kraju najczęściej spotykany jest skrzyp polny (Equisetum arvense), który należy do gatunków rodzimych w naszej florze. Dzięki niewielkim wymaganiom porasta najczęściej nawet słabe gleby, nieużytki, ugory, przydroża, ale też pola uprawne i pojawia się w ogrodach, zarówno na glebach piaszczystych, jak i cięższych gliniastych. Najczęściej jednak preferuje wilgotne stanowiska o kwaśnym odczynie, często zacienione, gdzie najszybciej się rozwija. Uważa się powszechnie, że skrzyp jest rośliną wskaźnikową, świadczącą o zakwaszeniu gleby w danym miejscu.
Kłopoty ze zwalczeniem skrzypu wynikają między innymi ze sposobu jego rozrastania się za pomocą kłączy podziemnych, które potrafią sięgać nawet ponad 1m w głąb gleby. Skrzyp obficie porasta też gleby zbite, rzadko spulchniane i nieuprawiane, a nawet jeśli przekopiemy glebę, ale pozostanie w niej choćby fragment kłącza, potrafi odrodzić się z niego cała roślina.
Jak wygląda i rozwija się skrzyp polny?
Roślina wytwarza dwa typy pędów – płonny i zarodnionośny. Najbardziej kojarzony ze skrzypem jest pęd płonny, który dorasta do wysokości około 40 cm, jest wyraźnie żeberkowany, a na nim pojawiają się cienkie (przypinające długie igły), zielone gałązki ułożone w okółkach.
Wiosną pojawia się nierozgałęziony, wzniesiony, jasnobrunatny pęd zarodnionośny, osiągający wysokości do 30 cm, a na jego szczycie znajduje się jeden brunatny, kłos zarodnionośny (tzw. sporofilostan), który rozsiewa zarodniki, a po dojrzeniu pędu zamiera.
Skrzyp rzadziej rozwija się z zarodników, a najczęściej rozprzestrzenia się dzięki długim, brunatnym, podziemnym kłączom. Potrafią one zakorzenić się na głębokości nawet sięgającej 150 cm i znajdują się na nich bulwy pędowe, które magazynują substancje odżywcze, potrzebne do wytworzenia pędu zarodnionośnego. Dzięki tym właściwościom, skrzyp ma bardzo duże zdolności do przetrwania i rokrocznego odtwarzania się i rozwijania w glebie (podobnie jak perz).
Unikanie i zwalczanie skrzypu polnego
O zapobieganiu kłopotom ze skrzypem warto pomyśleć już na etapie przygotowania gleby pod uprawy ogrodowe. Warto tak pielęgnować i uprawiać glebę, aby nie wytwarzały się warunki do rozwoju skrzypu. Nie można więc zapominać o regularnym, właściwym zasilaniu, podlewaniu roślin oraz spulchnianiu gleby. W związku z tym, że skrzyp rośnie się na glebach kwaśnych, trzeba też dbać o właściwy odczyn podłoża i w razie potrzeby przeprowadzać wapnowanie, np. poprzez dodawanie do niego Dolomitu (w czasie przekopywania jesienią). W przypadku trawników, należy regularnie je kosić, nawozić, wygrabiać, napowietrzać oraz oczyszczać z resztek roślinnych.
Aby skutecznie zwalczać rosnący już skrzyp lub uniemożliwiać mu rozrastanie się w ogrodzie, najlepiej mechanicznie, jak najwcześniej wiosną usuwać pędy zarodnionośne (zarodnikowe), aby nie zdążyły rozsiać zarodników. Ponadto, przez cały sezon warto regularnie usuwać zarówno pędy, jak i kłącza skrzypu. W tym celu należy głęboko przekopywać glebę widłami (na głębokość minimum około 50-60 cm) w miejscach, gdzie występuje skrzyp i starannie usuwać kłącza.
W celu osiągnięcia jak najlepszych i trwałych efektów w walce ze skrzypem polnym, najlepiej połączyć ze sobą właściwą uprawę gleby, metody zwalczania ręcznego (mechanicznego) oraz odpowiednie zabiegi chemiczne (opryski).
Jakie środki chemiczne i opryski stosować na skrzyp?
Jeżeli nie mamy czasu lub ochoty na zwalczanie mechaniczne, zabiegi takie nie przynoszą zamierzonych efektów lub nie ma możliwości do ich wykonania, można sięgnąć po odpowiednie herbicydy. Najlepiej wybrać środki selektywne, czyli działające jedynie na konkretne gatunki chwastów, by jak najmniej szkodzić innym roślinom i otoczeniu.
Najczęściej oferowanymi i stosowanymi są preparaty kontaktowe (działające po kontakcie z rośliną) oraz systemiczne (wnikające do rośliny i krążące wraz z jej sokami), które działają skuteczniej, niszcząc zarówno tkanki pędów, jak i kłączy skrzypu.
Do zwalczania skrzypu i innych chwastów wieloletnich na trawnikach i w ogrodach polecane są kontaktowe, selektywne środki, np. MNISZEK oraz CHWASTOX, choć trzeba się liczyć z tym, że chwast ten może odrastać po zabiegach.
Większą skuteczność osiągniemy stosując preparaty systemiczne (układowe), totalne, czyli nieselektywne (niszczące wszystkie chwasty, ale i inne rośliny). W walce ze skrzypem stosowany jest np. środek SPRINTER lub ORKAN. Preparaty systemiczne po oprysku pobierane są przez liście, a później przemieszczają się do korzeni i rozłogów chwastów, powodując zahamowanie ich wzrostu i rozwoju. W związki z silnym i totalnym działaniem tych środków nie zaleca się częstego ich stosowania (zwykle raz w sezonie wystarczy). Pierwsze, widoczne objawy działania takich preparatów są widoczne już po około tygodniu (do 14 dni), a chwasty zamierają zwykle po miesiącu od oprysku. Aby zwiększyć skuteczność oprysku, najlepiej wykonać go w czasie ciepłego, słonecznego dnia (szybsze działanie środka).
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: edit. Ruckszio / AdobeStock
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze