Pomysł na ogród | 5 gotowych projektów z wystawy Bord Bia Bloom

Najnowsze trendy najczęściej nawiązują do sytuacji związanej ze zmianą klimatu i promują przyjazne dla środowiska praktyki, takie jak zbieranie wody deszczowej, nasadzenia przyjazne zapylaczom, siedliska dla dzikich zwierząt i ekologiczne oraz pochodzące z recyklingu materiały. Często też zwracają uwagę na ważne aspekty społeczne, zdrowotne i budowanie więzi międzyludzkich lub proponują oderwanie od rzeczywistości i skok w świat fantazji.

Wystawa Bord Bia Bloom w Dublinie jest miejscem, gdzie każdy miłośnik ogrodów i ochrony środowiska znajdzie coś dla siebie – oto pięć nagrodzonych projektów ogrodów z ubiegłorocznej edycji tej wystawy.

Miejski deszczowy przedogródek

Fot. Bożka Piotrowska

Ten bujnie obsadzony przedogródek, bezpośrednio sąsiadujący z ulicą, zachęca do praktykowania działań, które wymusza na nas zmiana klimatu. Systemy użyte w projekcie wpływają pozytywnie na środowisko i pomagają efektywnie, a przy tym atrakcyjnie wykorzystać przestrzeń przydomową, która oprócz funkcji użytkowej ma być przyjazna zapylaczom i stawić czoła suszom oraz skutkom zanieczyszczeń.

Priorytetem w tym ogrodzie jest zbieranie wody deszczowej. Woda spływająca z dachu jest magazynowana w dużych, ozdobnych pojemnikach i odprowadzana do niewielkiego stawu retencyjnego przed budynkiem.

To rozwiązanie pozwala uniknąć szybkiego odpływu wody deszczowej do kanalizacji, a dodatkowo jej dźwięk relaksuje i przynosi ulgę w ulicznym hałasie. Bujne nasadzenia obejmują strefę w półcieniu oraz rośliny tolerujące suche i słoneczne stanowiska, natomiast brzegi stawu retencyjnego obsadzone są roślinami wodnymi i bagiennymi.

Zielony dach z odpornego na suszę rozchodnika (Sedum reflexum) pozytywnie wpływa na jakość powietrza i zapewnia pożywienie dla owadów zapylających. Ogromne, okrągłe hotele dla owadów umieszczone wertykalnie przy budynku dbają o komfort najmniejszych mieszkańców ogrodu. Podjazd i taras zbudowane są z różnorodnych materiałów pochodzących z recyklingu. Tworzą one artystyczną mozaikę ze starych cegieł, kamieni, szklanych butelek, potłuczonej ceramiki czy zardzewiałych szyn. Ten alternatywny miejski ogród przed domem pokazuje jak ogród i świadomy wybór ekologicznego samochodu mogą pomóc pozytywnie wpłynąć na środowisko.

Fot. Bożka Piotrowska

Ogród: Citroën Power of One
Projekt: Nicola Haines
Złoty medal w kategorii Średni Ogród Pokazowy

Barwy: zielony, niebieski, żółty
Rośliny: sosna kosodrzewina (Pinus mugo), baptysja (Baptisia) ‘Lemon Meringue’, kostrzewa sina (Festuca glauca) ‘Intense Blue’, tawlina jarzębolistna (Sorbaria sorbifolia) ‘Sem’, bodziszek (Geranium) ‘Rozanne’, kosaciec żółty (Iris pseudacorus)
Materiały (pochodzące z recyklingu): samochodowe siedzenia ze starego modelu Citroëna, potłuczona porcelana, cegły, corten

Tradycja i nowoczesność

Fot. Bożka Piotrowska

Projekt ogrodu Looms & Blooms ma nowoczesny charakter, a jednocześnie nawiązuje do irlandzkich tradycji, upamiętniając trzy stulecia tkactwa w miasteczku Avoca. Wybrane przez projektanta materiały oraz użyte wzory i rośliny korespondują z atrybutami Avoca – historycznymi przędzalniami, tkalniami oraz kopalniami. W ogrodzie znajdują się zarówno obszary zacienione, jak i nasłonecznione. Z formalnym układem i perfekcyjnie wystrzyżonymi kulami cisów kontrastują bujne, bałaganiarskie i kolorowe rabaty. Kwitnące byliny są jak barwne gobeliny utkane z różowych, fioletowych i żółtych kwiatów.

