Lilia amazońska (Eucharis amazonica) to bylina z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). Jej ojczyzną są tropikalne lasy Ameryki Południowej (Peru, Kolumbia), ale jest też uprawiana w wielu innych krajach jako roślina doniczkowa, a w cieplejszych rejonach także ogrodowa.
Lilia amazońska to wiecznie zielona, rozłożysta, kępiasta bylina cebulowa. Jest wysoka – wraz z kwiatostanami osiąga ok. 40/70-80 cm. Posiada szeroko-lancetowate, ciemnozielone, gładkie, błyszczące, przewieszające się na zewnątrz i rozkładające na boki liście, osadzone na długich ogonkach.
W naturze zakwita latem, w lipcu i sierpniu, w uprawie natomiast 8 tygodni po posadzeniu cebul (np. zimą XII-II lub wczesnym latem VI-VII). Tworzy wysokie, sztywne, grube, w przekroju okrągłe, zielone, gładkie pędy, zwieńczone baldachowatym kwiatostanem, złożonym z białych, pachnących, dużych, sześciopłatkowych, lekko zwieszających się do dołu kwiatów, przypominających narcyzy. Płatki kwiatów są szerokolancetowate i rozłożone na boki, a we wnętrzu kielicha znajduje się biało-zielono-żółty przykoronek, powstały z rozszerzonych nitek pręcików. Płatki schodzą się u podstawy w długą, wąską rurkę, osadzoną na krótkiej łodyżce.
Lilia amazońska to gatunek spotykany zarówno w naturze jak i w uprawie, jednak nazwą tą określa się też jego mieszańce z innymi gatunkami (np. Eucharis x grandiflora)
Wymagania i uprawa
Lilia amazońska to roślina wrażliwa nie tylko na mróz, ale też niskie temperatury (poniżej 15°C), dlatego w naszym klimacie może być uprawiana jedynie w doniczkach i tylko sezonowo (latem) wystawiana na balkon lub do ogrodu.
Roślina oczekuje jasnego, ale osłoniętego przed bezpośrednim słońcem stanowiska oraz żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, lekko wilgotnej ziemi o lekko kwaśnym odczynie pH. Potrzebuje też dokarmiania nawozami wieloskładnikowymi dla roślin kwitnących.
W sezonie wegetacyjnym preferuje temperaturę pokojową (22-26°C) i wilgotne powietrze, ale zimą powinna przejść okres spoczynku w chłodniejszym pomieszczeniu (ok. 16-18°C). W tym czasie należy zaprzestać jej nawożenia, a podlewanie ograniczyć do minimum (ziemia nie może jednak całkiem wyschnąć).
Odpowiednie warunki i okres zimowego spoczynku mają dla rośliny duże znaczenie, bo jeśli nie spełnimy jej oczekiwań, może nie zakwitnąć nawet przez kilka lat. Zdarza się też, że kwitną tylko starsze egzemplarze z co najmniej 4-5 liśćmi.
Lilię amazońską rozmnaża się wiosną przez cebulki przybyszowe.
Zastosowanie
Lilia amazońska może być wspaniałą ozdobą mieszkania lub widnego holu, a latem także balkonu, tarasu lub ogrodowej rabaty. Dobrze czuje się też w oranżeriach. Pachnące kwiaty nadają się także doskonale jako kwiaty cięte.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: D1creations/Pixabay, Daderot/Wikimedia Commons, Åsa Berndtsson/CC BY 2.0 /Wikimedia Commons