Zatopioną w obniżonej wnęce strefę wypoczynkową z komfortowym narożnikiem osłania stalowa pergola, która w słoneczne dni tworzy pstrokaty cień imitujący nitki przędzy. Kilka schodków wyżej, ponad strefą wypoczynku, niebo odbija się lustrze wody w podniesionym basenie, nad którym góruje strzyżony w chmurki cis. Dźwięk wody spływający kaskadami w stronę wnęki działa odprężająco.

Pasiaste kaskady wody tworzą efekt krosna, a wykorzystanie miedzi w elementach wodnych oraz w dekoracyjnym ściennym zegarze jawi się jako ukłon w stronę dawnych kopalni miedzi w Avoca.

Nowoczesny design nawierzchni kompozytowej ułożonej we wzór jodełki odnosi się do splotów używanych w tkaninach, a bujna zieleń nawiązuje do zielonych terenów hrabstwa Wicklow. W takiej aranżacji nie mogło oczywiście zabraknąć tradycyjnych, irlandzkich, wełnianych pledów z Avoca, którymi można otulić się w chłodne dni.

Fot. Bożka Piotrowska

Ogród: Looms & Blooms – 300 Years of Avoca
Projekt: Kevin Dennis
Złoty medal w kategorii Średni Ogród Pokazowy

Barwy: miedź, beż, pomarańcz, róż, fiolet
Rośliny: cis (Taxus), heptakodium chińskie (Heptacodium miconioides), klon palmowy (Acer palmatum), kocimiętka (Nepeta), szałwia (Salvia), iksja (Ixia jaka), liliowiec (Hemerocallis)
Materiały: miedź, kamień, terakota, stal, kompozyt imitujący drewno

Siła i wsparcie

Fot. Bożka Piotrowska

Ogrody prezentowane na wystawach często zwracają uwagę na ważne sprawy społeczne i zdrowotne. Tak jest w przypadku tego ogrodu – projektant doświadczony utratą bliskiej osoby podkreśla wagę wczesnego wykrywania raka oraz zwiększonych szans na przeżycie w przypadku wczesnego zdiagnozowania tej choroby. Przy pomocy wybranych do projektu roślin i materiałów oraz symboliki konstruuje indywidualną podróż przez codzienność osoby chorej na raka.

Elementem kluczowym w tym projekcie jest promenada z opalonego drewna, która symbolizuje codzienne zmagania chorej osoby. Spacerując promenadą można poczuć się jakby pływało się wśród gęstej roślinności, a u kresu każdej drogi znajduje się okazała, cortenowa misa z wodą, która prowokuje do zatrzymania się i kontemplacji.

Duże drzewa zapewniają schronienie i spokój, a jednocześnie reprezentują siłę i wsparcie. Symbolizują też rolę, jaką Fundacja Marie Keating (sponsor ogrodu) odgrywa dla chorych w walce z nowotworami. Bujne, kolorowe i gęste nasadzenia z kwitnących bylin o drobnych kwiatach i liściach reprezentują piękno, nadzieję oraz pozytywne nastawienie jakie daje nam obcowanie z ogrodem i stanowi wyraźny kontrast w stosunku do czerni zwęglonego drewna.

Co ciekawe, wiele drobnych roślin posadzono pojedynczo, nie grupami. Ogród tworzy harmonijną całość i mimo ciemnej oprawy emanuje siłą i spokojem.

Fot. Bożka Piotrowska

Ogród: Marie Keating Foundation’s ‘Catching Cancer Early’ Garden
Projekt: Robert Moore
Złoty medal w kategorii Średni Ogród Pokazowy

Barwy: czerń, róż, żółć, zieleń
Rośliny: krwawnik (Achillea) ’Moonshine’, firletka poszarpana (Lychnis flos-cuculi) ’Petite Jenny’, kostrzewa sina (Festuca glauca), naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea), floks (Phlox carolina) ’Bill Baker’
Materiały: zwęglone drewno, żwir, corten

W świecie wyobraźni

Fot. Bożka Piotrowska

Maleńki, kolorowy i przepyszny ogród pokazowy, na widok którego uśmiecha się buzia, a pod nosem nuci się piosenkę: „Chodź ze mną, a znajdziesz się w świecie czystej wyobraźni”. Ten widowiskowy ogród powstał z okazji planowanej w Bord Gáis Energy Theatre premiery musicalu „Charlie i fabryka czekolady” i jest pełen kolorowych rekwizytów i obfitych nasadzeń, z których dużą część stanowią rośliny jadalne i lecznicze. Nie mogło oczywiście zabraknąć imitacji czekoladowej rzeki.

Bazując na elementach scenografii ten bajeczny ogród łączy magię teatru z pięknem przyrody, tworząc wspaniały wizualny spektakl. To dowód na to, że pobudzając wyobraźnię z powieści można stworzyć nie tylko film czy musical, ale także fantastyczny ogród, który urzeka zarówno dzieci, jak i dorosłych.

W ogrodzie nafaszerowanym smakołykami i tętniącym kolorami mieści się królestwo Willy’ego Wonki z jego nieodłącznym atrybutem – aksamitnym kapeluszem. Głównym zamysłem projektu jest wprowadzenie jadalnych i leczniczych roślin inspirowanych czekoladowymi wynalazkami Wonki. Rośliny zostały wybrane specjalnie pod kątem użytkowym, ale oprócz praktyczności zwraca się także uwagę na ich naturalne piękno.

Całość inspiruje do stworzenia własnego holistycznego otoczenia, w którym można uprawiać cenną żywność w kreatywny i atrakcyjny wizualnie sposób.

Fot. Bożka Piotrowska

Ogród: Charlie and the Chocolate Factory – The Musical Garden
Projekt: Tom Leavy
Pozłacany medal w kategorii Mały Ogród Pokazowy

Barwy: zieleń, fiolet, pomarańcz, czerwień
Rośliny: zioła, rośliny jadalne i lecznicze: czosnek, mięta, szałwia, pokrzywa, nagietek lekarski, poziomki, burak liściowy, karczoch, jeżyna, malina, ogórecznik, kapusta
Materiały: drewno, blacha, włóczka

Ogród dla młodej rodziny

Fot. Bożka Piotrowska

Ten ogród został zaprojektowany tak, aby sprostać wymaganiom młodej rodziny przez cały rok. Na niewielkiej przestrzeni znajduje się pięć stref przeznaczonych zarówno dla najmłodszych, jak i starszych użytkowników. Zabawa, relaks, posiłki, przyjmowanie gości na świeżym powietrzu oraz uprawa roślin w jednym miejscu sprzyja wspólnemu spędzaniu czasu, ale wydzielone strefy dają jednocześnie możliwość na indywidulane preferencje i zajęcia członków rodziny.

Projekt zwraca uwagę na praktyczne podejście do przestrzeni przydomowej, ale też zapewnia kolorową i atrakcyjną wizualnie przestrzeń z bogatymi nasadzeniami.

Część jadalna oddzielona jest od placu zabaw wertykalną, ażurową ścianką. Pergola chroni jadalnię na świeżym powietrzu przed wiatrem i deszczem oraz pozwala na użytkowanie przez cały sezon, a wydzielony plac zabaw zapewnia dzieciom niezależność w bezpiecznej przestrzeni.

Tętniąca energetycznymi kolorami rabata bylinowa przyciąga wzrok strzelistymi, czerwonymi kwiatostanami łubinów i pomarańczowymi kwiatami kuklików. Nie zabrakło też misy umieszonej wśród kwiatów, która pełni funkcję ozdobną i użytkową, zapewniając ptakom i owadom wodę. Podwyższone rabaty i nasadzenia przy ogrodzeniu zapewniają prywatność dzięki wysokim ekranom z grabu i wielopniowym brzozom. Wszystkie strefy łączy niewielki trawnik, który daje lekki optyczny oddech.

Fot. Bożka Piotrowska

Ogród: Dawn to Dusk
Projekt: Colm Carty
Brązowy medal w kategorii Super Ogród

Barwy: zieleń, czerwień, szary
Rośliny: klon palmowy (Acer palmatum) ’Osakazuki’, brzoza pożyteczna (Betula utilis var. jacquemontii), łubin (Lupinus) ‘Red Rum’, kuklik chilijski (Geum chiloense) ‘Lady Stratheden’, krwawnik (Achillea millefolium) ‘Paprika’, żurawki, hosty
Materiały: drewno, żwir, murki otynkowane, stal, technorattan

Tekst: Łukasz Skop, zdjęcia Bożka Piotrowska